Μήπως το μωρό σου μπορεί να… μαντέψει την επόμενη κίνησή σου; Νέα έρευνα απαντά θετικά!

Είχες φανταστεί ποτέ πως αυτό το μικρό πλασματάκι, που έχεις στην αγκαλιά σου και χαζεύεις όλη μέρα, θα ήταν σε θέση να… μαντέψει ποια θα είναι η επόμενη κίνησή σου; Όχι, δεν μιλάω για κάποιο “κληρονομικό χάρισμα ισχυρής ενόρασης”, αλλά για την ικανότητα των μωρών να προβλέπουν και να υπολογίζουν ποιο θα είναι το αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης πράξης. Η αλήθεια είναι, πως η ικανότητα αυτή των ενηλίκων είναι θεμελιώδης τόσο για την ανθρώπινη επικοινωνία, όσο και γενικότερα για την καθημερινή ζωή και τη λειτουργικότητα. Όντας κανείς σε θέση να υπολογίσει ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, να “ζυγίσει” μια κατάσταση και να μαντέψει ποια θα είναι η πιθανή εξέλιξή της, καθίσταται απευθείας ικανός να λειτουργήσει πιο ολοκληρωμένα και να προγραμματίσει αναλόγως τις κινήσεις του. Με λίγα λόγια, η δυνατότητά μας να προβλέπουμε την έκβαση μιας υπόθεσης μας βοηθά να παραμένουμε ασφαλείς, να παίρνουμε αποφάσεις και να “χτίζουμε” σχέσεις. Πόσο πιθανό είναι, όμως, αυτή η ικανότητά μας να εμφανίζεται από τη βρεφική ηλικία;

“Μεγάλη” απαντά η νέα έρευνα που διενεργήθηκε από διακεκριμένη ομάδα νευροεπιστημόνων του Max Planck Institute for Human Cognitive and Brain Sciences της Λειψίας! Με επικεφαλής τη Δρα Ezgi Kayhan, η ερευνητική ομάδα ασχολήθηκε με συνολικά 75 μωρά ηλικίας από έξι έως 18 μηνών, ελέγχοντας την ικανότητά τους να υπολογίσουν τις παραμέτρους μιας κατάστασης, ώστε να προβλέψουν την έκβασή της. Και το τελικό αποτέλεσμα της μελέτης είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο, δείχνοντας πως ακόμη και τα βρέφη που βρίσκονται στον έκτο μήνα μπορούν να κρίνουν και να υπολογίσουν -μέσα σε άκρες- πόσο πιθανό είναι να προκύψει ένα συμβάν! Το συμπέρασμα αυτό ανοίγει ένα μεγάλο διάλογο τόσο σχετικά με τις νοητικές ικανότητες των μωρών και την ανάπτυξη της αντίληψής τους, όσο και με την ανεπτυγμένη ευφυΐα του ανθρώπου εν γένει και τον τρόπο που λειτουργεί ως μέρος του κοινωνικού συνόλου, αλλά και για το πώς συνάπτει σχέσεις με τους γύρω του.

Για τις ανάγκες της έρευνας, η ομάδα νευροεπιστημόνων, υπό την καθοδήγηση της Kayhan, χρησιμοποίησε μια σειρά από οπτικά ερεθίσματα, καταγράφοντας την κίνηση των ματιών των μωρών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Έτσι, στην πρώτη φάση της μελέτης, τα μωρά παρακολούθησαν ένα βίντεο κινουμένων σχεδίων, στο οποίο απεικονιζόταν μια μηχανή γεμάτη με μπάλες. Οι περισσότερες ήταν μπλε, ενώ κάποιες ήταν κίτρινες. Σε δεύτερη φάση, η μηχανή άρχισε να “εκσφενδονίζει” πολλές μπλε μπάλες σε ένα καλάθι και κυρίως κίτρινες μπάλες σε ένα άλλο δοχείο. Η πιθανότητα το μηχάνημα να ρίξει κίτρινες μπάλες στο πρώτο καλάθι ήταν 625 φορές μικρότερη απ’ ό,τι να πετάξει μπλε μπάλες, καθιστώντας το εξαιρετικά απίθανο γεγονός. Με την καταγραφή της οπτικής επαφής που είχαν τα μωρά με όσα συνέβαιναν, τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η έρευνα είναι δύο: πρώτον, έδειξαν από πολύ νωρίς πως κατανόησαν τη λειτουργία των πιθανοτήτων, δίνοντας μεγάλη έμφαση στις μπλε μπάλες και επικεντρώνοντας εκεί το βλέμμα τους και δεύτερον, εντυπωσιάζονταν κάθε φορά που έβλεπαν ένα κίτρινο μπαλάκι να εξάγεται από το μηχάνημα, δείχνοντας πως δεν υπολόγιζαν βάσει των πιθανοτήτων πως θα εμφανιστεί αυτό το χρώμα.

Το ίδιο δοκίμασαν και με διαφορετικού χρώματος μπάλες (κόκκινο και πράσινο αντί για κίτρινο), προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο προτίμησης των παιδιών σε κάποιο χρώμα. Το αποτέλεσμα δεν διέφερε σε καμία από τις δοκιμασίες. Αντιθέτως, όσο περισσότερη ώρα περνούσε και άρα μεγάλωνε η πιθανότητα να εμφανιστεί ένα κίτρινο μπαλάκι (αφού μειωνόταν ραγδαία ο αριθμός των μπλε), τόσο περισσότερο τα παιδιά επικεντρώνονταν στις μπλε μπάλες, δείχνοντας στους ερευνητές πως όσο μίκραινε η αναλογία ανάμεσα στα δύο χρώματα, τόσο πιο απαιτητική ήταν η νοητική διεργασία και επομένως έστρεφε τα μωρά σε πιο ασφαλές και οικείο αντικείμενο, δηλαδή το μπλε που συνήθισαν να βλέπουν σε μεγάλη ποσότητα. Το γεγονός αυτό είναι και το πιο σημαντικό της μελέτης, μιας και υποδεικνύει πως η ικανότητα πρόβλεψης των παιδιών εξαρτάται από το βαθμό δυσκολίας της εικασίας! Όπως επισημαίνει και η επικεφαλής, Ezgi Kayhan: “Αρκετές έρευνες έχουν ήδη ασχοληθεί με το κατά πόσο τα βρέφη μπορούν να αντιληφθούν τις πιθανότητες, αλλά είμαστε οι πρώτοι που μελετάμε το βαθμό δυσκολίας της πρόβλεψης και το ρόλο που παίζει στον υπολογισμό του αποτελέσματος”.

Φωτογραφία εξωφύλλου: Shutterstock