Λυπάμαι που δεν είχες περισσότερα χρόνια με τον άνδρα σου. Έφυγε πάνω που είχατε αρχίσει να γνωρίζετε ο ένας τον άλλο. Και αυτό πρέπει να ήταν βαθύτατα τραυματικό. Η ερώτηση σου όμως με στενοχωρεί αφάνταστα. Οι αναμνήσεις είναι σημαντικές και μέρος της ζωής μας για πάντα (το ίδιο και η θλίψη και ο πόνος που γνωρίσαμε η θα γνωρίσουμε στη ζωή μας) αλλά εσύ μήπως τις χρησιμοποιείς για να αποφύγεις το υπόλοιπο της ζωής σου; Όλες σου οι πράξεις δείχνουν απόσυρση από τη ζωή. Ίσως να ζητήσεις τη βοήθεια ειδικού για να μπορέσεις να χειριστείς τη θλίψη και να μπορέσεις να ζήσεις πάλι (γιατί έφυγες από το Λονδίνο; Μπορούσες να αλλάξεις κατοικία αλλά πόλη και χώρα; Να παρατήσεις τη δουλειά σου, αντί να πάρεις άδεια για να πενθήσεις; Να γυρίσεις στα 33 σου πίσω στους γονείς σου; Όλα αυτά δείχνουν παραίτηση όχι πένθος). Όλες σου οι κινήσεις δείχνουν μελαγχολία παρά πένθος (διάκριση που πρώτος έκανε και ανέλυσε ο Freud). Το πένθος είναι η διαδικασία κατά την οποία μέσα στον πόνο και στην θλίψη δεχόμαστε ότι αυτό που χάσαμε έχει χαθεί και κατ’ αυτόν τον τρόπο και τιμούμε την μνήμη της ζωής που μοιραστήκαμε και τον άνθρωπο που αγαπήσαμε και χάσαμε αλλά και ετοιμάζουμε τον εαυτό μας για μια νέα συναισθηματική επένδυση σε ένα νέο ‘αντικείμενο αγάπης’. Αυτό μας βοηθά να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Η μελαγχολία μοιράζεται με το πένθος τα αισθήματα πόνου και θλίψης, αλλά αντίθετα με το πένθος δεν υπάρχει διαδικασία επανεπένδυσης των συναισθημάτων που έτσι μαραίνονται (χωρίς ‘αντικείμενο’ εκεί έξω πάνω στο οποίο να καθρεφτίζονται, να βρίσκουν ανταπόκριση, απάντηση, νέα άρθρωση, και έτσι να δυναμώνουν τη ζωή μας αντί να την κάνουν να ατροφεί). Όταν τα συναισθηματα γίνονται ατροφικά και στριφογυρίζουν γύρω από τον εαυτό τους και μόνο, τότε ‘πνιγούν’ το υποκείμενο που τα έχει. Έτσι φτάνουμε σε καταστάσεις όπου ακόμα και αν κάποιος δηλώνει ότι θέλει να προχωρήσει και να ζήσει εκ νέου (καθ’ότι κανένα υπαρκτό ανθρώπινο ον δεν μπορεί να ζει ως κάποια/ος που απλώς δεν έχει πεθάνει ακόμη) να μην μπορεί πλέον.
Αλλά λυπάμαι που στη δική σου περίπτωση δεν είναι μόνο ότι η μελαγχολία έγινε συνθήκη αλλά ενεργοποιείται (απενεργοποιώντας σε εντελώς) από ιδεολογήματα που βγάζουν μάτι, όπως το σύνδρομο της ‘Ινδής χήρας’, όπου έριχναν την σύζυγο του αποθανόντος στην πυρά μαζί με τη σωρό του άνδρα της. Η διάφορα είναι ότι η Ινδή χήρα δολοφωνείτο από μια καταπιεστική καταστροφική για τις γυναίκες κουλτούρα και ενάντια στην θέληση της, ενώ εσύ φαίνεται να αναπαράγεις το ιδεολόγημα με το να το έχεις εσωτερικεύσει υπό την μορφή ενοχών. Ενοχών επειδή εσύ ζεις.
