Αλκαλική δίαιτα: Τι είναι; Να την ακολουθήσεις ή μήπως καλύτερα όχι;

Ίσως έχεις ακούσει για την αλκαλική δίαιτα, ότι έχει τεράστια αποτελέσματα στο αδυνάτισμα, ότι αυξάνει την ενέργεια και τη διάθεση και ότι προστατεύει από διάφορες ασθένειες. Γνωρίζεις όμως τι είναι ακριβώς αυτή η δίαιτα και πώς επιτυγχάνει όλα αυτά που υπόσχεται; Να την ακολουθήσεις ή όχι, τελικά;

Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος Θάνος Μελίστας μας εξηγεί αναλυτικά τι είναι αυτή η περιβόητη δίαιτα, πώς συνδέεται με το pH του σώματος κι αν έχει όντως πλεονεκτήματα στο αδυνάτισμα ή όλα είναι ένα όνειρο θερινής νυκτός.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΛΚΑΛΙΚΗ ΔΙΑΙΤΑ
Η αλκαλική δίαιτα στηρίζεται στη θεωρία των καταλοίπων που προκύπτουν από την πέψη των τροφίμων. Αυτά τα κατάλοιπα μπορεί να είναι είτε όξινα ή αλκαλικά, ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε πρωτεΐνη, θείο ή σε ανόργανα συστατικά. Οι υποστηρικτές αυτής της δίαιτας ισχυρίζονται πως καταναλώνοντας τρόφιμα τα οποία αφήνουν στον οργανισμό μας πολλά όξινα κατάλοιπα επηρεάζουν το pΗ του σώματός μας και μας κάνουν ευάλωτους σε ασθένειες. Μας συμβουλεύουν λοιπόν να καταναλώνουμε τρόφιμα με αλκαλικό pH για την προώθηση της υγείας μας και της ευεξίας.

TI EINAI TO PH
Τo pH (Power of Hydrogen – Δύναμη του υδρογόνου) είναι ένας δείκτης που μας δείχνει πόσο όξινο ή πόσο αλκαλικό (ή βασικό) είναι ένα διάλυμα και κυμαίνεται από το 0-14. Ένα pH=7 είναι ουδέτερο (ούτε όξινο ή αλκαλικό). Όταν το pH είναι κάτω από το 7 είναι όξινο και όταν είναι πάνω από το 7 αλκαλικό.

ΠΟΙΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΞΙΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΑΛΚΑΛΙΚΕΣ
Ο ειδικός ετοίμασε μία λίστα με τροφές που χωρίζονται σε όξινες, ουδέτερες και αλκαλικές βάσει του δείκτη pH τους.

ΟΞΙΝΕΣ ΤΡΟΦΕΣ (pH -7)
(pH=3): Υδρογονωμένο νερό, Σόδα, Ενεργειακά Ποτά
(pH=4): Ποπ Κορν, Κρεμώδη τυριά, βουτυρόγαλα, ξερά δαμάσκηνα, γλυκά, μακαρόνια, τυρί, χοιρινό, μπίρα, κρασί, μαύρο τσάι, τουρσί, σοκολάτα, ψημένους ξηρούς καρπούς, ξύδι
(pH=5): Φιλτραρισμένο νερό, αποσταγμένο νερό, καφές, ζαχαρούχος χυμός φρούτων, φυστίκια Αιγίνης, βοδινό κρέας, άσπρο ψωμί, αράπικα φυστίκια, ξηροί καρποί, σιτάρι
(pH=6): Χυμοί φρούτων, τα περισσότερα δημητριακά, αυγό, ψάρι, τσάι, μαγειρεμένα φασόλια, μαγειρεμένο σπανάκι, γάλα σόγιας, καρύδα, γίγαντες, δαμάσκηνα, καστανό ρύζι, κριθάρι, κακάο, βρώμη, συκώτι, στρείδι, σολωμός

Κάποια θρεπτικά τρόφιμα τα οποία ωστόσο παράγουν όξινα κατάλοιπα είναι τα εξής:
Βατόμουρα, cranberries, δαμάσκηνα, σπόροι/σιτηρά, αμάραντος, κριθάρι, φαγόπυρο, καλαμπόκι, αλεύρι, βρώμη, ζυμαρικά, κινόα, ρύζι, κέικ ρυζιού, σίκαλη, όλυρα, τυρί, καρύδια, κάσιους, το φυστικοβούτυρο, τα φιστίκια, το βόειο κρέας, βουβάλι, κοτόπουλο, αυγά, ψάρια, αρνί, χοιρινό, κουνέλι, τα οστρακοειδή, γαλοπούλα, μαυρομάτικα φασόλια, ρεβίθια, μπιζέλια, κουκιά, φακές, κόκκινα φασόλια, γάλα σόγιας, ταχίνι

ΟΥΔΕΤΕΡΕΣ ΤΡΟΦΕΣ (pH 7): Νερό της βρύσης, εμφιαλωμένο νερό, νερό από κάποια πηγή

ΑΛΚΑΛΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ (pH +7)
(pH=8): Μήλα, αμύγδαλα, ντομάτες, γκρέιπφρουτ, καλαμπόκι, μανιτάρια, γογγύλια, ελιές, σόγια, ροδάκινα, πιπεριά, ραδίκια, ανανάς, κεράσια, άγριο ρύζι, βερίκοκο, φράουλα, μπανάνα
(pH=9): Αβοκάντο, πράσινο τσάι, λάχανο, σέλινο, γλυκοπατάτα, μελιτζάνα, μπιζέλια, φασολάκια, τεύτλα, βατόμουρα, αχλάδι, σταφύλι, ακτινίδιο, πεπόνι, μανταρίνια, σύκα, χουρμάς, μάνγκο, παπάγια
(pH=10) :σπανάκι, μπρόκολο, αγκινάρα λαχανάκια Βρυξελλών, λάχανο, κουνουπίδι, καρότα, αγγούρια, λεμόνια, λάιμ, φύκι, σπαράγγι, ραδίκια, κρεμμύδι

