Η καρδιά της χειμερινής Αθήνας χτυπά από το πρωί ως το βράδυ, στο Black Duck Multiplarte

Δεκαπέντε χρόνια σχεδόν στην Αθήνα κι αν έχω λατρέψει κάτι σε αυτή την πόλη είναι το κέντρο της. Με τα καλά του και τ΄ άσχημα. Και μπορώ να σου βρω δεκάδες λόγους… Kόντρα στη “θύελλα” του gentrification, υπάρχουν κι εκείνοι που επιμένουν ρομαντικά και που κρατούν αναλοίωτη την καλή πλευρά της αυθεντικότητάς του. Και σε κάθε νέα μου βόλτα, down town, επιβεβαιώνομαι.

Στο κέντρο συναντάς το πιο ωραίο φως. Ακόμη και τώρα, στα μέσα Φθινοπώρου… Μαζί με τα χαμογελαστά πρόσωπα που μπορεί ν’ αντικρύσει κανείς, η καρδιά της πόλης δείχνει τα τελευταία χρόνια να έχει βρει και πάλι τον ρυθμό της και η Αθήνα να είναι πιο ζωντανή από ποτέ. Η μοναδική του προσωπικότητα, αναδεικνύεται μέσα από τα μαγαζιά του, τις μυρωδιές του, τις κλασικές γωνιές του, τις μουσικές του, τους ανθρώπους του, τους αιώνια ορκισμένους εραστές του.

Την τελευταία εβδομάδα είχα την τύχη να χρειάζεται να κινηθώ κεντρικά αρκετές φορές και να κάνω μια νέα φίλη, που μάλλον έχει να μου δώσει πολλά. Και δεν είναι άλλη από την μαύρη πάπια, που η αλήθεια είναι την είχα γνωρίσει μόνο στην καλοκαιρινή της έκδοση, απολαμβάλνοντας καφέ και φαγητό στο γνωστό Black Duck Garden. Πρόκειται για μια όαση στο κέντρο της πόλης, μέσα στους θερινούς μήνες.

Ο καιρός όμως αλλάζει κι αν δεν έχεις βρει ακόμη το μέρος που θες ν’ αράζεις από το πρωί μέχρι το βράδυ, νιώθοντας ζεστά και σα να βρίσκεσαι στον χώρο σου, με ωραίες μουσικές, βιβλία, εκθέσεις, καλό φαγητό και κλασικά cocktails στην καλύτερη εκδοχή που μπορεί να τα συναντήσεις, τότε δεν έχεις παρά να ζητήσεις από τη μαύρη πάπια να σε φιλοξενήσει στο αρχοντικό της, aka το Black Duck Multiplarte, που συναντάς στη Χρήστου Λαδά 9 και στον παλιό σταύλο του πρώτου Παλατιού της Ελλάδας.

Με το που μπαίνει κανείς στον μοναδικό αυτό πολυχώρο, νιώθει πως βρήκε το νέο του στέκι, ανεξαρτήτως ηλικίας, κουλτούρας και διάθεσης. Το Black Duck, έχει να δώσει κάτι σε όλους, κάθε στιγμή της ημέρας. Η πρώτη μου εμπειρία είχε να κάνει με κάποιες ώρες αναμονής, για κάποιο πρωινό σοβαρό ραντεβού. Έχοντας ακούσει αρκετές φορές γι’ αυτό και μπαίνοντας στον όμορφο χώρο του Black Duck, βρήκα αμέσως το αγαπημένο μου σημείο για ν’ απολαύσω δυο γουλιές καφέ φίλτρου. Κι αυτό θα συναντήσεις κι εσύ αν βρεθείς κάποιο πρωινό εκεί: Την ατμόσφαιρά του από τις πρώτες κιόλας ώρες λειτουργίας συνθέτουν οι μυρωδιές του φρέσκου καφέ, της σοκολάτας και της προετοιμασίας που γίνονται στην κουζίνα, η κλασική μουσική υπόκρουση που συντροφεύει τους θαμώνες χωρίς να ενοχλεί σε ένταση μέχρι αργά το μεσημέρι, το ζεστό χαμόγελο των ανθρώπων που εργάζονται στο χώρο, η γεύση του φρέσκου σολομού σε μια φοκάτσια ή σε μια ομελέτα. Μπορεί το BD να μην είναι μόνο πρωϊνός προορισμός, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι το «πρωϊνό πουλί τρώει το σκουλήκι». Κάνοντας λοιπόν μια γρήγορη έρευνα στη βιβλιοθήκη του μαγαζιού, διαβάζοντας δυο αράδες κι ακούγοντας την ιδιαίτερη μουσική, χαλάρωσα τόσο που ξέχασα την σημαντικότητα της συνάντησής μου. Αποτέλεσμα; Το ραντεβού πήγε καλύτερα από ποτέ!

