Το Life Project επιστρέφει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με το κορυφαίο project της ζωής μας: Τον ίδιο μας τον εαυτό

Μαθαίνω και ξαναμαθαίνω είναι ο τίτλος της μεγάλης συνάντησης του Life Project 2024 που θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το Σάββατο 16 Νοεμβρίου στην Αίθουσα Τριάντη. Το Life Project, το μεγαλύτερο event αυτογνωσίας, επιστρέφει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, με εννέα ώρες σκέψης, συζητήσεων και διαδραστικών εργαστηρίων από κορυφαίους επιστήμονες, συγγραφείς, επιχειρηματίες, ψυχολόγους και άλλα σπουδαία μυαλά τα οποία θα μας βοηθήσουν να δουλέψουμε πάνω στο κορυφαίο project της ζωής μας: Τον ίδιο μας τον εαυτό!

Τρείς γυναίκες  οι οποίες συμμετέχουν με ομιλίες τους στο Life Project απαντούν στις ερωτήσεις μας και μας δίνουν το στίγμα της μεγάλης αυτής συνάντησης.

Η Νίνα Καλούτσα, Ειδικός Φωνής και Δημόσιας Ομιλίας, η Ψυχοθεραπεύτρια Νταίζη Μανιατοπούλου και η  Κλινική Ψυχολόγος Μίνα Χιώνη η οποία ασχολείται και με το σχεσιακό ψυχόδραμα λύνουν τις απορίες μας για ζητήματα που αφορούν στην προσωπική ιστορία μας και στο ευ ζην μας.

Η ειδικός Φωνής & Δημόσιας Ομιλίας Νίνα Καλούτσα έχει μεγάλη εμπειρία στη δημιουργία ισχυρής κουλτούρας επικοινωνίας σε επαγγελματικό και σε προσωπικό περιβάλλον. Έχει συγγράψει το βιβλίο “Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ – Πώς να μιλάς ώστε να σε ακούν”, εκδόσεις Key Books κι έχει συνεργαστεί με περισσότερες από 75 εταιρείες και οργανισμούς

1. Ζούμε σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο έχοντας καταγεγραμμένο στη μνήμη και το σώμα μας το προσωπικό μας βίωμα. Καθορίζει τη ζωή μας και σε κάποιες περιπτώσεις δεν την αφήνει να προχωρήσει;

Φυσικά, το προσωπικό μας βίωμα καθορίζει τη ζωή μας και σε αρκετές περιπτώσεις δεν την αφήνει να προχωρήσει. Παρομοιάζω το σώμα μας σαν έναν τοίχο με απανωτά στρώματα ταπετσαριών, που έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας, ακόμα και από αυτούς που δεν έχουμε γνωρίσει. Για να προχωρήσουμε στη ζωή, χρειάζεται να ξεκολλήσουμε τις ταπετσαρίες, μέχρι να εμφανιστεί, όσο γίνεται, καθαρός ο τοίχος, δηλαδή ο πραγματικός μας εαυτός. Τότε αναγνωρίζουμε ποιοι είμαστε και τι θέλουμε και το σπουδαιότερο, διεκδικούμε τα θέλω μας.

2. Το θέμα της φετινής συνάντησης είναι Unlearning και Relearning. Ποια είναι η γνώμη σας και πόσο εύκολη είναι η διαδικασία μετατόπισης από το ένα στο άλλο;

Αν λάβουμε υπόψη αυτό που λένε οι νευροεπιστήμονες, ότι ο εγκέφαλός μας είναι προγραμματισμένος για να μαθαίνει και όχι για να ξε-μαθαίνει, τότε κατανοούμε ότι ακούγεται πολύ απλοϊκό το “ξεχνάω αυτά που ήξερα, σε διάφορους τομείς, γιατί δεν μου ταιριάζουν πια και προχωρώ σε άλλους, αδειάζω τη μνήμη μου και ξεκινώ από την αρχή”. Λένε συχνά οι επικεφαλής εταιρειών “Ξεχάστε αυτό που ξέρατε και μάθετε το άλλο”. Υπάρχει μια διαδικασία μετάβασης. Κάθε σπάσιμο συνηθειών χρειάζεται χρόνο, επιμονή και αυτοπειθαρχία. Και εκπαίδευση. Τα καταφέρνουν οι άνθρωποι που είναι ευέλικτοι και προσαρμοστικοί.