ΜΠΟΡΕΙ Η ΤΡΟΦΗ ΝΑ ΕΠΗΡΕΑΣΕΙ ΤΟ PH ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ;
Γνωρίζουμε ότι μια δυτικού τύπου διατροφή, δηλαδή μια διατροφή η οποία είναι πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα και κρέατα σε συνδυασμό με χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών έχει ως αποτέλεσμα να αφήνει στον οργανισμό μας κατάλοιπα όξινου χαρακτήρα. Προφανώς αυτό το είδος της διατροφής δεν συνάδει με τις τρέχουσες διατροφικές συστάσεις και αυτό συνεπάγεται ότι μπορεί να υπάρχουν ελλείψεις σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες. Μακροπρόθεσμα αυτό μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην υγεία μας. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι το pH του οργανισμού δεν αλλάζει με τα τρόφιμα που καταναλώνουμε. Τα κύτταρά μας λειτουργούν μέσα σε ένα στενό εύρος pH, το οποίο ελέγχεται αυστηρά από συντονισμένους μηχανισμούς που λειτουργούν και διορθώνουν τυχόν ανισορροπίες.

ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΕΠΙΒΛΑΒΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΤΑ ΟΞΙΝΑ ΦΑΓΗΤΑ;
Τα τρόφιμα τα οποία αφήνουν στον οργανισμό μας όξινα κατάλοιπα δεν είναι απαραίτητα «κακά» καθώς μια διατροφή κρίνεται ως ένα ενιαίο σύνολο των τροφίμων που περιέχει και όχι σε μεμονωμένα τρόφιμα. Πολλά τρόφιμα που αφήνουν στον οργανισμό μας όξινα κατάλοιπα μπορεί να αποτελούν μέρος μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής όπως το κρέας, τα ψάρια, τα γαλακτοκομικά, τα φασόλια και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.

ΤΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ Η ΑΛΚΑΛΙΚΗ ΔΙΑΙΤΑ;
Οι υπέρμαχοι της αλκαλικής δίαιτας ωστόσο, διαφωνούν με αυτό. Ισχυρίζονται πως καταναλώνοντας κυρίως τροφές με αλκαλικό pH μπορούμε να αποφύγουμε τη δημιουργία όξινου περιβάλλοντος στον οργανισμό μας. Προτείνουν την τροποποίηση της διατροφής μας έτσι ώστε να αλλάξει το pΗ του σώματος και να προστατευθούμε από ασθένειες όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω.

ΕΑΝ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΩ, ΘΑ ΧΑΣΩ ΒΑΡΟΣ;
Η απάντηση σε αυτό εξαρτάται. Δεν υπάρχουν μαγικές ιδιότητες μιας δίαιτας που προωθεί την απώλεια βάρους. Ωστόσο αν βγάλεις από τη διατροφή σου τα μισά τρόφιμα τα οποία καταναλώνεις (και τα οποία είναι όξινα), θα προσλαμβάνεις λιγότερες θερμίδες και έτσι είναι πιθανό να χάσεις και βάρος.

ΕΧΕΙ ΚΑΠΟΙΟ ΟΦΕΛΟΣ ΣΑΝ ΔΙΑΙΤΑ;
Κάθε δίαιτα έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της. Και η συγκεκριμένη δίαιτα έχει τα εξής θετικά:
1. ενθαρρύνει την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
2. ενθαρρύνει την κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως
3. αποθαρρύνει τα αεριούχα ποτά (αναψυκτικά κλπ) καθώς και τα επεξεργασμένα και έτοιμα τρόφιμα
4. είναι μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΩ;
Το βασικότερο μειονέκτημά της είναι ότι χρειάζεται ακόμα χρόνος έτσι ώστε να γίνουν περαιτέρω έρευνες για την αποτελεσματικότητά της. Δεν υπάρχει ακόμα δηλαδή καμία επιστημονική έρευνα για τα όσα υπόσχεται. Είναι μπερδεμένη και αποκλείει από τη διατροφή κάποια τρόφιμα τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και κάνουν καλό στην υγεία.

ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΕΙΔΙΚΟΣ
Η άποψή μου είναι πως όλοι μας θα πρέπει να εντάξουμε στη διατροφή μας περισσότερα φρούτα και λαχανικά και να αποφεύγουμε τα έτοιμα επεξεργασμένα τρόφιμα. Γνώμη μου είναι να συγκεντρωθείτε στη συνολική εικόνα της διατροφής σας με τρόπους που γνωρίζετε ότι κάνουν καλό. Προτείνω λοιπόν να ακολουθήσεις τα παρακάτω:
1. αύξησε τα φρούτα και τα λαχανικά
2. μείωσε τους απλούς υδατάνθρακες και αντικατάστησέ τους με σύνθετους
3. μείωσε το αλάτι και το αλκοόλ
4. αύξησε τη φυσική σου δραστηριότητα
5. απόβαλε το άγχος και το stress από τη ζωή σου

Επιμέλεια: Θεοδωροπούλου Δέσποινα