Άννα Συνοδινού: Η τελευταία «μεγάλη» της αρχαίας τραγωδίας και η άγνωστη περιπέτεια με τον καρκίνο

Την τελευταία της πνοή άφησε η Άννα Συνοδινού. Σε ηλικία 88 ετών και έχοντας αφήσει πίσω της μια τεράστια καλλιτεχνική κληρονομιά. Η τελευταία “μεγάλη” της αρχαίας τραγωδίας πέθανε σε ιδιωτική κλινική στην Κυψέλη. Η υγεία της είχε επιδεινωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Είχε άλλωστε περάσει και πολλά. Λίγα από αυτά όμως έγιναν ευρύτερα γνωστά.

Η ίδια υπηρέτησε την τέχνη όσο κανένας και αφοσιώθηκε σε αυτήν όσο κανένας. Αυτός ήταν και ο λόγος που έχασε την ευκαιρία να γίνει μητέρα. “Έφτασα στο σημείο να κάνω τρεις αποβολές για να βγάλω παραστάσεις”, είχε δηλώσει σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις της (σ.σ. τον Φεβρουάριο του 2011 στο περιοδικό ”Εγώ”).

“Στην “ΆΛΚΗΣΤΗ” έκανα αποβολή μετά την πρεμιέρα. Με κουβάλησαν, θυμάμαι με το ασθενοφόρο μέχρι την Άμφισσα και από εκεί με έστειλαν στην Αθήνα για να μην πεθάνω. Τρία παιδάκια έχω χάσει. Ήθελα πολύ να κάνω παιδάκι. Δεν μπορούσα όμως, να αφήσω το θέατρο”, είχε πει.

Ο γάμος της και η περιπέτεια με τον καρκίνο

Ωστόσο, τη γονική αγάπη την έδωσε στην κόρη του συζύγου της, Γιώργου Μαρινάκη (από τον πρώτο του γάμο) τον οποίο παντρεύτηκε το 1956. Συνοδοιπόρος της έως το θάνατό του το 2009. Ο σύζυγός της νικήθηκε από καρκίνο του εντέρου. Τον ίδιο καρκίνο που πέρασε κι εκείνη αλλά κατάφερε να βγει νικήτρια. Της άφησε όμως διαβήτη.

Η ίδια είχε μιλήσει για τη γνωριμία και το γάμο της στο περιοδικό Life&Style στο τεύχος Μαρτιού του 2011. “Όταν έμαθαν οι γονείς μου ότι ερωτεύτηκα, με έβαλαν να παντρευτώ. Με τον άντρα μου γνωρίστηκα στη Θεσσαλονίκη γύρω στο ’52. Έλειπε η γυναίκα του στο Παρίσι. Ήταν παντρεμένος με την πιο πλούσια Αρμένισσα και είχαν μαζί ένα κοριτσάκι. Αλλά, δεν είχε σχέσεις με τη γυναίκα του. Από πριν με γνωρίσει, εκείνη είχε εγκατασταθεί μόνιμα στο Παρίσι. Παίζαμε με το θίασο και ερχόταν κάθε μέρα να με δει. Καθόταν πρώτη σειρά, θυμάμαι, πότε μόνος του, πότε με την κόρη του, η οποία είναι φίλη μου ακόμα. Τον ερωτεύτηκα με τη πρώτη ματιά. Ήταν αθληταράς. Τριπλουνίστας, ο καλύτερος απ’ όλους. Κάποια στιγμή, βγήκαμε με το θίασο να φάμε και ήρθε και ο Γιώργος μαζί μας. Η Μαρίκα αντέδρασε, λέγοντας στον Χέλμη χαρακτηριστικά: «Aυτός ο αρκουδόμαγκας να μη ξαναέρθει εδώ και ξανακάτσει δίπλα στο κορίτσι μας». Αντέδρασε γιατί έμαθε ήταν παντρεμένος. Η οικογένειά μου αντέδρασε επίσης. Ιδιαίτερα ο αδερφός μου, ο Νίκος. Δε θέλανε να είμαι πρόξενος μιας δυστυχίας. Στην ουσιαστική πλευρά του θέματος, δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε. Ο έρωτας ήταν έρωτας και μάλιστα πάρα πολύ μεγάλος και δεν ήταν δυνατόν να στραβώσει. Παντρευτήκαμε γρήγορα και πιάσαμε σπίτι στην ακριβώς απέναντι πολυκατοικία από εκείνη των γονιών μου, στο αριθμό 16 της οδού Αθανασίας. Ζήσαμε μαγικά για πενηνταπέντε χρόνια”

Οι γονείς και τα αδέρφια της

Η οικογένειά της ήταν μια μεγάλη και δεμένη οικογένεια. Οι γονείς της, ο Ιωάννης και η Ιωάννα Συνοδινού απέκτησαν οκτώ παιδιά. Ο μπαμπάς της ήταν Αμοργιανός. Η μητέρα της ήταν ιταλικής καταγωγής, από το Πιεμόντε, μία πόλη στα βόρεια της χώρας. Είχε έρθει στην Ελλαδα με κάτι διωγμούς μαζί με όλη την οικογένειά της. Εγκαταστάθηκαν στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία διότι εργάζονταν εκεί. Εκεί εργάζονταν και γνώρισε και τον μπαμπά της ανάμεσα σε άλλους εργάτες που εργάζονταν σε εταιρίες παρασκευής εδεσμάτων.