3. Υπάρχουν τρόποι ή μέθοδοι που διευκολύνουν αυτή την μετατόπιση;

Όπως ανέφερα προηγουμένως, ναι υπάρχουν τεχνικές. Έρευνα Καναδικού πανεπιστημίου έχει αποδείξει πως χρειάζονται 66 ημέρες για να αλλάξουμε μία συνήθεια μέτριας δυσκολίας. Και ότι μέσα σε αυτές τις ημέρες, υπάρχει ένα στάδιο σύγχισης, κατά το οποίο πολλοί χάνουν το κουράγιο τους και σταματούν την προσπάθεια.

4. Η μετάβαση από κάτι το οποίο κατανοούμε θεωρητικά ως τακτική ή συμπεριφορά σε πρακτική είναι εύκολο να συμβεί και πως;

Μόνο με εξάσκηση, ξανά και ξανά. Χρειάζεται πειθαρχία, επιμονή, υπομονή, οραματισμούς, θετικές δηλώσεις και άλλα πολλά. Το σπάσιμο των συνηθειών (unlearning) είναι μία διαδικασία, η οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνει ένα χρονικό διάστημα “εσωτερικής ανακατωσούρας”, η οποία μπορεί να αποθαρρύνει κάποιους. Παρόλο το συναίσθημα αδυναμίας, με υπομονή και επιμονή συνεχίζουμε την εξάσκηση, μέχρι η νέα συνήθεια να γίνει αυτοματισμός. Αυτός είναι ο τρόπος σκέψης και μάθησης των ανθρώπων με νοοτροπία διαρκούς ανάπτυξης.

5. Ισχύει ότι οι γυναίκες εμφανίζονται λιγότερο αποφασιστικές σ’ αυτή την μετάβαση;

Ποιος το λέει αυτό; Βασίζετε σε κάποια έρευνα το ερώτημά σας; Στο unlearn & relearn δεν ξέρω τι λένε οι έρευνες, όμως νομίζω πως η ερώτηση η ίδια δεν στέκει, είναι αυθαίρετη. Κάλλιστα, θα μπορούσατε να γράψετε “ισχύει ότι οι άνδρες εμφανίζονται λιγότερο αποφασιστικοί σ’ αυτή τη μετάβαση;” Η ερώτηση βασίζεται σε μια διάκριση λόγω φύλου, κάτι το οποίο δεν έχει βάση ή τουλάχιστον εγώ δεν έχω τις γνώσεις, με βάση επιστημονικές μελέτες, που να αποδεικνύουν πως ένα φύλο δυσκολεύεται περισσότερο σε αυτή τη μετάβαση από ένα άλλο.

Η Νταίζη Μανιατοπούλου για σχεδόν 2 δεκαετίες  διετέλεσε Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της αντιπροσωπείας της Porsche στην Ελλάδα. Μετά από πολλές επιτυχίες και βραβεύσεις, το 2010  έκλεισε ο κύκλος της ενασχόλησης της με τα αυτοκίνητα και αποφάσισε να σπουδάσει ψυχολογία. Με τη διττή της οπτική και τη πλούσια εμπειρία της συμμετέχει στο Life project.

1. Ζούμε σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο έχοντας καταγεγραμμένο στη μνήμη και το σώμα μας το προσωπικό μας βίωμα. Καθορίζει τη ζωή μας και σε κάποιες περιπτώσεις δεν την αφήνει να προχωρήσει;

