Αδερφικές… διαμάχες: Πώς να βοηθήσεις τα μικρά σου να αποκτήσουν μια ισορροπημένη σχέση

Πόσο έχετε χαρεί οικογενειακώς από όταν ήρθε και το νέο μωρό στο σπίτι; Άλλωστε, το μεγάλο παιδί καιρό τώρα σου ζητούσε ένα αδερφάκι και πλέον δεν μπορεί κανείς σας να κρύψει την ευτυχία του για το καινούριο μέλος της οικογένειας! Τι γίνεται, όμως, όταν το μικρό αρχίζει να αντιδρά με τον καιρό στην παρουσία του μωρού; Άλλωστε, είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο το μεγαλύτερο παιδί να αντιμετωπίζει με δυσκολία την έλευση ενός δεύτερου μωρού. Σκέφτηκες, όμως, ποτέ για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό, ώστε να μπορέσεις να βοηθήσεις και το παιδί σου να το ξεπεράσει;

Οι περισσότεροι γονείς θεωρούν πως πρόκειται για το αίσθημα της ζήλιας που “κλωτσάει” όταν το μωρό καταφτάνει και το πρώτο παιδί νιώθει πως μπαίνει σε δεύτερη… μοίρα. Και βεβαίως σε κάθε περίπτωση, η ανασφάλεια είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, μιας και το νέο μωρό χρειάζεται μεγάλη προσοχή κατά τους πρώτους μήνες, αφήνοντας το πρώτο παιδί να αισθάνεται “εκτεθειμένο”. Έχεις προσέξεις, όμως, πότε εντοπίζεις τις πιο παράξενες συμπεριφορές; Μήπως όταν τα αφήνεις μόνα τους και μάλιστα λέγοντας στο μεγαλύτερο να προσέχει για ένα λεπτό το μικρότερο, ενώ εσύ φτιάχνεις έναν καφέ ή βάζεις πλυντήριο;

Σύμφωνα με μελετητές της παιδικής συμπεριφοράς και παιδοψυχολόγους, αυτό που οι περισσότεροι γονείς μεταφράζουν ως ζήλια είναι κάτι εντελώς διαφορετικό! Βλέπεις, κάθε φορά που αφήνεις τα δυο αδερφάκια μόνα τους (φυσικά μιλάμε για πολύ σύντομα χρονικά διαστήματα και ούσα σε άμεση επαφή μαζί τους ανά πάσα στιγμή) και μάλιστα ζητάς με διακριτικό τρόπο στο μεγαλύτερο παιδί να έχει το νου του στο μικρότερο, εκείνη ακριβώς τη στιγμή εναποθέτεις ένα βάρος και μια ευθύνη στο παιδί σου. Και μάλιστα, μια πολύ μεγαλύτερη ευθύνη από ό,τι του αναλογεί στην τρυφερή ηλικία στην οποία βρίσκεται. Η αντίδρασή του, επομένως, δεν έχει να κάνει τόσο με το γεγονός πως βρέθηκε μόνο του με το μικρότερο αδερφάκι του, χωρίς επίβλεψη, και μπορεί να δράσει ελεύθερα, αλλά περισσότερο με το γεγονός πως ο φόβος και η ανασφάλεια το κυριεύουν και ο μόνος τρόπος να σε επαναφέρει στην “εικόνα” είναι ενοχλώντας το μικρό, ώστε το κλάμα ή το παράπονο να σε ειδοποιήσει πως πρέπει να γυρίσεις! Δεν είναι φοβερό; Και όμως, αυτός είναι ο τρόπος του μεγαλύτερου αδερφού να σου δείξει πως δεν νιώθει ασφαλής με το ρόλο που του ανέθεσες, αλλά ούτε και ικανός να προστατεύσει το μωρό!

Τα παραπάνω σου δείχνουν πως ίσως μέχρι τώρα να είχες παρεξηγήσει τη συμπεριφορά του μικρού σου, αλλά το σίγουρο είναι πως ο τρόπος που διαχειρίζεσαι τη μεταξύ τους σχέση θα πρέπει να είναι στο εξής πολύ προσεκτικός, ώστε να δημιουργήσουν έναν υγιή και ισορροπημένο αδερφικό δεσμό, χωρίς αντιζηλίες και διαμάχες -όσο αυτό είναι δυνατό!