Εκεί επέστρεψα και για τη μεσημεριανή μου, γρήγορη συνάντηση με την κολλητή μου (γιατί συνταγή που πετυχαίνει, δεν την αλλάζεις) και κάπως έτσι συνάντησα τον μύστη του κέντρου θα έλεγα, Μιχάλη Ρίζο, υπεύθυνο και γιο της εμπνεύστριας της μαύρης πάπιας, Ντόρας Ρίζου. Η συζήτησή μας δεν άργησε να ξεκινήσει, με αναφορές στην ιστορία της Αθήνας, στα θρυλικά μαγαζιά παλιότερων δεκαετιών, στην αισιοδοξία του σημερινού κέντρου αλλά και φυσικά σε όλα όσα έχει και μπορεί να προσφέρει το Black Duck.

Η αίσθηση της οικειότητας είναι αυτή που ένιωσα εξ’ αρχής και δεν μπορούσα να μη ρωτήσω ποια είναι τα “συστατικά” που το καταφέρνουν; “Οικείο γενικολογώντας είναι το περιβάλλον που δημιουργεί την αίσθηση του πολύ κοντινού, του σπιτικού. Ένα βασικό χαρακτηριστικό οικειότητας είναι οπωσδήποτε ο τρόπος προσέγγισης και συμπεριφοράς των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με τους θαμώνες. Σε εμάς δεν υπάρχει τίποτα στημένο, δεν υπάρχει η φιλοσοφία του φαίνεσθαι, δεν υπάρχουν διακρίσεις σε ακριβούς και φτηνούς πελάτες. Ένα ειλικρινές χαμόγελο είναι αρκετό για να δημιουργήσει αίσθημα ασφάλειας, να διώξει την όποια αμηχανία. Από την άλλη, ο αυθορμητισμός και ο ρομαντισμός της ομάδας που εργάζεται στη μαύρη πάπια συμβάλλουν εξίσου στο αίσθημα της οικειότητας. Ίσως για παράδειγμα μια αυθόρμητη επιλογή του dj που μας θυμίζει Κυριακάτικο πρωινό ή ρομαντική βόλτα κάτω από τα Αθηναϊκά αστέρια, ίσως πάλι η μυρωδιά της νεραντζιάς και του νυχτολούλουδου, στη Χρήστου Λαδά που θυμίζουν την πίσω αυλή της γιαγιάς μας είναι λίγες λεπτομέρειες που κάνουν το Black Duck μια φιλόξενη «φωλιά»… άρα και οικεία. “

