Εμβόλια: Μύθοι και αλήθειες που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς!

Τα εμβόλια είναι ένα θέμα που πάντοτε δίχαζε τους γονείς. Η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία όμως δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές και κάθε χρόνο ενημερώνει τους γονείς διαλύοντας μύθους και ανακρίβειες που μπορεί να κοστίσουν ακόμη και ζωές παιδιών. Σχετικά με τα εμβόλια, η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία έχει συντάξει έναν κατάλογο με ερωτήσεις (μέσα σε αυτές και κάποιες που παραδοσιακά κάνουν οι σκεπτικιστές γονείς) σχετικά με τα εμβόλια και οι απαντήσεις δεν θα μπορούσαν να είναι πιο κατατοπιστικές αλλά και αξιόπιστες στη μάχη για την υγεία των παιδιών.

1. Πόσο σημαντικοί είναι οι εμβολιασμοί για τα παιδιά;

Στον αγώνα κατά των λοιμωδών νοσημάτων τα εμβόλια είναι ο μεγάλος σύμμαχος της ανθρωπότητας, καθώς σώζουν περισσότερες από 3.5 εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως κάθε χρόνο και προφυλάσσουν ακόμα περισσότερους ανθρώπους από νόσο ή ισόβια αναπηρία.
Οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού στα παιδιά έχουν οδηγήσει σε αξιοσημείωτη μείωση της εμφάνισης πολλών νοσημάτων και των θανάτων που αυτά προκαλούν, όπως για παράδειγμα η παρωτίτιδα που ενώ κάθε χρόνο αποτελούσε την αιτία για 152.209 θανάτους μόνο στις Η.Π.Α, πλέον καταγράφονται μόνο 236.

2. Εσείς οι γιατροί υποστηρίζετε την αναγκαιότητα των εμβολιασμών για τη διατήρηση της καλής υγείας του πληθυσμού. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τάση, ειδικά μεταξύ των νέων γονιών, που τα ψάχνουν πολύ όλα όσα αφορούν τα παιδιά τους, να αποφεύγουν κάποια από τα εμβόλια. Μάλιστα, δεν διστάζουν να παροτρύνουν κι άλλους γονείς υπέρ αυτής της τακτικής. Τι έχετε να πείτε στους γονείς γι’ αυτό;

Δυστυχώς, κυκλοφορεί η φοβία ότι τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες ενώ η λανθασμένη και ελλιπής πληροφόρηση είναι η αιτία για τη δημιουργία μιας επικίνδυνης αντί-εμβολιαστικής κουλτούρας. Τα εμβόλια είναι εξαιρετικά ασφαλή γιατί για να χρησιμοποιηθούν εξασφαλίζεται ότι πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις, τις οποίες ορίζουν οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί (π.χ. ΕΟΦ, EMA, FDA).
Επιπλέον, οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού στα παιδιά έχουν οδηγήσει σε αξιοσημείωτη μείωση της εμφάνισης πολλών νοσημάτων και των θανάτων που αυτά προκαλούν. Αυτό το γεγονός οδηγεί πολλούς να πιστεύουν ότι οι ασθένειες αυτές δεν είναι πια απειλητικές, καθότι δεν γίνονται αντιληπτές όπως συνέβαινε στο παρελθόν, ωστόσο είναι επιτακτική η ανάγκη να συνεχιστεί η πρόληψή τους μέσω του εμβολιασμού τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες (π.χ. Γρίπη, Πνευμονιόκοκκος, Ηπατίτιδα, Τέτανος, Ερυθρά κ.ά.). Δεδομένης μάλιστα της συνεχούς αύξησης του μέσου όρου ηλικίας του γενικού πληθυσμού, ο κίνδυνος για πολλές ασθένειες από αυτές γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος.

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η μείωση του ποσοστού της εμβολιαστικής κάλυψης ενός πληθυσμού μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνιση και εξάπλωση μεταδοτικών νοσημάτων, όπως η ιλαρά, ο κοκκύτης, η διφθερίτιδα ή ακόμα και η πολιομυελίτιδα. Με αφορμή λοιπόν την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού, είναι εκ των ων ουκ άνευ να υπενθυμίσουμε ότι ο εμβολιασμός είναι από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας.

