Ένα βιβλίο που γράφτηκε για τα Παιδικά Χωριά SOS

Γιος πατέρας και μάνα λέγεται το βιβλίο του δικηγόρου Ανδρέα Ξενικάκη που αναφέρεται στο αυταρχικό σύστημα διαπαιδαγώγησης στα ιδρύματα ανηλίκων. Τα έσοδα από τις πωλήσεις θα δοθούν στα Παιδικά Χωριά SOS, όπου ο συγγραφέας παραχώρησε και την έκδοση του βιβλίου.

Ο εντεκάχρονος Λευτέρης, γιος μιας οκταμελούς πάμφτωχης οικογένειας, με πατέρα τυφλό από γερμανική χειροβομβίδα και μητέρα καθαρίστρια σε σπίτια, ζει στη φτωχογειτονιά μιας ελληνικής επαρχιακής πόλης, σε ένα σπίτι με μία κάμαρα, χωρίς ρεύμα.

Ο εισαγγελέας ενημερώνεται από την αστυνομία ότι το παιδί πιάστηκε πολλές φορές να αλητεύει. Μάλιστα, ένας αστυνομικός τον ξυράφιασε στις πατούσες ρίχνοντας αλάτι στις πληγές για να μην μπορεί να ξαναφύγει από το σπίτι του. Η αποβολή του από όλα τα σχολεία της περιφέρειας ξεχείλισε το ποτήρι και οδήγησε τον εισαγγελέα να διατάξει την εισαγωγή του σε ίδρυμα ενός νησιού μιας και διαπίστωσε ότι οι γονείς αδυνατούν να τον φροντίσουν.

Ο συγγραφέας αφηγείται με παραστατικές λεπτομέρειες το πώς μεγαλώνουν σπουδάζοντας οι ανήλικοι σε αυτά τα σωφρονιστικά σχολεία-στρατόπεδα: Επί δύο μήνες ο Λευτέρης έκλαιγε σιωπηλά, πάντα την ίδια ώρα, στο θάλαμό του, μόλις έσβηναν τα φώτα του θαλάμου. Στην αρχή δεν είχε σχέση με τα άλλα παιδιά , γιατί δεν ήθελε να μοιράζεται τα συναισθήματά του με κανέναν.

Βίωσε μερόνυχτα θλίψης, αγωνίας και φόβου. Όλα ήταν βασισμένα σε κανονισμούς. Λίγο να ξέφευγε μάτωναν οι σάρκες του. Όλα ήταν με πρόγραμμα. Πότε θα ξυπνήσει, πότε θα στρώσει το κρεβάτι του, πότε θα φάει, τι θα φάει, πότε θα διαβάσει, πότε θα τρέξει, πότε θα κάνει αγγαρεία, πότε θα μιλήσει, πότε θα γελάσει, πότε θα κοιμηθεί.

Όλες οι μέρες έμοιαζαν μεταξύ τους σαν δύο σταγόνες νερό. Ένα μακρύς κατάλογος με απαγορεύσεις εμπλουτιζόταν συνεχώς από το διοικητή του ιδρύματος. Για κάθε παράβαση η ποινή ήταν αμέτρητα χτυπήματα με βέργα στο χέρι. Αυτή ήταν η μέθοδος αναμόρφωσης που είχαν αναλάβει βλοσυρές δεσποινίδες κάποιας ηλικίας.

Όσες φορές οι γονείς του το ρωτούσαν -στα λιγοστά γράμματα που του έστελναν- αν περνάει καλά, δεν απαντούσε από φόβο μήπως και οι επιστάτες το μάθουν, αφού τα γράμματα τα άνοιγαν.

Και ενώ ο αναγνώστης περιμένει ότι ο μικρός έγκλειστος θα παρασυρθεί από το ημιβάρβαρο σύστημα διαπαιδαγώγησης και θα αποφοιτήσει έτοιμος για τη… φυλακή, συμβαίνει το αντίθετο. Χρόνο με το χρόνο ανακαλύπτει με την αυτοσυνειδησία την ελπίδα.

Από γιος γίνεται πατέρας και μάνα του ίδιου του εαυτού του. Βάζει όλα τα δυνατά του να τελειώσει το εξατάξιο γυμνάσιο και καταφέρνει να περάσει στη Νομική. Και το μεγάλο νέο στο χωριό μαθεύτηκε κάνοντας τους γονείς υπερήφανους: Ο φυλακισμένος πέρασε για δικηγόρος!. Μετά από λίγα χρόνια ο Λευτέρης έγινε εισαγγελέας. Αυτό ήταν το κρυφό του πρότυπό του από τη ημέρα που ο ευσυνείδητος εισαγγελέας ανηλίκων ανέλαβε την υπόθεσή του…

Πρόκειται για μια συναισθηματική ιστορία της δεκαετίας του 1960 βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, που θα μπορούσε να γραφτεί από όλα τα παιδιά τα οποία υποχρεώθηκαν να μεγαλώσουν νωρίς.