Τα μεσογειακά πιάτα που συναντά κανείς στο BD σερβίρονται στον επάνω όροφο του μαγαζιού, σε ένα πολύ ζεστό και ατμοσφαιρικό περιβάλλον. Εκείνη την ημέρα επέλεξα μια δροσερή σαλάτα, που αποτελούταν από ψητά καρότα, παντζάρια, τσαλαφούτι, φύλλα μουστάρδας και φουντούκια. Η συνέχεια είχε φρέσκο μυλοκόπι και κάπου εκεί ένιωσα λίγο παραπάνω τυχερή, που είχα την ευκαιρία ν’ απολαύσω από τους πρώτους το νέου μενού, που ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Η ξενάγηση και η συζήτηση με τον Μιχάλη συνεχίζεται κι αυτό που καταλαβαίνω για την κουζίνα του BD είναι ότι μπορεί να μη μιλάμε για υψηλή γαστρονομία με περιγραφές πιάτων τραβηγμένες από τα μαλλιά, αλλά για πολύ καλές πρώτες ύλες, κυρίως από την ελληνική γη, από Έλληνες παραγωγούς. Οι συνταγές ακολουθούν τις τάσεις της γαστρονομίας διατηρώντας πολλά στοιχεία μεσογειακής κουζίνας, με έμφαση στην εναλλαγή των πιάτων ημέρας ώστε όντως ο θαμώνας να βρίσκει κάτι διαφορετικό πέραν του κλασικού καταλόγου. Σίγουρα ο κατάλογος θα έχει ένα ψάρι, ένα πουλερικό, δύο ζυμαρικά, δύο καλά κρέατα, επιλογές ζεστών και κρύων ορεκτικών και πλούσιες σαλάτες. Γενικότερα ευφάνταστες συνταγές που να μυρίζουν και λίγο σπίτι.

Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολούθησα όσες ώρες πέρασα στο BD, τους θαμώνες του και νομίζω ότι πρόκειται για το πιο πολυδιάστατο, πολύμορφο και αντιφατικό κοινό στην Αθήνα. Από τον χώρο πέρασαν 20χρονοι φοιτητές που έκαναν την εργασία τους, ερωτευμένα ζευγάρια, παρέες από νεαρές κοπέλες που άκουγες να λένε μ’ ενθουσιασμό τα νέα τους, κοστουμάτοι εργαζόμενοι κοντά στα 40 από τις γύρω τράπεζες και τις εταιρίες, καλλιτέχνες όλων των ηλικιών, συνταξιούχοι που συχνάζουν για τον καθημερινό τους καφέ και γλυκύτατοι 70αρηδες που απολαμβάνουν κάθε εβδομάδα το φαγητό τους, παρέα με ένα καλό κρασί. Φαίνεται πως ο κλασικός αστικός χαρακτήρας του BD έλκει τους πάντες.

Ένα από τα πολλά στοιχεία που κάνουν το BD να ξεχωρίζει είναι οι εκθέσεις που φιλοξενεί στην gallery του. Και σίγουρα θεωρώ ότι είναι ένα παό τα στοιχεία που το κάνουν να ξεχωρίζει. Άλλωστε είναι γνωστη η αγάπη του για το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, για τις τέχνες και τις παρέες. Έτσι δημιουργήθηκε ένας πολυχώρος – bistrot με σεβασμό στην τέχνη, με μια εξευγενισμένη και αστική αισθητική. Από την πρώτη μέρα της δημιουργίας του, τους τοίχους κοσμούν πρωτότυπα έργα τέχνης και δίνει βήμα σε καλλιτέχνες (καταξιωμένους αλλά και νεότερους) να εκθέσουν στη μικρή του gallery. Κριτήρια φιλοξενίας για τους καλλιτέχνες δεν υπάρχουν, αρκεί η θεματολογία να μην προσβάλλει βασικές αρχές, δηλαδή να μην είναι ακραίας ιδεολογίας (πχ ρατσιστικοί υπαινιγμοί, πολιτικές προεκτάσεις, βίαιες εικόνες κλπ) Με το χρόνο η ζήτηση για τη gallery αυξήθηκε κι έτσι στην περίπτωση του Black Duck, η πάπια έκανε το αυγό και όχι το αυγό την πάπια.