3. Πέρα από την αρνητική στάση κάποιων γονιών, υπάρχουν άλλοι λόγοι που έχουν οδηγήσει στην αποτυχία των εμβολίων στη χώρα μας;

Δυστυχώς, δεν είναι ασυνήθιστη η παραπληροφόρηση του κοινού από μερίδα γιατρών άλλων ειδικοτήτων. Εκφράζονται αρνητικά για συγκεκριμένα εμβόλια, παρόλο που δεν γνωρίζουν όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με την αποτελεσματικότητα και τα οφέλη τους. Το γεγονός ότι παροτρύνουν τους γονείς ενάντια στον εμβολιασμό, θεωρώ ότι είναι καθαρά αποτέλεσμα άγνοιας.

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι παιδίατροι, είναι οι μόνοι ειδικοί που μπορούν να χειρίζονται το θέμα του εμβολιασμού των παιδιών και οι υπόλοιπες ειδικότητες μπορούν μόνο να παραπέμπουν τους γονείς σε εκείνους για συμβουλές.

4. Ποιες είναι οι ασθένειες που προλαμβάνονται με τη χορήγηση των εμβολίων;

Οι κυριότερες ασθένειες, που η επιστήμη πλέον μας έχει δώσει τα όπλα για την πρόληψή τους είναι οι πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, η διφθερίτιδα, ο κοκκύτης, ο τέτανος, η πολιομυελίτιδα, η ηπατίτιδα Α και Β, η ανεμοβλογιά, η μηνιγγίτιδα, ο αιμόφιλος Β, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, η γαστρεντερίτιδα από ροτα-ιό και η γρίπη. Υπάρχουν βέβαια και αρκετά άλλα λοιμώδη νοσήματα, που πλέον είναι δυνατόν να προλάβουμε μέσω του έγκαιρου εμβολιασμού των παιδιών.

5. Σε ποιες περιπτώσεις ένας παιδίατρος θα πει ότι ένα παιδί δεν έχει εμβολιαστεί σωστά; Διατρέχει κινδύνους και ποιους;

Το παιδί, που δεν έχει εμβολιαστεί με το σωστό σχήμα εμβολίου (αρχικό σχήμα εμβολιασμού και αναμνηστική δόση) είτε δεν έχει λάβει τις δόσεις στο ενδεδειγμένο χρονοδιάγραμμα, είναι ευαίσθητο να νοσήσει.

Για παράδειγμα, εάν ένα παιδί δεν εμβολιαστεί ενάντια στην μηνιγγίτιδα και νοσήσει, διατρέχει μεγάλο κίνδυνο αναπηρίας ή ακόμα και να πεθάνει. Επίσης, εάν ξεχαστεί η επαναληπτική δόση ενός εμβολίου, το παιδί δεν προστατεύεται 100% ενάντια στον ιό και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποια στιγμή στο μέλλον να νοσήσει.

7. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα παιδί δεν πρέπει να εμβολιαστεί;

Σε παιδιά που έχει διαγνωστεί βλάβη του ανοσοποιητικού συστήματος δεν μπορεί να γίνει ο συνηθισμένος εμβολιασμός. Το ίδιο ισχύει και για εκείνα τα παιδιά, στα οποία χορηγείται κορτιζόνη ή χημειοθεραπεία.

8. Πιστεύετε ότι οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα έχει χειροτερεύσει την εμβολιαστική κάλυψη των παιδιών, δεδομένου μάλιστα ότι η χώρα μας διαθέτει ένα από τα καλύτερα εμβολιαστικά προγράμματα;

Τα εμβόλια που προτείνονται βάσει του Προγράμματος Εμβολιασμών εφήβων και ενηλίκων αποζημιώνονται ακόμα 100% από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.

Διάβασε περισσότερα στο επίσημο site της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας (www.e-chlid.gr)