Πράγματι ζούμε έχοντας καταγεγραμμένο το προσωπικό μας βίωμα, το οποίο έχει διαμορφωθεί σε πολύ μικρή ηλικία, μέχρι περίπου 6 ετών. Από τότε μέχρι και σήμερα οι περιοριστικές ή λανθασμένες- αυτές πεποιθήσεις, παραμένουν, ως επί το πλείστον κρυφές ενώ είναι κυρίαρχες στη ζωή και στις επιλογές μας.  Το πρόβλημα είναι ότι αυτό το ασυνείδητο βίωμα, μας εμποδίζει να δούμε την πραγματικότητα, επειδή ερμηνεύουμε τη ζωή και τα γεγονότα σύμφωνα με το προσωπικό μας βίωμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δυσκολευόμαστε να πετύχουμε τους στόχους μας. Ο Άλφρεντ Άντλερ, ονόμασε αυτό που σήμερα χαρακτηρίζουμε ως προσωπικό βίωμα ή περιοριστικές πεποιθήσεις, Ιδιωτική Λογική. Φανταστείτε ότι είναι σαν ο καθένας μας να φοράει γυαλιά με φακούς διαφορετικού χρώματος. Τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας είναι τα ίδια, αλλά το χρώμα των φακών επηρεάζει τον τρόπο που τα βλέπουμε. Ένα άτομο που φοράει κόκκινα γυαλιά βλέπει τον κόσμο μέσα από το κόκκινο φίλτρο και το ίδιο ισχύει για κάποιον με μπλε γυαλιά. Έτσι, η «εικόνα» του κόσμου διαφέρει για κάθε άτομο, επειδή η «χρωματισμένη» αντίληψη του κόσμου είναι εντελώς διαφορετική για τον καθένα. Η ιδιωτική λογική λοιπόν δεν είναι ούτε αντικειμενική ούτε λογική με την κοινή έννοια, αλλά περισσότερο μια προσωπική «αλήθεια» που καθοδηγεί τον τρόπο που ζούμε, αποφασίζουμε και αντιλαμβανόμαστε τα πάντα γύρω μας.

2. Το θέμα της φετινής συνάντησης είναι   unlearning και relearning. Ποια είναι η γνώμη σας και πόσο εύκολη είναι η διαδικασία μετατόπισης από το ένα στο άλλο;

Το θέμα του *unlearning* και του *relearning* φέρνει στην επιφάνεια την ιδέα ότι συχνά χρειαζόμαστε το θάρρος να αμφισβητήσουμε παλιές πεποιθήσεις, ειδικά εκείνες που μας έχουν «καθηλώσει» σε συνήθειες ή πρότυπα που δεν μας εξυπηρετούν πλέον. Το να αφήνουμε πίσω τα παλιά και να μαθαίνουμε κάτι νέο είναι μια διαδικασία που απαιτεί θάρρος, όπως το θάρρος να αντιμετωπίσουμε τον εαυτό μας χωρίς τις προσδοκίες των άλλων.
Αν ο άνθρωπος έχει συνειδητοποιήσει ότι ο ίδιος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για τη ζωή και τις επιλογές του και ότι δεν μπορεί να περιμένει να αλλάξουν οι άλλοι για να είναι ευτυχισμένος, τότε αυτή η διαδικασία μετατόπισης αποτελεί μονόδρομο.
Το *unlearning και relearning* μας οδηγεί σε έναν πιο αυθεντικό τρόπο ζωής, όπου οι αντιλήψεις μας γίνονται λιγότερο απόλυτες και περισσότερο εστιασμένες στη συνεχή προσωπική ανάπτυξη. Η ζωή είναι γεμάτη αλλαγές, και το να αποδεχόμαστε αυτήν τη μεταβαλλόμενη φύση της μπορεί να είναι η μεγαλύτερη πρόκληση αλλά και η μεγαλύτερη ελευθερία. Εγώ θα χαρακτήριζα αυτή την διαδικασία σαν μια διεύρυνση του εαυτού μας όπου δεν χρειάζεται να «σβήσουμε» όλα όσα γνωρίζουμε αλλά να διευρυνθούμε ώστε να μπορούμε να «χωρέσουμε» νέες ιδέες, να γινόμαστε όλο και περισσότερο ευέλικτοι και λιγότερο απόλυτοι.

3. Υπάρχουν τρόποι η μέθοδοι που διευκολύνουν αυτή τη μετατόπιση;

Ναι βέβαια υπάρχουν και θα αναφερθώ στα δύο πιο σημαντικά. Η πρώτη μέθοδος είναι η παρατήρηση του εαυτού μας. Μαθαίνουμε τον τρόπο να παρατηρούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα μας και να εντοπίζουμε τις πεποιθήσεις που συνήθως ξεπηδούν πολλές φορές μέσα στην ημέρα και μας δυσκολεύουν. Το δεύτερο πολύ σημαντικό -που μας διαφοροποιεί από τις περισσότερες προσεγγίσεις- είναι ότι δεν ασχολούμαστε με τις αιτίες της συμπεριφοράς μας, αλλά εκπαιδευόμαστε να ψάχνουμε τον στόχο, δηλαδή τι θέλουμε να πετύχουμε με την συμπεριφορά μας. Αν για παράδειγμα ένας πελάτης έχει πρόβλημα με ξεσπάσματα θυμού και μας λέει: θυμώνω επειδή η γυναίκα μου με αγνοεί, τα παιδιά μου μου αντιμιλάνε, ο συνέταιρός μου δεν με σέβεται κλπ, δεν επικεντρωνόμαστε σε όλες αυτές τις αιτίες, γιατί αιτίες, πάντα, υπάρχουν χιλιάδες. Αν όμως βρεις τον κρυφό στόχο, δηλαδή τι προσπαθείς να πετύχεις ή τι αποφεύγεις μέσα από τον θυμό, τότε έχεις διπλό κέρδος: αφενός αποκτάς σημαντική αυτογνωσία και αφετέρου σου ανοίγονται νέοι δρόμοι να διεκδικήσεις αυτό που πραγματικά θέλεις να πετύχεις, με πολύ πιο αποτελεσματικό τρόπο.

