Οι 9 λόγοι που ο μεταβολισμός σου υπολειτουργεί και πως να το “σώσεις” σε κάθε περίπτωση

Αν έχεις ξεκινήσει δίαιτα και τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που θα ήθελες, τότε ίσως ξέρω τι φταίει. Κάτι γίνεται με το μεταβολισμό σου και για να γίνω πιο συγκεκριμένη, κάτι κάνεις εσύ και ο μεταβολισμός σου δεν λειτουργεί σωστά!

Καταρχήν δεν θέλω να απογοητεύεσαι γιατί όλες κάνουμε λάθη που επηρεάζουν τον αριθμό στη ζυγαριά μας. Δεύτερον, ζήτησα τη βοήθεια της Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου Γεωργία Καπώλη, ώστε να μας μεταφέρει τις γνώσεις της και να μας πει τι ακριβώς κάνουμε ή δεν κάνουμε και ο μεταβολικός μας ρυθμός θυμίζει χελώνα. Για κάθε λόγο η ειδικός έχει να μας προτείνει και από μια λύση, ώστε να διορθώσουμε το πρόβλημα και να ενεργοποιήσουμε το μεταβολισμό μας.

Μένεις πολλές ώρες νηστικη
Η παράλειψη γευμάτων έχει σαν αποτέλεσμα να εξαντλείς τα αποθέματα ενέργειας του οργανισμού, με άμεση συνέπεια την επιβράδυνση της λειτουργίας των κυττάρων και του μεταβολισμού.

Λύση:
Στο καθημερινό σου πρόγραμμα ένταξε και την διατροφή σου. Από την στιγμή που γνωρίζεις τις ώρες που έχεις τα επαγγελματικά ραντεβού, φρόντισε να προγραμματίσεις αντίστοιχα και τα γεύματά σου. Αν για παράδειγμα έχεις συνάντηση στις 12 και συνήθως τρως στη μία, μην αμελείς το γεύμα. Είναι προτιμότερο να γευματίσεις νωρίτερα, παρά να μείνεις νηστική. Αν πάλι δεν πεινάς, κατανάλωσε ένα σνακ που θα μετριάσει την πείνα σου όπως: τοστ ή πίτα αραβική με τυρί χαμηλά σε λιπαρά, γαλοπούλα με ελαιόλαδο, ντομάτα, μαρούλι, 1 μπάρα δημητριακών ολικής αλέσεως ή 2 ρυζογκοφρέτες ή 2 cream crackers σίκαλης και 1 ποτήρι χυμό.

Αλλάζεις τους συνδυασμούς γευμάτων
Προκειμένου να έχεις πιο γρήγορο αποτέλεσμα, αρχίζεις να κόβεις τρόφιμα για να γλυτώσεις θερμίδες. Δυστυχώς όμως έχεις ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, μιας και στερείσαι βασικά τρόφιμα, τα οποία εφοδιάζουν τον οργανισμό σου με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την καλή λειτουργία του μεταβολισμού.

Λύση:
Ακολούθησε πιστά τους συνδυασμούς και στην περίπτωση που σου φαίνεται ότι τρως πολύ, μείωσε την ποσότητα, χωρίς όμως να αλλάξεις τους συνδυασμούς.

Δεν πίνεις πολύ νερό
Το σώμα χρησιμοποιεί το νερό για να αποβάλλει τις άχρηστες ουσίες, για την καλύτερη διάσπαση των τροφών και τη μεταφορά των θρεπτικών συστατικών μέσα στα κύτταρα. Συνεπώς, σε περίπτωση αφυδάτωσης παρατηρείται συσσώρευση τοξινών και ελλιπής πέψης των τροφών με άμεση συνέπεια την επιβράδυνση του μεταβολισμού.