Η πραγματικότητα είναι ότι δεν είναι δυνατόν, άσχετα με το πως αισθάνεσαι για όλους τους πιο πάνω λόγους, να προδίδεις έναν που δεν είναι εν ζωή. Επίσης, πόσους άνδρες ξέρεις στην ηλικία σου που θα έλεγαν κάτι παρόμοιο στη θέση σου (μπορεί να πουν ότι δεν μπορούν να ξεχάσουν την σύζυγο που έχασαν αλλά δεν είναι το ίδιο με το ‘αισθάνομαι ότι την προδίδω ‘); Όσο για το αν ‘είναι κακό και ανήθικο’ δεν θα έπρεπε να σκέφτεσαι με τέτοιους όρους. Δεν φταις εσύ αν κόπηκε πρόωρα το νήμα της ζωής του συζύγου σου. Που το κακό και το ανήθικο; Στο ότι εσύ ζεις και ως κάθε ζωντανό ον αισθάνεσαι ότι η ζωή η ίδια έχει απαιτήσεις από εσένα; Ανήθικο (προς τη ζωή και τον εαυτό σου), αν θέλεις ακόμα να σκέφτεσαι με τέτοιους όρους τις καταστάσεις που βιώνεις, είναι να παραιτηθείς μέσα στη διαστρεβλωμένη βολή της ατέρμονης θλίψης όπου δεν παίρνεις καμία ευθύνη να συνεχίσεις τη ζωή σου. Θα ήταν απεμπόληση της ευθύνης και του καθήκοντος προς τον εαυτό σου να ζήσεις μια ζωή γεμάτη και καλή (αντί να μαραίνεσαι και συρρικνώνεσαι), να αρνηθείς μια εμπειρία με έναν άνθρωπο που θεωρείς ξεχωριστό και ο οποίος δείχνει να θέλει πολύ να σε γνωρίσει σε βάθος. Δεν θέλεις να σε ανακαλύψει κάποιος ξανά; δεν το χρωστάς στον εαυτό σου και στην ζωή που έχεις να ανακαλύψεις και εσύ τι υπάρχει πέρα από τη θλίψη; Όπως θέλει κάθε ζωντανό ον;

Αρχικά να σου στείλω την συμπόνια μου. Όση ώρα διάβαζα το μήνυμα σου αναρωτιόμουν πραγματικά πόσο δύσκολο θα πρέπει να ήταν, την στιγμή που ακούς ότι πιο δυσάρεστο ίσως, να κρατηθείς όρθια και συγκροτημένη. Λυπάμαι… Τον πόνο του θανάτου τον έχω βιώσει κ εγώ. Οπότε το θέμα αυτό ήταν από τα πρώτα και πιο δύσκολα που χρειάστηκε να δουλέψω. Αυτό που με βοήθησε καθοριστικά ήταν οι αναδρομές που έκανα. Διεύρυνα τους πνευματικούς μου ορίζοντες και έχω να πω ότι πραγματικά είναι απίστευτο πόση σοφία ‘κουβαλάμε’ μέσα μας. Αυτό που είδα λοιπόν και ένοιωσα _ και για τα οποία είμαι σίγουρη_ είναι ότι οι άνθρωποι που εμείς ονομάζουμε ‘πεθαμένους’ , μόνο έτσι δεν είναι. Συνεχίζουν στην απεραντοσύνη της ζωής και είναι καλά . Επικοινωνούν μαζί μας, όποτε και όπως μπορούν, και επιθυμούν βαθιά να είναι και τα αγαπημένα τους πρόσωπα καλά, χαρούμενα και να συνεχίσουν την ζωή τους κανονικά. Τους πονάει η θλίψη που νοιώθουν οι ‘ζωντανοί’ για τον ‘χαμό’ τους _μόνο χαμένοι δεν είναι_ και ειλικρινά δεν αισθάνονται για κανέναν λόγο μίσος, θυμό, προδοσία ή επιθυμία για εκδίκηση. Θα τολμούσα να πω ότι δεν υπάρχει τρόπος να προδοθούν. Αυτές είναι σκέψεις μόνο των όντων της τρίτης διάστασης και κυρίως όσων κατάγονται από την Ελλάδα… γιατί ποιος από εμάς δεν έχει ακούσει την φράση ‘ Εάν κάνεις το ένα ή το άλλο …θα τρίζουν τα κόκαλα του συγχωρεμένου’ και άλλα τέτοια τραγελαφικά. Επίσης , σε ένα σεμινάριο που διοργάνωνε μια ομάδα ψυχολόγων με σχετικό θέμα, γνώρισα ανθρώπους που δεν κατάφεραν να εκτονώσουν την θλίψη και όλο αυτό το βαρύ συναίσθημα, γιατί είτε κλήθηκαν να κινήσουν γραφειοκρατικές διαδικασίες , είτε να επιστρέψουν στην ρουτίνα τους, με αποτέλεσμα να ‘κρατήσουν’ μέσα τους σοκ και θλίψη. Εσύ πώς το νοιώθεις? Τα έχεις εκφράσει και θεραπεύσει πλήρως? Τέλος υπάρχει το ενδεχόμενο, έστω και υποσυνείδητα, να φοβάσαι μήπως κάτι τέτοιο συμβεί και στον επόμενο σύντροφό σου. Εν κατακλείδι, θα πρότεινα ταπεινά, να βρεθείς μια φορά κ από κοντά με αυτό το φλερτ _ ένας καφές θα είναι μόνο_, να συνεχίσεις τις επισκέψεις σου στα πεθερικά σου και παράλληλα να απευθυνθείς σε κάποιον ειδικό. Στην Αγγλία είναι πιό ανοιχτοί οι άνθρωποι σε διάφορες θεραπευτικές μεθόδους _ υπό την καθοδήγηση ψυχιάτρων και ψυχοθεραπευτών, εάν το θες _ και πιο θετικοί, αλλά είμαι σίγουρη ότι κ εδώ θα βρεις. Θα σου έλεγα να ξεκινήσεις από τα συναισθήματά σου… βρες τρόπο να τα θεραπεύσεις . Υπάρχει και μεγάλη ποικιλία βιβλίων που καταπιάνονται με τέτοια ζητήματα . Κάποια λειτουργούν πολύ πολύ ανακουφιστικά… Εύχομαι καλή και ευτυχισμένη συνέχεια στην ζωή σου.