H διακοσμητική τέχνη του Art Deco!

Τι είναι η “Art Deco”; Τι σχέση έχει με το μπαρόκ και τον νεοκλασικισμό; Ο διακοσμητής Κωνσταντίνος Ράπτης σε βοηθάει να το εντάξεις στο χώρο σου με αποτελεσματικό τρόπο…

Ένα καλλιτεχνικού σχεδιασμού εκλεκτικό κίνημα που άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 στη Γαλλία και άνθισε στη δεκαετία το ’30, ως τις αρχές του ’40, κυρίως στις χώρες που έλαβαν μέρος στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Επηρέασε όλους τους τομείς της τέχνης και αντιπροσωπεύει την κομψότητα, τη γοητεία, τη λειτουργικότητα και τον νεωτερισμό (μοντερνισμό).

Το στιλ είναι βαθιά επηρεασμένο από:

– Τη συμμετρία των Αρχαίων Ελλήνων

– Την αίγλη των Αρχαίων Αιγυπτίων

– Την αυστηρότητα των Αρχαίων Ασσυρίων

– Τον εξωτισμό του πολιτισμού των Αζτέκων

– Την απλότητα των φυλών της κεντρικής Αφρικής

– Τη λεπτότητα της Ασιατικής καλλιγραφίας, κυρίως της Ιαπωνικής σχολής

– Την πρωτοπορία της Ρωσικής Avant Garde

Ενσωματώνει ρυθμούς και τάσεις της τέχνης όπως το μπαρόκ, ο νεοκλασικισμός, ο κονστρουκτιβισμός, ο κυβισμός, ο μοντερνισμός, ο φουτουρισμός, χωρίς όμως να επηρεάζεται από το φιλοσοφικό τους υπόβαθρο, απλά κρατώντας καθαρά διακοσμητική πρόθεση.

Η Art Deco σαν δομή στηρίζεται στα μαθηματικά και χρησιμοποιεί σαν φόρμα τα βασικά γεωμετρικά σχήματα (τετράγωνο, παραλληλόγραμμο, τραπέζιο, ρόμβος, τρίγωνο, κύκλος).
Για αυτό και είναι συνηθισμένη η χρήση γεωμετρικών μοτίβων όπως:

– chevron: σχήμα V που επαναλαμβάνεται

– ziggurat: σχήματα το ένα πάνω στο άλλο που δημιουργούν πυραμίδα, κώνο, ή κύλινδρο

– fontaine: καμπύλες που δημιουργούν συντριβάνι

– sunburst: γραμμές, τραπέζια ή τρίγωνα που μιμούνται τις ακτίνες του ήλιου

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι το αλουμίνιο, ο ανοξείδωτος χάλυβας (inox),το χρώμιο, η λάκα, ο βακελίτης. Επίσης σπάνια ξύλα εξωτικής προέλευσης όπως το βένγκε, ο παλίσανδρος, ο έβενος, ο φλοιός του φοίνικα κ.α. που ενώνονται μεταξύ τους σε μια τεχνική που ονομάζεται “ένθεση” και είναι μέθοδος διακόσμησης του ξύλου επηρεασμένη από τη marqueterie, αλλά φυσικά με πιο μοντέρνο αποτέλεσμα.

Στην εποχή του ’30 η οικολογική συνείδηση ήταν ανύπαρκτη και γι’ αυτό στο συγκεκριμένο ύφος διακόσμησης θα δούμε εκτεταμένα και τη χρήση υλικών ζωικής προέλευσης. Τέτοια είναι τα δέρματα σπάνιων άγριων ζώων και ψαριών όπως λεοπάρδαλης, τίγρης, ζέβρας, αντιλόπης, ελέφαντα, ρινόκερου, στρουθοκαμήλου αλλά και της φάλαινας και του καρχαρία! Φυσικά εξέχουσα θέση είχαν τα φτερά παραδείσιων πουλιών τα οποία συνδυάζονταν τέλεια με το γυαλί, το κρύσταλλο, το μετάξι, το φίλντισι, το κόκαλο και το ελεφαντόδοντο, που συμπληρώνουν την λίστα τω εξεζητημένων επιλογών της Art Deco!

Το μοναδικό αυτό στιλ άρχισε να χάνει έδαφος στις αρχές της δεκαετίας του 1940 και μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο σχεδόν εγκαταλείφθηκε. Επανήλθε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και επηρέασε όλη τη δεκαετία του ’70 χωρίς όμως να ξανακερδίσει την πρωταρχική του αίγλη. Μέχρι σήμερα όμως θεωρείται το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα ενός εκλεπτυσμένου μοντερνισμού και ο πρόδρομος του σύγχρονου design!

Αν διαλέξουμε να εντάξουμε αυτό το στιλ στο χώρο μας, θα μας βοηθήσει να είμαστε σίγουροι ότι το αποτέλεσμα ενώ θα είναι μοντέρνο θα παραμένει πρωτότυπο σε βάθος χρόνου, με αποτέλεσμα να είναι στην ουσία διαχρονικά κλασικό.