Δες, λοιπόν, παρακάτω μερικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση!

Σεβάσου τα όριά τους
Τα αδέρφια μπορεί να αγαπιούνται, να συνδέονται πολύ στενά και απολαμβάνει το ένα την παρέα του άλλου, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχουν ανάγκη τον προσωπικό χώρο και χρόνο του το καθένα. Επομένως, άφησε το περιθώριο στο κάθε παιδί να αποσυμπιέζεται από την παρουσία του αδερφού του, όταν το χρειάζεται και μην πιέζεις πάντα τις καταστάσεις. Με αυτό τον τρόπο, θα μάθουν μεγαλώνοντας να σέβονται τα όρια και την προσωπικότητα του άλλου σε γενικότερο επίπεδο.

Μην τους επιβάλεις να μοιράζονται τα πάντα
Σύμφωνα με τους ειδικούς, όσο το δεύτερο παιδί είναι ακόμα στο βρεφικό στάδιο, προφανώς και δεν αντιλαμβάνεται την έλλειψη ενός παιχνιδιού ή ενός δικού του αντικειμένου. Αυτό σημαίνει, πως δεν χρειάζεται να πιέσεις το μεγαλύτερο παιδί να μοιράζεται τα πάντα και να σέβεται τα πράγματα που θεωρούνται “ιδιοκτησία” του μωρού. Με αυτό τον τρόπο, θα το βοηθήσεις μεγαλώνοντας να γίνει και εκείνο πιο ελαστικό με τα δικά του πράγματα, καθώς η σχέση τους θα αναπτύσσεται και θα μαθαίνει τι σημαίνει “μοιράζομαι”.

Δώσε βάση στα συναισθήματά τους
Οι ειδικοί προτρέπουν τους γονείς να έχουν πάντα την αλληλουχία Αιτία-Δράση-Αντίδραση-Προσδοκία στο μυαλό τους, όταν βρίσκονται μπροστά σε έναν καυγά ή οποιουδήποτε είδους διένεξη ανάμεσα στα παιδιά. Με αυτό τον τρόπο, ο γονιός θα είναι σε θέση να αντιληφθεί, να “ζυγίσει” και να αντιδράσει κατάλληλα στην προβληματική κατάσταση ή συμπεριφορά που προκύπτει ανά πάσα στιγμή. Κατ’ επέκταση, θα μπορέσει και να διαχειριστεί την περίσταση, χωρίς να μοιράσει ο γονιός αυθαίρετα ευθύνες και επιπτώσεις στο εκάστοτε παιδί.

Ξέχνα την πρακτική της σύγκρισης asap
Όπως ξέρεις, ακόμη για τους ενήλικες η σύγκριση των δυνατοτήτων τους με εκείνες κάποιου άλλου πάντοτε είναι αποκαρδιωτική και προκαλεί αίσθημα δυσφορίας και απογοήτευσης. Σκέψου τι αντίκτυπο θα έχει στην ψυχολογία ενός παιδιού, που προσπαθεί μάλιστα να κερδίσει την εύνοιά σου, μονοπωλώντας το ενδιαφέρον σου. Για αυτό λοιπόν, σύμφωνα με τη γνώμη των ειδικών, θα πρέπει πάση θυσία να αποφεύγεις τις συγκριτικές διαδικασίες ανάμεσα στα παιδιά και να μην υπερτονίζεις ποτέ τα “καλά” στοιχεία του ενός στο άλλο για παραδειγματισμό!

Τόνισε τι σημαίνει “δίκαιο” και τι “ίσο”
Είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσεις σε ένα παιδί ποια είναι η διαφορά των δύο εννοιών και πως “δίκαιο” σημαίνει ότι ο καθένα παίρνει ό,τι έχει ανάγκη και όχι απαραίτητα εκείνο που θέλει ή αυτό που έχει ο άλλος. Ωστόσο, θα πρέπει να τους γίνει ξεκάθαρο πως η μαμά και ο μπαμπάς προσπαθούν να δώσουν και στα δύο παιδιά ό,τι χρειάζονται. Με αυτό τον τρόπο ίσως καταφέρεις να βοηθήσεις το μεγαλύτερο παιδί να μειώσει το αίσθημα ζήλιας και ανασφάλειας που μπορεί να αισθάνεται κατά καιρούς.