4. Η μετάβαση  από κάτι το οποίο κατανοούμε θεωρητικά ως τακτική ή συμπεριφορά σε πρακτική είναι εύκολο να συμβεί και πως;  

Το πόσο εύκολη η δύσκολη είναι αυτή η διαδικασία είναι κάτι που απασχολεί πολύ τους ανθρώπους αλλά και αυτό είναι μια προσωπική ερμηνεία που δίνει ο καθένας από μας. Ας δούμε δύο παραδείγματα: Τι είναι πιο δύσκολο να νιώθω ότι δεν δικαιούμαι και να δουλεύω και να μη διεκδικώ την πληρωμή μου, είναι  εύκολο ή δύσκολο; Το να αλλάξω και να αυξήσω το θάρρος μου και να μάθω να διεκδικώ είναι εύκολο ή δύσκολο; Το να είμαι σε ένα γάμο που δεν υπάρχει σεβασμός, αλληλοεκτίμηση και πραγματικό ενδιαφέρον του ενός για τον άλλο είναι εύκολο ή δύσκολο; Το να αποφασίσω να φύγω από έναν τέτοιο γάμο είναι εύκολο ή δύσκολο; Ο άνθρωπος λοιπόν χρειάζεται συμπαράσταση και διευκόλυνση ώστε να αυξήσει το θάρρος του και να αποφασίσει να διεκδικήσει για τον εαυτό του τη ζωή που του αξίζει. Η ψυχοθεραπεία μας βοηθάει να κάνουμε ευκολότερο τον δρόμο προς την ευτυχία μας. Είτε μέσα από τις ομάδες είτε μέσα από ατομικές συνεδρίες αποκτούμε τα εργαλεία ώστε συνεχώς να καλυτερεύουμε τη ζωή και τις σχέσεις μας και αυτό είναι μια πολύ ευχάριστη πορεία! Ο ψυχοθεραπευτής είναι ο διευκολυντής  που σου δίνει έμπνευση και καθοδήγηση σε αυτή την τόσο μεταμορφωτική διαδρομή.

5. Ισχύει ότι οι γυναίκες εμφανίζονται λιγότερο αποφασιστικές σ’ αυτή την μετάβαση;

Θα έλεγα το αντίθετο! Οι γυναίκες έχουν καλύτερη επαφή με το συναίσθημα και καταλαβαίνουν περισσότερο τι τους συμβαίνει και τις εμποδίζει. Οι άντρες έχουν μάθει να ασχολούνται κυρίως με τη λογική -καθώς το να ασχολείσαι με το συναίσθημα θεωρείται αδυναμία- και έτσι δυσκολεύονται να έρθουν σε επαφή με το τι τους συμβαίνει. Χρειάζεται επαφή με το συναίσθημα για να καταλάβουμε τι μας συμβαίνει. Τα συναισθήματα μας λένε πάντα την αλήθεια, ενώ η λογική συνήθως εκλογικεύει και ψάχνει για δικαιολογίες και επιχειρήματα.

