Η Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια μας ξεναγεί στον δυσάρεστο κόσμο της ζήλιας…

Όσο και αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε έστω και μια φορά στη ζωή μας όλοι έχουμε νιώσει ζήλια για το σύντροφό μας ή έστω έχουμε οι ίδιοι γίνει αποδέκτες αυτής.

AΡΝΗΤΙΚΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ
Η ζήλια αποτελεί ένα αρνητικό συναίσθημα το οποίο όταν διαρκεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα εμποδίζει το άτομο από το να σκέφτεται και να πράττει λογικά, δυσκολεύει την αντικειμενική θεώρηση των πραγμάτων ενώ μπορεί ακόμα και να καταστήσει την καθημερινότητα ιδιαίτερα πιεστική και δυσάρεστη. Βέβαια, στις περιπτώσεις αυτές σίγουρα δεν μιλάμε για τη θετική ζήλια που έχει την έννοια του θαυμασμού ή την επιθυμία να κατακτήσουμε κι εμείς αντίστοιχα προνόμια με αυτά κάποιου άλλου.

ΤΑ ΑΙΤΙΑ
Τα αίτια της ζήλιας ποικίλουν. Σε κάποιες περιπτώσεις οι σκηνές ζηλοτυπίας είναι τουλάχιστον εν μέρει δικαιολογημένες, καθώς ο σύντροφος μπορεί να είναι παραπάνω κοινωνικός με τους γύρω του -με αποτέλεσμα η συμπεριφορά του συχνά να παρερμηνεύεται-, μπορεί τα λεγόμενά του να μη συμβαδίζουν με τις πράξεις του ή άλλες φορές μπορεί να αποδεικνύεται ανειλικρινής και μη έμπιστος. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές η ζήλια είναι αδικαιολόγητη και έχει να κάνει περισσότερο με ανασφάλειες του συντρόφου που ζηλεύει, καθώς και με άλυτα θέματα με τον ίδιο του τον εαυτό.

ΑΝΤΡΕΣ VS ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Αναφορικά με τα δύο φύλα, υπάρχει η αντίληψη ότι οι άνδρες αντιδρούν εντονότερα στη σεξουαλική απιστία, ενώ οι γυναίκες δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στη συναισθηματική αφοσίωση του συντρόφου τους.
Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αγωνιώδη σκέψη του άνδρα ότι πιθανά να μην είναι ο βιολογικός πατέρας του παιδιού που εγκυμονεί η σύντροφός του.
Ωστόσο, νεώτερες έρευνες τείνουν να υποστηρίζουν πως δεν υπάρχουν τέτοιου είδους διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, ενώ αυτό που φαίνεται να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στο κατά πόσο και με ποιον τρόπο θα ζηλέψει καθένας από τους δύο συντρόφους είναι το πολιτισμικό και μορφωτικό πλαίσιο ανάπτυξης του ατόμου.

Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΖΗΛΙΑΡΗ
Σε κάθε περίπτωση, τα ζηλότυπα άτομα χαρακτηρίζονται από την εκδήλωση συγκεκριμένων συμπεριφορών.
-Πρώτα απ’ όλα, είναι ιδιαίτερα καχύποπτα, καθώς υποψιάζονται σχεδόν κάθε κίνηση ή ενέργεια του /της συντρόφου τους.
-Επίσης, θυμώνουν εύκολα όταν το έτερόν τους ήμισυ δεν ακολουθεί τις «υποδείξεις» τους και γενικά νιώθουν σαν να βρίσκονται σε έναν συνεχή ανταγωνισμό με κάθε άτομο που περιστοιχίζει τον/την σύντροφό τους.
-Επιζητούν συνεχώς επιβεβαίωση από αυτόν ότι τους είναι πιστός, ενώ η σκέψη της πιθανής απώλειας του συντρόφου τους μπορεί να γίνει ακόμα και έμμονη ιδέα. Εκτός αυτού, εκδηλώνουν μια έντονη κτητικότητα αλλά και μια ελεγκτική στάση προς τον σύντροφό τους, στην προσπάθειά τους να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή τα πάντα για τη ζωή και τις ασχολίες του καθώς κάτι τέτοιο τους δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας.

Φαίνεται πως όταν κάνουμε αρνητικές σκέψεις για τον άνθρωπο που έχουμε δίπλα μας, αυτές επηρεάζουν το συναίσθημά μας (με αποτέλεσμα να βιώνουμε ζήλια, άγχος, θυμό, φόβο) αλλά και τη συμπεριφορά μας (καθώς γινόμαστε ελεγκτικοί, καταπιεστικοί, παράλογοι). Μέσα στη δίνη ενός τέτοιου φαύλου κύκλου τείνουμε να επικεντρωνόμαστε μόνο στα αρνητικά σημεία της σχέσης ή του συντρόφου μας, διογκώνουμε μικρογεγονότα, ενώ θυμόμαστε μόνο όσα θέλουμε να θυμόμαστε. Όμως, όσο περισσότερο διαρκεί η κατάσταση αυτή, τόσο περισσότερο παγιώνεται το πρόβλημα και κατά συνέπεια όχι μόνο διαταράσσουμε την ψυχική μας ηρεμία, αλλά δεν μπορούμε να απολαύσουμε ούτε την ίδια μας τη ζωή!

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

-Αναζήτησε τα αίτια της ζήλιας προκειμένου να ελέγξεις το κατά πόσο όντως ισχύουν και έτσι να τα αντιμετωπίσεις αποτελεσματικότερα.

-Βάλε στοπ στις αρνητικές σκέψεις που σε κατακλύζουν, καθώς προκαλούν άδικα αυξημένη ανησυχία και άγχος που με τη σειρά τους οδηγούν σε λανθασμένες κρίσεις και συμπεριφορές.

-Συζήτησε με τον σύντροφό σου όλα όσα σε προβληματίζουν και ενοχλούν, καθώς μπορεί να μην έχει καταλάβει ακριβώς πόσο σημαντικά ή δυσάρεστα είναι κάποια πράγματα για εσένα.

-Μπες στη θέση του συντρόφου σου και σκέψου πώς θα αντιδρούσες εάν κάποιος έλεγχε την κάθε σου κίνηση ή προκαλούσε διαρκώς «σκηνές ζηλοτυπίας».

-Μη διστάσεις να ζητήσεις τη βοήθεια ενός ψυχολόγου εάν νιώσεις ότι η κατάσταση ξεφεύγει από τα χέρια σου και πως δεν αναγνωρίζεις κάποιες στιγμές τον ίδιο σου τον εαυτό.

Θυμήσου πως στόχος της συντροφικότητας είναι η βίωση χαράς, ικανοποίησης, πληρότητας και όχι θυμού, αγωνίας, κατάθλιψης!