Λοιμώδης μονοπυρήνωση: Η “νόσος του φιλιού” και πώς αντιμετωπίζεται!

Οι περισσότεροι γονείς ανησυχούν υπερβολικά όταν ακούν το όνομα αυτής την νόσου: λοιμώδης μονοπυρήνωση. Αν και πρόκειται για μία από τις πολλές ιώσεις, μερικές φορές ταλαιπωρεί τα παιδιά για πολλές εβδομάδες. Πρόκειται για τον ιό Epstein-Barr που μεταδίδεται με μεγάλη ταχύτητα από το σάλιο του παιδιού σε άλλο παιδί κατά την κοντινή επαφή, αλλά και με μολυσμένα αντικείμενα (μολύβια, παιχνίδια, βιβλία, ποτήρια, μαχαιροπίρουνα κ.ά.).

Ο παιδίατρος Δρ. Σπύρος Μαζάνης εξηγεί τι είναι η νόσος και πώς αντιμετωπίζεται!

Επειδή ακριβώς μεταφέρεται πολύ εύκολα με το σάλιο και τα σαλιωμένα αντικείμενα την ονομάζουν χαριτολογώντας “η αρρώστια του φιλιού”.

Η νόσος μπορεί να πάρει ενδημικό χαρακτήρα, σε συνθήκες ομαδικές ή συμβίωσης παιδιών, όπως είναι οι παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι κ.ά.

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση θεωρείται πολύ μεταδοτική διότι από τη μέρα που ένα παιδί θα την κολλήσει μπορεί να περάσουν από 10 έως 50 μέρες για να εμφανίσει τα συμπτώματα και ο ιός μπορεί να αποβάλλεται με τα σάλια και για αρκετούς μήνες μετά την υποχώρηση της νόσου.

Συμπτώματα και εκδηλώσεις της νόσου

Οι εκδηλώσεις της λοίμωξης σχετίζονται με την ηλικία του παιδιού και ποικίλουν από πολύ ελαφριές μέχρι και θανατηφόρο νόσηση.

1. Βρέφη και μικρά παιδιά: συνήθως δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα ή μπορεί να εμφανίσουν ήπιο πυρετό αμυγδαλίτιδα και γενικά συμπτώματα λοίμωξης του ανωτέρου αναπνευστικού.

2. Μεγαλύτερα παιδιά και έφηβοι: εμφανίζουν πιο έκδηλα τα συμπτώματα της ίωσης με υψηλό πυρετό, φαρυγγίτιδα, με πόνο στο λαιμό και δυσκολία στην κατάποση, πρήξιμο των λεμφαδένων γύρω από το λαιμό, διόγκωση του σπλήνα και του συκωτιού κ.ά.

Περίπου 2 βδομάδες πριν την έναρξη των καθαρών συμπτωμάτων το παιδί παραπονείται για πονοκέφαλο, τάση για εμετό, πόνο στην κοιλιά και γενική κακουχία.

Στην πορεία της νόσου παρατηρούνται χαρακτηριστικές πετέχειες (κόκκινα μικρά εξανθήματα) στον φάρυγγα και εξάνθημα στο δέρμα με κηλίδες και φαγούρα. Μερικές φορές η διόγκωση των αμυγδαλών είναι τόσο μεγάλη που μπορεί το παιδί να έχει δυσκολία στην αναπνοή και να ροχαλίζει.

Επίσης λόγω της μεγάλης διόγκωσης του σπλήνα μπορεί να προκληθεί ρήξη του οργάνου, δηλαδή να σπάσει ο σπλήνας. Γι αυτό τα παιδιά με λοιμώδη μονοπυρήνωση πρέπει να προσέχουν να μη χτυπήσουν την κοιλιά τους σε έπιπλα ή να μην πέσουν. Σε σπάνιες περιπτώσεις ο ιός μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές ακόμα και στο νευρολογικό σύστημα με σπασμούς, μηνιγγίτιδα κ.ά.

Τι θα κάνει ο παιδίατρος!

Συνήθως με τα συμπτώματα που έχει το παιδί ο παιδίατρος μπορεί να υποψιαστεί τη νόσο. Αν κρίνει απαραίτητο θα ζητήσει εργαστηριακές εξετάσεις αίματος όπου θα διαπιστωθούν:
α) αυξημένα λευκά αιμοσφαίρια
β) αύξηση των άτυπων λεμφοκυττάρων πάνω από 10%
γ) αύξηση των ενζύμων του συκωτιού
δ) αύξηση της αλκαλικής φωσφατάσης
ε) αύξηση της χολερυθρίνης
στ) αύξηση των ειδικών αντισωμάτων για τον ιό.

Να σημειώσουμε ότι ένα παιδί με λοιμώδη μονοπυρήνωση δεν είναι απαραίτητο να παρουσιάσει όλα τα πιο πάνω συμπτώματα.

Θεραπεία

Η τυπική λοιμώδης μονοπυρήνωση δεν χρειάζεται ειδική θεραπεία. Ανάλογα με την γενική κατάσταση του παιδιού αποφασίζεται αν θα πρέπει για μερικές μέρες να μείνει στο κρεβάτι. Όπως και για τις περισσότερες ιώσεις, δεν χρειάζεται αντιβίωση εκτός κι αν υπάρξει κάποια επιπλοκή. Πρέπει να αποφεύγεται η σωματική δραστηριότητα και άθληση μέχρι να υποχωρήσει η διόγκωση του σπλήνα. Να αποφεύγονται τα φιλιά για τον κίνδυνο μετάδοσης την νόσου σε άλλα άτομα. Συνιστάται καλή ενυδάτωση με πολλά υγρά. Το παιδί επιτρέπεται να γυρίσει στον παιδικό σταθμό ή στο σχολείο μετά την οξεία φάση και με απαλλαγή από τη γυμναστική για μερικές εβδομάδες.