Ασημίνα Χιώνη, Δρ. Κλινικής Ψυχολογίας, Ιδρύτρια και Επιστημονική Υπεύθυνη «Το Δέντρο της Θεραπείας»,

 1. Ζούμε σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο έχοντας καταγεγραμμένο στη μνήμη και το σώμα μας το προσωπικό μας βίωμα. Καθορίζει τη ζωή μας και σε κάποιες περιπτώσεις δεν την αφήνει να προχωρήσει;

Ζούμε σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, όπου τα πάντα μεταβάλλονται και οι εξελίξεις μας παρασύρουν με τρόπους που συχνά δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Ταυτόχρονα, η «μνήμη» και το σώμα μας κρατούν αποθηκευμένα όλα μας τα προσωπικά βιώματα. Οι εμπειρίες μας, είτε θετικές είτε αρνητικές, έχουν βαθύ αντίκτυπο στη ζωή μας. Μας διαμορφώνουν και επηρεάζουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και αντιδρούμε στις διάφορες καταστάσεις. Ακόμη και όταν δεν το συνειδητοποιούμε, οι μνήμες και τα βιώματα έχουν τη δύναμη να καθορίζουν τις επιλογές και τις αντιδράσεις μας. Για παράδειγμα, το βίωμα είναι σαν τη γεύση του αγαπημένου μας φαγητού. Μπορεί να μας καθορίσει, αλλά αν τρώμε μόνο αυτό κάθε μέρα, στο τέλος θα κουραστούμε.

Σε πολλές περιπτώσεις, ωστόσο, κάποιες εμπειρίες γίνονται βαρίδια. Παλιά τραύματα, φόβοι ή συναισθηματικές δυσκολίες καταγράφονται όχι μόνο στη μνήμη μας αλλά και στο σώμα μας, καθώς το σώμα θυμάται με τον δικό του τρόπο. Αυτά τα “αποθηκευμένα” βιώματα, όταν παραμένουν ανεπεξέργαστα, μπορεί να μας εμποδίζουν να προχωρήσουμε. Μπορεί να νιώθουμε κολλημένοι σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφορές ή σκέψεις, αδυνατώντας να αλλάξουμε, ακόμα κι όταν το θέλουμε.

Εξάλλου, η προσωπική μας ιστορία δεν είναι μια αλυσίδα που πρέπει να μας δεσμεύει για πάντα, αλλά είναι σαν να κρατάμε μια βαλίτσα με ρούχα που δεν μας κάνουν πια. Οπότε ναι, μερικές φορές χρειάζεται να αφήσουμε αυτό το φορτίο για να προχωρήσουμε. Πώς θα προχωρήσουμε; Με την κατάλληλη επεξεργασία και κατανόηση, μπορούμε να αναγνωρίσουμε τι είναι αυτό που μας κρατά πίσω. Κάθε τραυματική εμπειρία χρειάζεται να αναγνωριστεί και να αντιμετωπιστεί, για να σταματήσει να μας κυριεύει. Η αλλαγή ξεκινάει κάνοντας  το πρώτο βήμα: την αποδοχή. Αποδεχόμενοι το παρελθόν μας και προσπαθώντας να το κατανοήσουμε, μπορούμε να μάθουμε από αυτό και να το αφήσουμε πίσω μας.
Έτσι, δεν σημαίνει ότι ξεχνάμε, αλλά ότι μαθαίνουμε να προχωράμε, κρατώντας την ουσία της εμπειρίας, χωρίς να μας καθορίζει, απλά χρειάζεται να αφήσουμε αυτό το φορτίο για να προχωρήσουμε. Με αυτή τη στάση, μπορούμε να ζήσουμε τη ζωή μας πιο ελεύθερα, εξελισσόμενοι συνεχώς. Η αποδοχή του παρελθόντος φέρνει την ευγνωμοσύνη της ζωής στο σήμερα.

2. Το θέμα της φετινής συνάντησης είναι Unlearning και Relearning. Ποια είναι η γνώμη σας και πόσο εύκολη είναι η διαδικασία μετατόπισης από το ένα στο άλλο;

Η διαδικασία του “Unlearning” και “Relearning” μπορεί να μοιάζει με το να ξεμαθαίνεις να οδηγείς με το δεξί χέρι γιατί μετακομίζεις στην Αγγλία. Με άλλα λόγια, δεν είναι τόσο απλή όσο το να διαγράψεις ένα αρχείο από τον υπολογιστή σου και να το ξανακατεβάσεις. Στην πραγματικότητα, για να απομακρυνθούμε από παλιές συνήθειες και να υιοθετήσουμε νέες, απαιτείται κάτι παραπάνω από θέληση: χρειάζεται αντοχή, επανάληψη, σταθερότητα και προσήλωση. Από ψυχολογική άποψη, το unlearning είναι μια διαδικασία αμφίδρομη. Από τη μία πλευρά, πρέπει να αναγνωρίσεις ότι κάτι που έμαθες στο παρελθόν δεν σε εξυπηρετεί πια. Από την άλλη, η αφαίρεση αυτών των παλιών γνώσεων δεν γίνεται με ένα μαγικό κουμπί. Οι συνήθειες μας, για παράδειγμα, είναι βαθιά ριζωμένες στον εγκέφαλό μας και χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια για να τις αλλάξουμε.