Λύση:
Προσπάθησε να πίνεις 1 ποτήρι νερό πριν και μετά από κάθε σνακ ή γεύμα. Στην ημερήσια πρόσληψη υγρών συμβάλλουν το γάλα, ο ελληνικός ή στιγμιαίος καφές, οι χυμοί, οι σούπες, το τσάι και τα ροφήματα (π.χ. κρόκος κοζάνης).

Καταναλώνεις πολύ αλάτι
Η μεγάλη κατανάλωση αλατιού αυξάνει την συγκέντρωση των κορτικοειδών στον λιπώδη ιστό με αποτέλεσμα αυτά με την σειρά τους να ενισχύουν την αύξηση και ανάπτυξη των λιποκυττάρων.

Λύση:

• Μείωση του προστιθέμενου αλατιού στο φαγητό (στο μαγείρεμα και ειδικά στο τραπέζι) και εναλλακτικά χρήση λεμονιού, ξυδιού, μπαχαρικών, ρίγανης, σκόρδου κτλ στο μαγείρεμα για να δοθεί γεύση.
• Αποφυγή των ιδιαίτερα αλατισμένων τροφών (π.χ. παστά, αλλαντικά, τουρσί, σνακ).
• Μείωση των επεξεργασμένων τροφίμων καθώς περιέχουν αρκετό νάτριο ως συντηρητικό (κονσερβοποιημένα, κατεψυγμένα).
• Αποφυγή τροφών με πολλά συντηρητικά (π.χ. έτοιμες σάλτσες, πάστες, πελτές, κονσέρβες).
• Ανάγνωση των ετικετών στα τρόφιμα για να εντοπίσετε πόσο νάτριο περιέχουν πριν τα καταναλώσετε, καθώς πολλά τρόφιμα κρύβουν μεγάλες ποσότητες νατρίου (Νa). Έτσι, θα επιλέξεις καλύτερα αυτό που θέλεις πραγματικά να βάλεις στο σώμα σου.
• Αποφυγή συχνής κατανάλωσης έτοιμου φαγητού όπως fast food, πίτσα, σουβλάκια κτλ

Ακολουθείς φαρμακευτική αγωγή
Πολλές φαρμακευτικές αγωγές προκαλούν αύξηση βάρους (π.χ. κορτικοστεροειδή, τα αντικαταθλιπτικά και τα αγχολυτικά).

Λύση:
Ανέφερε στο διατροφολόγο που σε παρακολουθεί τη φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείς, προκειμένου να σχεδιάσει ένα διατροφικό πρόγραμμα, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, τα οποία θα ενισχύσουν το μεταβολισμό σου.

Ινσουλινοαντίσταση
Τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα συνεχίζουν να παραμένουν υψηλά αντί να πέφτουν σε φυσιολογικά επίπεδα 1-2 ώρες μετά από ένα γεύμα. Αυτή η επιπλέον ινσουλίνη διεγείρει τα κύτταρα του οργανισμού να χρησιμοποιούν περισσότερη ενέργεια στη μορφή γλυκόζης και να τη μετατραπεί σε λίπος.

Λύση:
Δώσε έμφαση στη συχνότητα γευμάτων, στους συνδυασμούς των τροφίμων και στη φυσική δραστηριότητα, όπου θα συμβάλλουν στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου και κατεπέκταση στην εξομάλυνση της ινσουλινοαντίστασης.

Υποθυρεοειδισμός
Κατάσταση στην οποία ο θυρεοειδής αδένας δεν παράγει επαρκή ποσότητα θυρορμονών, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο μεταβολισμός να λειτουργεί σε κανονικούς ρυθμούς.

Λύση
Άτομα που υποφέρουν από υποθυρεοειδισμό πρέπει να αποφεύγουν στοιχεία όπως το φθόριο, το βρώμιο, και το χλώριο που μπορεί να προκαλέσουν την παρεμπόδιση των υποδοχέων ιωδίου του θυρεοειδή αδένα. Για αυτό το λόγο, το λάχανο, τα φιστίκια, τα κουκουνάρια, τα προϊόντα σόγιας, τα ροδάκινα, τα αχλάδια, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το σπανάκι, οι πράσινοι σπόροι μουστάρδας και τα γογγύλια θα πρέπει να αποφεύγονται.