Εγώ πρόλαβα την Αναδρομική έκθεση του Γιώργη Παπαδόπουλου και από τις 19 Οκτωβρίου, η gallery του Black Duck άνοιξε το παράθυρο στον κόσμο του Αφγανιστάν, φιλοξενώντας δύο παράλληλες διεθνείς εκθέσεις textile art: Gardens around the world και message. Κοινός παρονομαστής και στις δύο εκθέσεις: η συνεργασία Ευρωπαίων δημιουργών με Αφγανές γυναίκες απομακρυσμένων αγροτικών περιοχών. Μια συνεργασία που ξεκινά το 2002 από την μη κερδοσκοπική οργάνωση. (Όλα τα νέα για τις εκδηλώσεις μπορείς να βρεις στην ιστοσελίδα του Black Duck)

Μετά από τόσες ώρες φιλοξενίας, δεν μπορούσα να μην ξέρω πώς περνά τα βράδια της η μαύρη πάπια. Νωρίτερα φρόντισα να μάθω όλα όσα ήθελα και χρησιμοποίησα το tip μιας φίλης που συχνάζει εκεί: “Αν θες να συναντήσεις όλους τους συνδυασμούς από αυτά που σου έχει περιγράψει ο Μιχάλης για τις μουσικές του BD, να επιλέξεις ένα βράδυ που θα βρίσκεται ο ίδιος στις επάλξεις. Κι έτσι έγινε… Ένα Σάββατο και μετά από μια θεατρική βραδιά, γνωρίζοντας ότι η κουζίνα θα μας περιμένει ανοιχτή μαζί με καλό κρασί, αποφάσισα να συστήσω το νέο στέκι και στην παρέα μου. Αν και σε κάποιους ήταν ήδη γώριμο… Όσο για το τι μου είχε εκμυστηρευτεί ο ίδιος για τις βραδιές του Black Duck;

Στο BD θα βρω κυρίως χαμόγελα! Σε δεύτερο χρόνο πολλές ετικέτες ποτών, προσεγμένη κάβα, cocktails με επώνυμα συστατικά βάσης και μια εκτενή λίστα από κρασιά σε φιάλη αλλά κυρίως σε ποτήρι από ελληνικό αμπελώνα. Ακόμη και ο πιο απαιτητικός μπαρόβιος θα βρει αρκετές premium ετικέτες από όλα τα είδη αλκοόλ.

Και όλα τα παραπάνω διαδραματίζονται με τον Χατζιδάκι να παίζει πιάνο και τη Nina Simone να ερμηνεύει. Τον Λουκιανό γράφει στίχους και τον Ray Charles να βάζει τη μελωδία. Τον Elvis να κουρδίζει την κιθάρα του Keith Richards, οι Beatles να υπογράφουν αυτόγραφα. Η Aretha Franklin να χορεύει με τη Μαίρη Λίντα και τη Ρένα Βλαχοπούλου. Η Edith Piaf να γλυκοκοιτάζει τον Leonard Cohen. Οι Beirut, οι Calexico, η Lanadel Ray να κρατούν σημειώσεις και τον Frankie να κοιτάζει υπεροπτικά την ομήγυρη με ένα bourbon στο χέρι. Τις μουσικές του BD θα τις λατρέψεις.

Tελικά αναρωτιέσαι τι κάνει μια μαύρη πάπια στο κέντρο της Αθήνας; Περιμένει με ανοιχτές φτερούγες στη φωλιά της, να φιλοξενήσει με συνέπεια τους περαστικούς, τους θαμώνες, τις παρέες, τα ζευγάρια, τους ρομαντικούς και τους τεχνοκράτες που κάνουν διάλειμμά από τη δουλειά τους. Ταϊζει τα αδέσποτα, σκουπίζει τα πεζοδρόμια. Επιμένει στην αισθητική της, στην συμβολή της για να ομορφύνει έστω και αυτή η γωνιά του ιστορικού κέντρου. Υπομένει τις πορείες, τα επεισόδια, τις πυρκαγιές. Και το σούρουπο προσκαλεί εκλεκτούς φίλους για να παίξουν μουσική, να πιουν ένα καλό κρασί και να χορέψουν μέχρι να σβήσουν και τα τελευταία φώτα της σκηνής… Η μαύρη πάπια, παίζει και αυτή το ρόλο της στο κέντρο της Αθήνας!

Το Black Duck Μultiplarte, βρίσκεται στην Χρήστου Λαδά 9

Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Μακρής

Κράτα το