Το “Relearning” είναι σαν να ξαναδιαβάζεις ένα βιβλίο που νόμιζες ότι το ήξερες απ’ έξω και ξαφνικά ανακαλύπτεις νέες λεπτομέρειες. Ευτυχώς, ο εγκέφαλός μας είναι ένας ευέλικτος οργανισμός, χάρη στη νευροπλαστικότητα. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να μάθουμε νέα πράγματα σε οποιαδήποτε ηλικία, αρκεί να έχουμε την υπομονή να “αδειάσουμε” λίγο από τον παλιό χώρο στη μνήμη μας. Το δύσκολο κομμάτι είναι η μετάβαση. Δεν μπορούμε απλώς να «ξεμάθουμε» ό,τι ξέραμε και να «ξαναμάθουμε» κάτι νέο μέσα σε μια νύχτα. Σκεφτείτε το σαν μια ψυχολογική μετακόμιση: πρώτα πρέπει να πακετάρουμε όλα όσα δεν μας χρειάζονται πια, να καθαρίσουμε τον χώρο και μετά να αρχίσουμε να τοποθετούμε τα νέα αντικείμενα στη θέση τους.

Με λίγη αποφασιστικότητα (και χιούμορ!),  η διαδικασία γίνεται πιο διασκεδαστική. Και ποιος ξέρει; Ίσως καταλήξουμε να μπορούμε να οδηγούμε με την ίδια ευκολία τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Αγγλία το ίδιο αυτοκίνητο! μπορεί να είναι είναι  περίπλοκο, αλλά η διαδικασία είναι αναζωογονητική. Εξάλλου για να πας από το ένα στάδιο στο άλλο ακόμα και αν κάνεις σωστά όλα τα βήματα κάποιες φορές θα είναι πιο εύκολο και κάποιες άλλες φορές θα χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια, διαφορετικά η αλλαγή δεν θα είναι σταθερή μέσα στο χρόνο.

3. Υπάρχουν τρόποι ή μέθοδοι που διευκολύνουν αυτή τη μετατόπιση;

Οι μικρές κινήσεις είναι το κλειδί. Δεν χρειάζεται να αλλάξουμε ολόκληρη τη ζωή μας μέσα σε μια νύχτα. Είναι σαν να προσπαθείς να γυμναστείς. Ξεκινάς με λίγα λεπτά τη μέρα και σταδιακά γίνεται ρουτίνα. Αυτή η διαδικασία απαιτεί συνειδητή προσπάθεια και ψυχολογική προσαρμοστικότητα. Στην ψυχολογία, αυτή η διαδικασία περιγράφεται ως γνωστική ευελιξία, δηλαδή η ικανότητα του ατόμου να προσαρμόζει τη σκέψη του σε νέες καταστάσεις και να αλλάζει παλιές συνήθειες. Το unlearning αφορά την αποδόμηση παλιών γνώσεων ή πεποιθήσεων που δεν εξυπηρετούν πλέον τις ανάγκες μας, ενώ το relearning αφορά την εκμάθηση νέων, πιο λειτουργικών πληροφοριών, όπως ήδη αναλύσαμε παραπάνω. Οι τρόποι που διευκολύνουν αυτή τη διαδικασία μπορούν να συνοψιστούν στους εξής:

1. Συνειδητοποίηση και αμφισβήτηση: Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσεις ότι κάτι δεν λειτουργεί πια.
2. Συστηματική αποδόμηση παλιών γνώσεων: Όπως δεν μπορούμε να χτίσουμε ένα καινούργιο σπίτι σε ερείπια, έτσι δεν μπορούμε να μάθουμε νέες δεξιότητες πάνω σε ξεπερασμένα θεμέλια, έτσι δεν μπορούμε να μάθουμε νέες δεξιότητες πάνω σε ξεπερασμένες γνώσεις.