Η βιταμίνη D και το σελήνιο συνιστώνται για χρήση σε ασθενείς με υποθυρεοειδισμό. Γι αυτό προσπάθησε να καταναλώνεις γαλακτοκομικά , σκουμπρί, σαρδέλες, τόνος, κρόκος αβγού.

Το σελήνιο (δημητριακά, κρέας και ψάρι) είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για την παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδούς, καθώς και για τη μετατροπή της θυροξίνης (Τ4) σε τριιωδοθυρονίνη (Τ3).Τέλος, συμπληρώματα όπως η κανέλλα, το χρώμιο και το μαγνήσιο, δείχνουν να έχουν θετικές επιδράσεις σε άτομα με υποθυρεοειδισμό.

Αϋπνία
Οι μειωμένες ώρες ύπνου συνοδεύονται από ορμονικές αλλαγές που επιδρούν τόσο στην αύξηση της όρεξής μας όσο και στην αυξημένη αποθήκευση λίπους στο σώμα μας. Συγκεκριμένα, σε περιπτώσεις αϋπνίας αυξάνεται στο αίμα η γκρελίνη που είναι η ορμόνη της όρεξης και μειώνονται τα επίπεδα λεπτίνης που είναι η ορμόνη που καταστέλλει την όρεξη.

Λύση:

• Προσπάθησε να καταναλώνεις το τελευταίο γεύμα τουλάχιστον 3 ώρες πριν τον ύπνο. Απέφυγε τα βαριά και πικάντικα φαγητά γιατί θα βαρύνουν το στομάχι σου και θα σεκάνουν να χάσεις τον ύπνο σου.
• Μην καταναλώνεις πολλά υγρά πριν τον ύπνο γιατί θα χρειαστεί να κάνετε αρκετές επισκέψεις στην τουαλέτα μέσα στην νύχτα διακόπτοντας τον ύπνο σας. Προτίμησε γάλα ή ροφήματα όπως βαλεριάνα η οποία φημίζεται για τις χαλαρωτικές τις ιδιότητες.
• Απέφυγε την κατανάλωση αλκοόλ και τη νικοτίνη πριν τον ύπνο. Η νικοτίνη είναι διεγερτική και μπορεί να προκαλέσει αϋπνία ή διαταραχές στον ύπνο.

Έχεις ακολουθήσει στο παρελθόν πολλές φορές στερητικές δίαιτες
Προκαλείται μείωση του βασικού μεταβολισμού, ως αποτέλεσμα του αμυντικού μηχανισμού προσαρμογής του οργανισμού στη μικρότερη διαθεσιμότητα τροφής και κατ’ επέκταση ενέργειας. Για το λόγο αυτό, σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους παρατηρείται μία σταδιακή πτώση του ρυθμού μείωσης βάρους με το πέρας των πρώτων ημερών. Μάλιστα, όταν εφαρμόζεται υποθερμιδική δίαιτα για μεγάλο χρονικό διάστημα ο οργανισμός μειώνει τις ενεργειακές του δαπάνες με αποτέλεσμα να παρατηρείται μείωση του βασικού μεταβολισμού που μπορεί να φτάσει το εντυπωσιακό ποσοστό του 50%!

Λύση:
Η λύση βρίσκεται στο τρίπτυχο ισορροπία-μέτρο-ποικιλία. Όλα τα τρόφιμα συνεισφέρουν στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού, όταν καταναλώνονται στη σωστή ποσότητα και συχνότητα. Απέφυγε τις εξαντλητικές δίαιτες, οι οποίες έχουν σαν αποτέλεσμα να χάνει μόνο υγρά και όχι λίπος. Η λύση βρίσκεται στη μεσογειακή διατροφή.

Επιμέλεια: Ιωάννα Κούρου