“Οι γονείς μου μαγείρευαν και τα τρία πρώτα παιδιά, όλα γεννημένα αρχάς του 1900, τους βοηθούσαν να συγυρίζουν τα δωμάτια. Κάποια στιγμή, αποφάσισαν από κοινού να χτίσουν στην οδό Αγχεσμού –γνωστή ως οδός Βουκουρεστίου σήμερα– ένα σπίτι. Θυμάμαι πόσο πολύ ντρεπόμασταν να πούμε την οδό στη δασκάλα.
«Βρε μαμά τι θα πούμε αν μας ρωτήσουν πού μένουμε; Αγχεσμού; Θα γελάει όλη η τάξη με την οδό μας!». Σύντομα, η μεγάλη επιδημία του Δάγγειου πυρετού που θέριζε την Ελλάδα, θέρισε και το σπίτι μας. Τα δύο πρώτα παιδιά των γονιών μου, τα αδέρφια μας, χάθηκαν γρήγορα. Τότε από οκτώ, μείναμε έξι: η Ευδοκία πρώτη και στη συνέχεια ο Μιχαήλ, ο Δημοσθένης, η Λουίζα , εγώ και ο Νίκος”, περιγράφει η ίδια στο Life&Style.

Και συνεχίζει:“Όταν οι γονείς μου έφυγαν πια από τη Μεγάλη Βρετανία, ο πατέρας μου προσλήφθηκε μάγειρας και η μαμά μου καμαριέρα σε ένα μεγάλο ξενοδοχείο του Λουτρακίου, το οποίο μας πρόσφερε παράλληλα φαγητό και στέγη. Ένα ημιυπόγειο σπίτι μεν, αλλά άνετο και με λίγη θέα στη θάλασσα. Εγώ γεννήθηκα το 1927, στο Λουτράκι, μέσα στο ξενοδοχείο. Μάλιστα, βαπτίστηκα Άννα από τη λουτρακιώτικη Αγία Άννα. Τις περισσότερες παιδικές μου αναμνήσεις, όμως, τις κρύβει το σπίτι της οδού Αθανασίας 15, στο Παγκράτι.”

Τα ευτυχισμένα παιδικά της χρόνια

Μεγάλωσε φυσιολογικά. Παιδί χωρίς ιδιαιτερότητες αλλά με μία ροπή προς την ορχηστική μουσική που την έκανε να ξεχωρίζει από το σύνολο. Όλες οι σκέψεις της ήταν στραμμένες στη προσευχή, στη μουσική, στην κοινωνία και στον προορισμό της μέσα σε αυτή την κοινωνία. Αγαπούσε επίσης πολύ την ποίηση.

“Τους μάζευα όλους και τους έκανα επιδείξεις και απαγγελίες σε ένα οικόπεδο που βρίσκονταν μπροστά από το σπίτι μας και ήταν η δεδομένη ευτυχία μας. Το είχαμε καθαρίζει κιόλας από τα σκουπίδια και συχνά πυκνά παρακολουθούσαμε από τη ταράτσα του σπιτιού μας ποιος από τη γειτονιά το λερώνει και του βάζαμε τις φωνές. Θυμάμαι πως μάζευα τα τενεκεδάκια, τα λυγισμένα πιρούνια, τα χαλασμένα καπέλα και ό,τι άλλο μου χρησίμευε για να κάνω πιο πλούσιο το σπίτι της κούκλας μας. Όταν οι γονείς μου με ρωτούσαν τι κάνω, τους έλεγα με καμάρι: «Κάνω τον κόσμο μου πιο όμορφο».”

Η σπουδαία καλλιτεχνική πορεία της

Το θέατρο μπήκε στη ζωή της ξαφνικά. Όταν τη ρωτούσαν τι ήθελε να γίνει όταν μεγαλώσει απαντούσε “μοδίστρα”. Μέσα από τα αδέρφια της όμως αγάπησε την Τέχνη. Μία μέρα, τη σταμάτησε στην οδό Αθανασίας ο Αντώνης ο Φωκάς και της είπε χαρακτηριστικά: «Εσείς, δεσποινίς, εάν φορέσετε μία χλαμύδα θα ερχόσασταν στον χορό του Εθνικού;».