Η μελέτη νέων μεθόδων και η σύγκριση με τις παλιές μπορεί να μας βοηθήσει να αποδεχτούμε τη νέα πραγματικότητα. Η εξάσκηση και η εφαρμογή είναι επίσης σημαντικές: η επανάληψη νέων γνώσεων σε διάφορα πλαίσια είναι απαραίτητη. Έτσι, πρέπει να εφαρμόσουμε τις νέες μας γνώσεις επανειλημμένα, ώστε να ενσωματωθούν στην καθημερινότητά μας.

Συνοψίζοντας, η μετάβαση από το unlearning στο relearning απαιτεί συνειδητή αμφισβήτηση των παλιών τρόπων, συστηματική εφαρμογή νέων γνώσεων και συνεχή εξάσκηση. Με την πάροδο του χρόνου, οι νέες δεξιότητες γίνονται πιο φυσικές και αποτελεσματικές. Οι πιο κατάλληλες θεραπευτικές διαδικασίες που μπορούν να εξελίξουν τα παραπάνω στάδια είναι η ομαδική θεραπεία και το Σχεσιακό Ψυχόδραμα τα οποία μας βοηθούν να “ξεριζώσουμε” παλιά μοτίβα, ενώ οι νέες εμπειρίες, η περιέργεια και η διάθεση για αλλαγή είναι το λίπασμα για να φυτρώσουν νέες συνήθειες.

4. Η μετάβαση από κάτι το οποίο κατανοούμε θεωρητικά ως τακτική ή συμπεριφορά σε πρακτική είναι εύκολο να συμβεί και πώς;

Η μετάβαση από τη θεωρητική κατανόηση μιας τακτικής ή συμπεριφοράς στην πρακτική εφαρμογή της δεν είναι πάντα εύκολη, αλλά μπορεί να επιτευχθεί με την κατάλληλη υποστήριξη και τις κατάλληλες συνθήκες. Στην ομαδική θεραπεία, αυτή η διαδικασία γίνεται πιο απλή, καθώς τα μέλη της ομάδας έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, να ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλον και να προσφέρουν αλληλοϋποστήριξη. Πολλές φορές, οι άνθρωποι κατανοούν διανοητικά τι πρέπει να κάνουν για να βελτιώσουν τη ζωή τους ή να ξεπεράσουν συγκεκριμένες δυσκολίες, αλλά δυσκολεύονται να το εφαρμόσουν στην πράξη. Αυτό συμβαίνει συχνά λόγω συναισθηματικών εμποδίων, φόβων ή αντιστάσεων που σχετίζονται με την αλλαγή. Στην ομαδική θεραπεία, το άτομο δεν είναι μόνο του σε αυτή την προσπάθεια. Η ομάδα λειτουργεί ως καθρέφτης, αναδεικνύοντας μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς που μπορεί το άτομο να μην έχει συνειδητοποιήσει.Η ψυχολογική υποστήριξη μέσω της δυναμικής της ομάδας προάγει την υιοθέτηση νέων συμπεριφορών. Όταν παρατηρούμε άλλα μέλη της ομάδας να εφαρμόζουν τις ίδιες αρχές ή τεχνικές, η αυτοπεποίθησή μας ενισχύεται. Η ασφάλεια που προσφέρει το ομαδικό περιβάλλον δημιουργεί ένα πεδίο δοκιμών, όπου το άτομο μπορεί να κάνει λάθη χωρίς να φοβάται την αποτυχία ή την κριτική. Αυτό που διευκολύνει τη μετάβαση είναι η υποστήριξη και η συνεχής ανατροφοδότηση από τον θεραπευτή και τα υπόλοιπα μέλη. Σταδιακά, η θεωρία μετατρέπεται σε εμπειρία και η νέα συμπεριφορά γίνεται πιο φυσική. Στην ομαδική θεραπεία, η διαδικασία μεταφοράς της γνώσης στην πράξη ενισχύεται από το κοινό βίωμα και την αλληλεπίδραση με άλλους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Το να γνωρίζεις κάτι θεωρητικά δεν αρκεί—χρειάζεται να το ζήσεις, να το δοκιμάσεις, να το κάνεις δικό σου. Η κατάκτηση έρχεται μέσα από από την επανάληψη και φυσικά και τα λάθη. Κάθε επανάληψη μας βοηθά να κατανοήσουμε τι έχουμε ανάγκη. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο τι χρειαζόμαστε και στο τι έχουμε ανάγκη να αλλάξουμε.

