Μήπως έχει εξανθήματα;

Πόσο σοβαρά μπορεί να είναι, τι πρέπει να κάνεις και ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες παθήσεις που έχουν ως βασικό σύμπτωμα το εξάνθημα;

Ο παιδίατρος Σπύρος Μαζάνης εξηγεί:

Τα εξανθήματα δεν είναι πάντα σοβαρά για να δικαιολογούν ανησυχία. Ωστόσο, τη διάγνωση πρέπει να κάνει πάντα ο παιδίατρος γιατί μπορεί να αποτελούν συμπτώματα άλλης και πιο σοβαρής ασθένειας.

Ένας επιπλέον λόγος για να επισκεφτεί το παιδί τον παιδίατρο είναι γιατί η περιγραφή των εξανθημάτων είναι πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητή από το τηλέφωνο, οπότε διακινδυνεύουμε μια λάθος διάγνωση.

Δεν πρέπει να χορηγούνται φάρμακα για δερματολογικά προβλήματα αν δεν έχει προηγηθεί διάγνωση της πάθησης γιατί μπορεί να προκληθεί μεγαλύτερο κακό. Για παράδειγμα αν τοποθετηθεί αλοιφή κορτιζόνης πάνω στον έρπητα η κατάσταση θα επιδεινωθεί. Αν χορηγηθεί κορτιζόνη ή ασπιρίνη σε παιδί που πάσχει από ανεμοβλογιά μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες. Αν δεν δοθεί πενικιλλίνη σε παιδί που έχει εξάνθημα οστρακιάς θα έχει πολύ σοβαρά προβλήματα αργότερα. Το εξάνθημα στο δέρμα είναι μια ομιλούσα φυσική εικόνα και έχει μεγάλη διαγνωστική αξία.

Αιμαγγείωμα: Το βλέπουμε πολύ συχνά στα νεογέννητα. Εντοπίζεται συνήθως στην ινιακή περιοχή-στο πίσω μέρος του κεφαλιού- και στα βλέφαρα. Σχηματίζεται από πολλά μικρά αγγεία. Μπορεί να είναι ομαλό και επίπεδο ή ογκώδες και ανώμαλο. Συνήθως μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής εξαφανίζεται. Πολύ σπάνια μεταλλάσσεται και μεγαλώνει και τότε απαιτείται η αφαίρεση του με χειρουργική επέμβαση.

Μυκητιάσεις: Ο πιο συχνός μύκητας που προσβάλλει τα παιδιά είναι ο candida albicans. Προκαλεί στοματίτιδα και σύγκαμα (παράτριμμα) της περιοχής των γεννητικών οργάνων.

Στα μεγαλύτερα παιδιά που φορούν πολλές ώρες αθλητικά παπούτσια και φόρμες προκαλεί μυκητίαση των δακτύλων ενώ στα κορίτσια και κολπίτιδα.

Λοιμώδη εξανθήματα: Πολλές παιδικές αρρώστιες εμφανίζονται και με εξάνθημα. Η ιλαρά, η ερυθρά, η ανεμοβλογιά, το αιφνίδιο εξάνθημα, η ευλογιά, η λοιμώδης μονοπυρήνωση, ο έρπης, η οστρακιά, ο τυφοειδής πυρετός και η μηνιγγίτιδα εκτός από τον πυρετό έχουν και το δικό τους χαρακτηριστικό εξάνθημα. Μόνο ο παιδίατρος μπορεί να κάνει σωστή διάγνωση και να συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.

Πυοδερματίτιδα: Πρόκειται για μόλυνση του δέρματος που οφείλεται συνήθως στο μικρόβιο του σταφυλόκοκκου. Εμφανίζεται με κοκκίνισμα της περιοχής που στο κέντρο της έχει ένα στίγμα λευκό-κίτρινο, που είναι το πύον.

Χρειάζεται άμεση θεραπεία με αντισταφυλοκοκκικό αντιβιοτικό και τοπική περιποίηση. Αν παραμεληθεί, υπάρχει κίνδυνος να προχωρήσει το μικρόβιο και να δημιουργήσει τοπικά στο κόκαλο οστεομυελίτιδα ή να μπει στο αίμα και να προκαλέσει σηψαιμία.

Ροδόχρους πιτυρίαση: Είναι άγνωστης αιτιολογίας, εμφανίζεται με διάσπαρτο εξάνθημα, κυρίως στον κορμό. Το παιδί έχει φαγούρα και παραπονιέται. Συνήθως αυτοθεραπεύεται σε διάστημα ενός μηνός και δεν επανεμφανίζεται.

Ιδρώα: η κατά το κοινώς λεγόμενον “δροτσίλα”. Είναι μια συνηθισμένη ήπια δερματίτιδα των βρεφών που συνήθως εντοπίζεται στο μέτωπο και τα μάγουλα. Οφείλεται στην απόφραξη των εκφορητικών πόρων των ιδρωτοποιών αδένων του προσώπου από βύσματα κερατίνης. Έτσι, ο ιδρώτας δεν μπορεί να φύγει και δημιουργούνται μικρές άσπρες ή κόκκινες φυσαλίδες.

Η θεραπεία είναι περισσότερο προληπτική. Το παιδί δεν πρέπει να ζεσταίνεται υπερβολικά, ούτε από την ατμόσφαιρα, ούτε από τα ρούχα και τα σκεπάσματα του.

Παράτριμμα ή “εκ σπαργάνων” δερματίτιδα: Το γνωστό σύγκαμα της περιγεννητικής και της περιπρωκτικής περιοχής των μωρών. Οφείλεται βασικά στα πλαστικά βρακάκια μέσα στα οποία εγκλωβίζονται ούρα και κόπρανα σε υψηλές θερμοκρασίες και μάλιστα χωρίς να επιτρέπουν την είσοδο αέρα. Η αμμωνία εισχωρεί στους πόρους της περιοχής και προκαλεί ερεθισμό. Αν το δέρμα σκάσει μπαίνουν και μύκητες ή άλλα μικρόβια και η κατάσταση επιδεινώνεται. Είναι ο καθημερινός πονοκέφαλος γονιών και παιδιάτρων γιατί ενώ το πρόβλημα είναι απλό, απαιτείται μακροχρόνια θεραπεία. Μεγάλη σημασία έχει η πρόληψη που προϋποθέτει καλό πλύσιμο με σαπούνι, καλό ξέβγαλμα με άφθονο νερό και προπαντός καλό στέγνωμα.

Σμηγματορροϊκή δερματίδα: Χαρακτηρίζεται από δερματικά στοιχεία με σμήγμα και υποκίτρινα λέπια. Εντοπίζεται κυρίως στο κεφάλι, στην περιοχή που υπάρχουν τρίχες αλλά μπορεί να επεκταθεί και το μέτωπο ή τα μάγουλα. Εμφανίζεται στη νεογνική και την πρώτη βρεφική ηλικία. Δεν προκαλεί κνησμό. Είναι άγνωστης αιτιολογίας και δεν πρέπει να συγχέεται με το παιδικό έκζεμα. Συνήθως η ίαση είναι αυτόματη και οριστική.