Έτρεξε και το είπε στον αδερφό της το Νίκο ο οποίος αφού πήρε την έγκριση του μπαμπά τους την έγραψε στο Εθνικό Θέατρο. Όταν βρέθηκε στην ακρόαση, είπα ένα απόσπασμα της Αντιγόνης.

“Την εισαγωγή μου στο Εθνικό Θέατρο τη θεωρώ τη σπουδαιότερη στιγμή της καριέρας μου. Η πρώτη μου δουλειά ήρθε παράλληλα με τη σχολή του Εθνικού, με τη Μαρίκα Κοτοπούλη η οποία ήταν η αδυναμία του μπαμπά μου. Η Μαρίκα ήταν στο διοικητικό συμβούλιο του Εθνικού Θεάτρου και είχε δει όλα τα παιδιά της Δραματικής. Με διάλεξε, λέγοντας στο Ροντήρη πόσο πολύ με ήθελε στο θίασό της. Προφασίστηκε, μάλιστα, το γεγονός ότι από τη μία δεν ανέβαζε τόσο βαριά έργα όπως το Εθνικό και από την άλλη δεν μου άξιζε το παιδικό θέατρο”, περιγράφει η ίδια.

ΚΑΝΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ για να δεις περισσότερα για την θεατρική της καριέρα

“Το ότι έκανα την καριέρα που επιθυμούσα δεν το αποδίδω στην τύχη, αλλά στη βιωτή. Η βιωτή ελέγχεται από την ώρα που υπάρχει μέχρι την ώρα που εκλείπει. Οι επιλογές μου ήταν άκρως ελεγμένες. Κανένας άνθρωπος, ο οποίος έχει δημόσιες ευθύνες –είτε ως ηθοποιός, είτε ως πολιτικός– δεν πρέπει να κάνει το γούστο του αλλά το καθήκον του. Το γούστο παρέλκει. Από την στιγμή που έκανα αυτό που ήθελα, είχα δικαίωμα και στις υποχρεώσεις. Χρήματα δεν έχω βγάλει ποτέ στη ζωή μου. Τουαλέτες δεν είχα ποτέ. Άλλωστε, κανένας αυθεντικός άνθρωπος του θεάτρου δεν είναι του λούσου”, είχε πει επίσης στο Life&Style.

H ενασχόλησή της με την πολιτική

Την περίοδο της δικτατορίας, 1967-1972, διακόπτει, διαμαρτυρόμενη, τις θεατρικές της δραστηριότητες και μετέχει στην Αντίσταση.

Το 1974 εξελέγη βουλευτής Α’ Αθήνας με τη Νέα Δημοκρατία. Διετέλεσε υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (1977-1981) και δημοτική σύμβουλος Αθηναίων το 1987-1989 με τον συνδυασμό «Νέα Εποχή» του Μιλτιάδη Έβερτ. Από την κοινοβουλευτική έπαλξη διέπρεψε σε προτάσεις και έργα νομοθετικού περιεχομένου για την προστασία των γερόντων, της μητρότητας, των παιδιών και ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Έχοντας φύγει από την ενεργό δράση δεν ένιωσε ποτέ ότι σταμάτησε. “Σκέφτομαι και λειτουργώ πολιτικά. Κάθε τι που κάνω είναι πολιτική πράξη. Και οι παραστάσεις που δίνω για την πολιτιστική επιμόρφωση των εφήβων , πολιτική πράξη δεν είναι; Τα παιδιά είναι το ωραιότερο κοινό του κόσμου”, είχε πει ανάμεσα σε άλλα σε συνέντευξη που παραχώρησε το 2007 στην εφημερίδα “Καθημερινή” για το αν της λείπει η πολιτική.

Το τελευταίο αντίο

Ο πολιτικός κόσμος της χώρας τιμά τη μνήμη της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους οικείους της και τους εξέφρασε τα βαθιά του συλλυπητήρια για την απώλεια της. Την θλίψη του εξέφρασε με ανακοίνωσή του και ο Πρόεδρος της ΝΔ, Γιάννης Πλακιωτάκης.

Θρήνος για το θάνατό της και στον καλλιτεχνικό κόσμο με ανθρώπους την γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί της να εκφράζουν τα συναισθήματά τους για τη σπουδαία απώλεια.

ΚΑΝΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ για να δεις όσα είπαν σκηνοθέτες και ηθοποιοί για το θάνατό της

Το τελευταίο αντίο στην Άννα Συνοδινού θα πουν συγγενείς, φίλοι και συνεργάτες τη Δευτέρα από το Α’ Νεκροταφείο.