 5. Ισχύει ότι οι γυναίκες εμφανίζονται λιγότερο αποφασιστικές σ’ αυτή την μετάβαση;

Δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό ισχύει με βεβαιότητα, καθώς οι έρευνες είναι αντικρουόμενες. Στην πραγματικότητα, η αποφασιστικότητα εξαρτάται από την προσωπικότητα, τις εμπειρίες και το περιβάλλον του κάθε ατόμου – όχι από το φύλο του. Ωστόσο, υπάρχουν κοινωνικές προσδοκίες που μπορεί να κάνουν τις γυναίκες να φαίνονται πιο “αβέβαιες”, ειδικά σε δύσκολες καταστάσεις. Ίσως γιατί έχουν μάθει να σκέφτονται και τις ανάγκες των άλλων – τα παιδιά, τον σύντροφο, τη δουλειά – πριν πάρουν σημαντικές αποφάσεις. Έτσι, η αποφασιστικότητα συχνά συγχέεται με την ευαισθησία και την προσοχή προς τους άλλους. Αν σκεφτούμε το θέμα με μια δόση χιούμορ, ίσως οι γυναίκες απλώς κάνουν περισσότερες ερωτήσεις πριν καταλήξουν σε μια απόφαση. Όχι γιατί δεν ξέρουν τι θέλουν, αλλά γιατί κοινωνικά υπάρχει μια αμφισβήτηση που εκφράζεται μέσα από ερωτήσεις όπως: “Είσαι σίγουρη; Το σκέφτηκες καλά;” Από τη μία, θέλουν να πάρουν μια απόφαση που να είναι καλή για όλους – αλλά από την άλλη, αν καταλάβουν ότι κάτι δεν πάει καλά, είναι πιο πιθανό να το αλλάξουν γρήγορα.

Εν κατακλείδι, θα πω ότι η αλλαγή και η διαδικασία της μετάβασης δεν έχει φύλο αλλά έχει στόχο, κίνητρο και θέληση. Αν αυτά συνυπάρχουν ο κάθε άνθρωπος θα μπει στην διαδικασία να ψάξει μέσα του να βρει τι έχει ανάγκη.

Συχνά χρειάζεται να ξεχάσουμε όσα ξέραμε (unlearning) και να ανακαλύψουμε εκ νέου (relearning) ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό και, γιατί όχι, να τον επαναπροσδιορίσουμε.

Στις 16 Νοεμβρίου, λοιπόν θα μοιραστούμε ιδέες, ιστορίες και εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να βρούμε την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας και θα μας γεμίσουν πολύτιμα εφόδια για μια ζωή γεμάτη νόημα.

Ανάμεσα στους ομιλητές θα είναι οι: Σάββας Σαββόπουλος Ψυχίατρος-Ψυχαναλυτής, Κωνσταντίνος Χαραντινιώτης, Σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης και βελτίωσης νοοτροπίας, Πατήρ Λίβυος, Ιερέας-Συγγραφέας, Δημήτρης Ιτούδης, Προπονητής Μπάσκετ, Θοδωρής Παπακώστας, Αρχαιολόγος-Συγγραφέας, Νάνσυ Μαλλέρου, Master Coach, Νίνα Καλούτσα, Ειδικός Φωνής και Δημόσιας Ομιλίας, Θανάσης Ευθυμιάδης, Ηθοποιός-Συγγραφέας, Νικόλαος Δημητριάδης, Ειδικός Εφαρμοσμένης Νευροεπιστήμης, Βασίλης Βασιλειάδης, Ψυχοθεραπευτής, Μάριος Μάζαρης, Εκπαιδευτικός. Την εκδήλωση θα παρουσιάσει ο διαφημιστής και συγγραφέας Θοδωρής Τσεκούρας.

Κατά τη διάρκεια του Life Project θα πραγματοποιηθούν στα διαλλείματα τρία εργαστήρια από τους Κατερίνα Μουστάκα ,Κρατερό Κατσούλη και Μίνα Χιώνη.

Διάθεση εισιτήριων στην επίσημη ιστοσελίδα της διοργάνωσης: lifeproject.gr

Life Project: 16.11.2024, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 11.00-20.00

#LifeProjectGR

Συνδιοργάνωση: SG Tsomokos & Key Books

Social Media Accounts: Facebook – Instagram – Linkedin