Παιδί και Νέα Μέσα: Τρεις μύθοι για την τεχνολογία και πώς καταρρίπτονται από την επιστήμη

Σαφώς και μεγαλώνοντας παιδιά στην εποχή της τεχνολογίας θα έρθεις αντιμέτωπη με πολλά ερωτήματα γύρω από την κατάλληλα των ηλεκτρονικών μέσων, αλλά κυρίως του περιεχομένου τους, ανάλογα με την ηλικία των μικρών σου. Άλλωστε, οι ίδιοι δεν μεγαλώσαμε σε μία τόσο ανεπτυγμένη τεχνολογικά περίοδο, επομένως όλα αυτά τα δεδομένα είναι καινούρια για όλους μας. Κάποιοι γονείς επιλέγουν να “απαγορεύσουν” τη χρήση smart συσκευών, ηλεκτρονικών υπολογιστών ή ακόμη και της τηλεόρασης εντός του σπιτιού, ενώ άλλοι δεν προβάλλουν καμία αντίσταση όταν το έξι μηνών μωρό τους αρπάζει το κινητό και βλέπει βίντεο. Ωστόσο, η αλήθεια κρύβεται κάπου στη μέση και όχι στις ακραίες αντιδράσεις. Βλέπεις, οι επιδράσεις της τεχνολογίας στα παιδιά, πέρα από το γεγονός πως δεν είναι ακόμα ακριβείς, δεν είναι και πάντοτε αρνητικές, ούτε θετικές.

Γι’ αυτό και παρακάτω μπορείς να βρεις τρεις “μύθους” γύρω από την τεχνολογία και την επαφή των παιδιών με αυτή, αλλά και πώς καταρρίπτονται από την επιστήμη!

“Οι διδακτικές εφαρμογές αλληλεπίδρασης βοηθούν τα παιδιά να μάθουν γρηγορότερα”

Υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα με τις εν λόγω εφαρμογές και δεν είναι άλλο από τον τρόπο κατασκευής τους και το γεγονός πως πολλές εταιρίες προγραμματισμού στοχεύουν περισσότερο στο κέρδος, παρά στην πραγματική μάθηση. Την ίδια στιγμή, οι γονείς που θεωρούν πως είναι βοηθητικές, χωρίς εμπεριστατωμένη έρευνα αγοράς, πέφτουν στην παγίδα να τις εμπιστευτούν με… κλειστά μάτια. Στο τέλος της ημέρας, όμως, τα παιδιά είναι εκείνα που ζημιώνονται.

Όπως αποδεικνύει και η έρευνα του Πανεπιστημίου Vanderbilt, η χρήση εφαρμογών με touch screen από παιδιά προσχολικής ηλικίας έχει κάποια θετικά αποτελέσματα στα κορίτσια, αλλά όχι στα αγόρια. Και αυτό είναι λογικό, μιας και τα κορίτσια στην ηλικία από δύο έως πέντε ετών παρουσιάζουν μεγαλύτερες ικανότητες προσανατολισμού, αλλά ελέγχουν καλύτερα και τις παρορμήσεις τους.

Επομένως, παρ’ ό,τι μοιάζει πως με τις εν λόγω εφαρμογές μάθησης τα παιδιά βοηθιούνται, στην πραγματικότητα αν δεν γίνει η απαραίτητη μελέτη του τρόπου που λειτουργούν οι μαθησιακοί μηχανισμοί, τότε η αποτελεσματικότητά τους είναι απλά μια υπόθεση και όχι διαπίστωση.

“Τα παιδιά που εξοικειώνονται νωρίς με την τεχνολογία προετοιμάζονται για το μέλλον”

Στην προσπάθεια να συστήσουν την τεχνολογία στα παιδιά τους νωρίς για ένα καλύτερο μέλλον, οι γονείς ξεχνούν πως το σημαντικότερο είναι η ανάπτυξη των ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων των παιδιών, οι οποίες ασφαλώς επιτυγχάνονται μέσω της διαπροσωπικής επαφής που σημειώνεται πριν τα παιδιά συμπληρώσουν τα έξι έτη της ηλικίας τους. Ανεξάρτητα, λοιπόν, από το πώς διαμορφώνεται το μέλλον και αν η τεχνολογία είναι εκείνη που θα κυριαρχήσει, τα παιδιά χρειάζονται την αλληλεπίδραση κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, ώστε να εξελιχθούν σε κοινωνικά όντα.

Επιπλέον, όπως φανερώνει πρόσφατη έρευνα του οργανισμού Heart of England NHS Foundation Trust, η πρόωρη επαφή των παιδιών με την τεχνολογία τα επηρεάζει αρνητικά και σε σωματικό επίπεδο! Συγκεκριμένα, η έκθεση των παιδιών σε φωτεινές οθόνες touch screen από μικρή ηλικία είχε αρνητικό αντίκτυπο στις σωματικές δεξιότητές τους σε τέτοιο βαθμό, ώστε ορισμένα παιδιά δεν μπορούσαν να κρατήσουν το μολύβι τους

“Η ενασχόληση με τα Νέα Μέσα είναι εγγενώς κακή”

Παρά το γεγονός πως η… φρενίτιδα γύρω από τα τεχνολογικά μέσα και τα παιδιά έχει “χτυπήσει κόκκινο”, ωστόσο σύμφωνα με συνεχώς αυξανόμενο ερευνητικό υλικό, ίσως να μην είναι τόσο κακή η επαφή των παιδιών με τις οθόνες, αρκεί να συνοδεύεται από τη γονεϊκή παρουσία και βοήθεια. Για παράδειγμα, σύμφωνα με μελέτες που επικεντρώνονται στην τηλεόραση, υπάρχουν παιδικά προγράμματα τα οποία είναι εποικοδομητικά για τα παιδιά, τόσο σε γνωστικό και μαθησιακό, όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο.

Παρ’ όλα αυτά, όπως υπαγορεύουν οι μετρήσεις, ο χρόνος που περνούν τα παιδιά χρησιμοποιώντας τα Νέα Μέσα θα πρέπει να συνοδεύεται και από τους γονείς τους, οι οποίοι λειτουργούν ως καθοδηγητές και βοηθούν στην επιλογή του περιεχομένου. Αυτό αποδεικνύεται από έρευνα του Πανεπιστημίου του Georgetown, που επισημαίνει πως τα παιδιά μπορούν να μάθουν περισσότερα πράγματα λύνοντας ένα ηλεκτρονικό παζλ όταν τα καθοδηγεί ο γονέας, παρά όταν διαβάζουν μόνα τους τις οδηγίες του παιχνιδιού.

Επομένως, ο χρόνος που περνούν τα παιδιά μπροστά σε οθόνες και smart συσκευές θεωρείται “κακός” όταν τα παιδιά παραμένουν παθητικοί δέκτες κατά τη διαδικασία άρα θα πρέπει να παροτρύνονται να μοιράζουν το χρόνο τους με το εξωτερικό παιχνίδι, ενώ επηρεάζεται και ο ύπνος τους από το μπλε φως των οθονών άρα θα πρέπει να αποφεύγονται για τουλάχιστον δύο ώρες πριν τον ύπνο.