ΠΩΣ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙΣ
Για να χρησιμοποιήσουμε στη διακόσμηση του χώρου μας το εκλεπτυσμένο ύφος της Art Deco θα πρέπει να προσέξουμε λοιπόν τα εξής:

1. Λιτές φόρμες στα έπιπλα στις οποίες κυριαρχούν οι ευθείες γραμμές αλλά και οι διακριτικές καμπυλώσεις στις άκρες.

2. Εξωτικά σκούρα ξύλα σε σατινέ ή γυαλιστερό φινίρισμα. Εξαιρετικής αισθητικής μάρμαρα όπως οι όνυχες και βασαλτικά πετρώματα όπως ο γρανίτης.

3. Πολυτελή υφάσματα με μοτίβα γεωμετρικά αλλά και εμπνευσμένα από τη φύση.

4. Εξεζητημένα υλικά, όπως δέρμα, γούνα και φτερά άγριων ζώων. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι πλέον μπορούμε να βρούμε τέτοια υλικά χωρίς να χρειαστεί να αιματοκυλίσουμε ολόκληρες λεγεώνες αθώων πλασμάτων! Η τεχνολογία έχει βοηθήσει να μπορούμε να βρούμε υπέροχες απομιμήσεις…

5. Χρήση του γυαλιού και του κρυστάλλου σε φωτιστικά και σε μεγάλες επιφάνειες, καθώς και μέταλλα όπως το inox, το χρώμιο, το χρυσό και το ασήμι στην πιο αστραφτερή τους μορφή, συνδυαζόμενα με ξύλα, φίλντισι και κόκαλο. Φυσικά και το ελεφαντόδοντο πλέον απαγορεύεται!

ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
Για το τέλος αφήσαμε τα χρώματα που στην Art Deco ακολουθούν την ίδια φιλοσοφία με τα παραπάνω. Πρέπει να διαλέξουμε αποχρώσεις ιδιαίτερες και πολυτελείς, αλλά πάντα σικάτες και αρμονικές. Το στιλ αυτό λόγω του ότι είναι έντονα διακοσμητικό όσων αφορά στη φόρμα, το υλικό και την υφή των αντικειμένων, επιβάλει μια σχετική ησυχία στις αποχρώσεις των χρωμάτων. Έτσι:

– Κυριαρχούν τα ουδέτερα με πρωταγωνιστικές αποχρώσεις το μαύρο του κάρβουνου, το γκρίζο του πάγου, το μπεζ της άμμου, το καφέ της σοκολάτας, της μόκας και της καραμέλας. Φυσικά και δεν λείπει το λευκό που αποτελεί μια ολόκληρη κατηγορία από μόνο του, αφού συνηθίζεται να χρησιμοποιήται μόνο του, δημιουργώντας το πολύ δύσκολο αποτέλεσμα “λευκό πάνω σε λευκό”.

– Όλα τα μεταλλικά χρώματα ειδικά στην φυσική τους γυαλιστερή μορφή.

– Αμέσως μετά τα θερμά με τα σκήπτρα να τα κρατάνε το αιώνιο βαθύ κόκκινο, το σκούρο κεραμιδί της καμένης τερακότας, το λαδί και η γεώδης κίτρινη ώχρα.

– Επόμενα στη λίστα τα παστέλ με προτίμηση στα απαλά κίτρινα της κρέμας και του ελεφαντόδοντου, το κουφετί ροζ, το βεραμάν και το σιέλ.

– Από τα ψυχρά χρησιμοποιούμε κυρίως το βαθύ μπλε, το πράσινο του κυπαρισσιού, και το σκούρο μοβ. Γενικώς πάντως αποφεύγουμε τις ψυχρές αποχρώσεις.

– Αν θέλουμε να δώσουμε παραπάνω ένταση διαλέγουμε ανάμεσα στο έντονο φούξια, το ροδί, το βιολέ και το φωτεινό πορτοκαλί, μόνα τους ή σε συνδυασμό. Προσοχή όμως: καλό είναι να τα περιορίσουμε μόνο σε υφάσματα και αντικείμενα και να αποφύγουμε τη χρήση τους σε τοίχους και γενικά σε μεγάλες επιφάνειες.

Πριν ξεκινήσετε θα πρέπει να ξέρετε πως το συγκεκριμένο ύφος δεν είναι καθόλου εύκολο. Θέλει προσοχή στην ποσότητα της πολυτέλειας που θα αποφασίσετε να εντάξετε στο χώρο και στην ποιότητα των υλικών που θα την αναδείξουν. Γι’ αυτό καλό θα είναι αν δεν διαλέξετε κάποιον επαγγελματία να σας βοηθήσει, να κάνετε καλή έρευνα και να είστε εγκρατείς. Αν αποφασίσετε πάντως να διακοσμήσετε το σπίτι σας χρησιμοποιώντας το στιλ της Art Deco ένα είναι σίγουρο… Θα εκπλαγείτε τόσο θετικά από το αποτέλεσμα και εσείς και όσοι επισκεφτούν το σπίτι σας, που δεν θα θελήσετε να το ανακαινίσετε ποτέ ξανά!