Στυτική δυσλειτουργία: Όταν το πρόβλημα είναι ψυχολογικό

Μπορεί να φταίει το άγχος, μπορεί να φταίει ο θυμός, μπορεί να είναι και κάτι πιο σοβαρό!

Η σεξολόγος Ελεάνα Ελευθερίου εξηγεί τους λόγους που μπορεί να οδηγήσουν στην Ψυχογενή Στυτική Δυσλειτουργία.

-Σε μια σχέση που σταδιακά δομείται, ο άνδρας μπορεί να βιώνει δυσκολία ή και αδυναμία έκφρασης της σεξουαλικής του παρόρμησης λόγω φόβου, άγχους, θυμού ή και ηθικής αναστολής ενώ η σεξουαλική δυσκολία μπορεί να αντικατοπτρίζει δυσκολίες μεταξύ των συντρόφων, ιδίως όταν ο άνδρας δεν μπορεί να επικοινωνήσει το θυμό του με τρόπο παραγωγικό, εποικοδομητικό και ευθύ. Επιπροσθέτως τα επεισόδια της δυσλειτουργίας αυξάνουν και αγχώνεται ολοένα και περισσότερο πριν από κάθε σεξουαλική επαφή.

-Εξίσου σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν η ανικανότητα εμπιστοσύνης, τα συναισθήματα ανεπάρκειας, η αίσθηση του άνδρα ότι δεν είναι επιθυμητός ως ερωτικός σύντροφος, οι αναστολές γύρω από τη σεξουαλική πράξη και τη σεξουαλικότητα του ατόμου(το σεξ είναι αμαρτωλό, μιαρό κ.τ.λ.), η άγνοια λόγω της ελλιπούς ή ανύπαρκτης σεξουαλικής επιμόρφωσης και διαπαιδαγώγησης και το άγχος επίδοσης(performance anxiety), το οποίο και επιδεινώνεται με το να εστιάζει κανείς την προσοχή του στο πως είναι η επίδοση του παρά στα ερωτικά συναισθήματα(Barlow 1986).

-Σύμφωνα με τις ψυχαναλυτικές απόψεις, η Στυτική Δυσλειτουργία μπορεί να οφείλεται στην αδυναμία του άνδρα να συμβιβάσει τα συναισθήματα αγάπης προς μια γυναίκα με παράλληλη σεξουαλική επιθυμία για αυτήν. Οι άνδρες που βιώνουν τέτοια αντικρουόμενα συναισθήματα μπορούν να λειτουργήσουν σεξουαλικά μόνο με γυναίκες που θεωρούν “υποβαθμισμένες”, αναπτύσσουν δηλαδή το σύμπλεγμα Αγίας-Πόρνης, που αναπτύσσεται συνήθως όταν ο άνδρας έχει ανατραφεί από μια ψυχρή και απόμακρη μητέρα ή όταν η μητέρα του ήταν πρόσωπο λατρείας.

Ο άνδρας αυτός συχνά προσεγγίζει γυναίκες με τις ιδιότητες της μητέρας του, ελπίζοντας να την υποκαταστήσει ή να ικανοποιήσει την ανάγκη του για οικειότητα που δεν ικανοποιήθηκε στην παιδική του ηλικία. Συχνά ο άνδρας ταυτίζει τη γυναίκα με ένα μοντέλο “Αγίας” και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατό να υφίσταται και ως αντικείμενο σεξουαλικής έλξης. Για το λόγο αυτό, για τον συγκεκριμένο άνδρα, η αγάπη και το σεξ δεν μπορούν να αναμειχθούν, και είναι απρόθυμος να έχει σεξουαλικές σχέσεις με τη σύζυγό του, γιατί νομίζει υποσυνείδητα, πως θα διαπράξει αιμομιξία. Αντιθέτως “κρατά” τη σεξουαλικότητά του για γυναίκες που θεωρεί ο ίδιος “ανήθικες”, ενώ δεν θα αναπτύξει “φυσιολογικά” αισθήματα αγάπης σε αυτές τις σεξουαλικές του σχέσεις.

-Άλλοι παράγοντες που θεωρούνται υπεύθυνοι για την δημιουργία της Ψυχογενούς ΣΔ, μπορεί να είναι ένα τιμωρητικό Υπερεγώ, η επιθετικότητα, η σεξουαλική ενοχή και οι ασυνείδητοι φόβοι ευνουχισμού -χαρακτηριστικό παράδειγμα ο οδοντωτός κόλπος (vagina dentata) που αφορούν σε ασυνείδητες δομές, δεν είναι γνωστοί δηλαδή στον άνδρα που πάσχει από Ψυχογενή ΣΔ ούτε είναι εύκολο να τους γνωρίσει και να τους κατανοήσει, γι’αυτό και είναι χρήσιμη η ψυχοθεραπευτική βοήθεια.