Στην πρώτη επαφή, ο Απόστολος Καμιτσάκης δίνει την εντύπωση ενός απόμακρου αλλά ευγενικού τύπου. Λιγομίλητος αλλά πρόθυμος να συζητήσεις οτιδήποτε τον ρωτήσεις. Ωστόσο, αν περάσεις λίγο παραπάνω χρόνο μαζί του θα καταλάβεις πως πρόκειται για ένα πολύ κουλ και ενδιαφέρον τύπο, με άποψη αλλά και μεγάλο αυτοσαρκασμό.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τον συναντήσαμε με αφορμή τη θεατρική παράσταση «Η δεξιά, η αριστερά και ο κυρ-Παντελής» στην οποία συμμετέχεις. Στην κουβέντα μας αναφερθήκαμε στη συνεργασία του με τον Σταμάτη Φασουλή, στην απόφασή του στα 28 να τα αφήσει όλα πίσω του και να ασχοληθεί με την υποκριτική αλλά και στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα.
Αυτή τη περίοδο συμμετέχεις στη θεατρική παράσταση «Η δεξιά, η αριστερά και ο κυρ-Παντελής», μίλησέ μου λίγο γι’ αυτή τη δουλειά και τη συνεργασία σου με τον Σταμάτη Φασουλή.
Τι να πω για τον κύριο Φασουλή; Αυτός ο άνθρωπος γεννάει την κωμωδία, πραγματικά. Είναι απίστευτος. Πέρα από τις πρόβες που περάσαμε πολύ ωραία, όλο αυτό το πράγμα, που ζω στην παράσταση, δεν μπορω να το περιγραψω με λογια. Μπορεί να γίνει κάτι εκείνη τη στιγμή και δεν υπάρχει περίπτωση να μη το σχολιάσει. Θα πει μια ατάκα, η οποία θα με κάνει να λυγίσω και να σκάσω στα γέλια.
Είναι απίστευτος σε αυτό που κάνει. Μόνο μαθαίνω από τον κύριο Φασουλή. Είναι και τόσες οι ιστορίες που έχω ακούσει στις πρόβες… Είναι μια κινητή εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού θεάτρου.
Η παράσταση είναι μια πολιτική κωμωδία. Μίλησέ μου λίγο γι’ αυτή.
Είναι μια πολιτική κωμωδία που ασχολείται με τα Δεκεμβριανά και τελειώνει με την συνθήκη της Βάρκιζας. Βρισκόμαστε σε ένα αθηναϊκο σπίτι στο κέντρο της Αθήνας όπου ζει ο κυρ Παντελής με την γυναίκα του την Αθηνά και τους δυο γιους του, τον Σταύρο και τον Κώστα. Ο Σταύρος είναι ο δεξιός γιος και ο Κώστας ο αριστερός. Φέρνουν συνεχώς προβλήματα στο σπίτι και ο κυρ Παντελής προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση κρατώντας μια ουδέτερη στάση με αποτέλεσμα να την πληρώνει ο ίδιος στο τέλος. Το έργο γράφτηκε και παίχτηκε το 1946 και από τότε δεν ξαναπαίχτηκε ποτέ από επαγγελματικό θίασο.
Βλέπεις μια αντιπαλότητα στο έργο η οποία κρατάει χρόνια και ο συγγραφέας προσπαθεί να τα δει με μια κωμική μάτια όλα αυτά που συμβαίνουν χωρίς να ξέρει τι έρχεται. Δεν ξέρω αν θα έγραφε το έργο αν ήξερε τι ερχόταν ή αν θα το έγραφε αργότερα. Αν ζούσε δηλαδή και τον Εμφύλιο και έγραφε μετά, ίσως να ήταν πολύ διαφορετικό το έργο.
Πιστεύεις ότι μπορεί να υπάρξει η κωμωδία σήμερα; Πολλές φορές βλέπουμε ότι μπαίνει το θέμα της πολιτικής ορθότητας και ο τρόπος που πρέπει ή όχι να θίξουμε ένα θέμα. Μπαίνουν περιορισμοί;
Από τη μια μπαίνει περιορισμός και από την άλλη όχι. Το θέμα με την κωμωδία δεν είναι απλά να κάνω κωμωδία και με όχημα αυτή να λέω ό,τι θέλω. Το χαρακτηριστικό της κωμωδίας είναι να καταφέρει να σχολιάσει με έναν δικό της τρόπο τα πράγματα και να παρει θεση. Να προβληματίσει το κοινό.
Αν αποφασίσεις να πάρεις σαφή θέση σε αυτό που κάνεις, κάνε κωμωδία και κάνε την στα άκρα.
Αν το κάνεις αυτό, τότε δε θεωρώ πως υπάρχει κάτι κατακριτέο. Σαφώς και πάντα κάποιος θα βρεθεί να το σχολιάσει αρνητικά, αλλά αν εσύ έχεις ξεκαθαρίσει στο κεφάλι σου τι θες να πεις και γιατί το κάνεις, τότε δε σε επηρεάζουν τα όποια σχόλια. Αν όμως κάνεις κωμωδία απλά για να γελάσεις και να κοροϊδέψεις, δεν έχει κανένα νόημα.
Ο κόσμος προχωράει και η κωμωδία προχωράει. Δεν μπορείς να κάνεις τα ίδια αστεία για μια ζωή. Εξελίσσεται το είδος. Δεν μπορείς να κάνεις fat jokes γιατί πριν 20 χρόνια περνούσαν τα αστεία για χοντρούς. Όχι. Τώρα δεν περνάνε. Δεν είναι αστείο.
Προσωπικά είμαι ερωτευμένος με την κωμωδία. Είναι πάρα πολύ δύσκολη η κωμωδία γιατί έχεις άμεση ανταπόκριση από το κοινό. Στο δράμα μπορεί να πιστέψεις ότι πήγε καλά και στην πραγματικότητα να μην πέρασε τίποτα κάτω.
Εσύ άρχισες να ασχολείσαι με την υποκριτική σε πιο μεγάλη ηλικία. Τι ήταν αυτό που σε έκανε στα 27-28 σου χρόνια να αφήσεις τη ζωή που είχες και να ασχοληθείς με αυτό;
Η αλήθεια είναι ότι ασχολιόμουν με το θέατρο ερασιτεχνικά από τα 22 περίπου και άρχισα να συνειδητοποιώ ότι τελικά μου αρέσει αυτό το πράγμα. Μεγάλωνα και στο μυαλό μου το μόνο πράγμα που είχα ήταν: δουλειά, δουλειά, δουλειά. Το μόνο που σκεφτόμουν ήταν ότι πρέπει να δουλεύω και να βγάλω λεφτά για να βιοποριστώ, να ζήσω.
Ήμουν σε μια σχολή πληροφορικής, που μου άρεσαν μεν οι υπολογιστές, αλλά δεν είχα καμιά τρέλα να δουλέψω πάνω σε αυτό. Οπότε δεν πατούσα στη σχολή ή δεν πήγαινα στην εξεταστική. Μπήκε στη ζωή μου το θέατρο και άρχισα να συνειδητοποιώ ότι πάρα πολύ εύκολα, θα τα άφηνα όλα γι’ αυτό. Εξεταστικές, δουλειές, δεν με ένοιαζε τίποτα. Ξαφνικά άνοιξε ένας κόσμος που πραγματικά ένιωθα ελεύθερος και πάρα πολύ όμορφα μέσα σε αυτόν.
Κάπως, με πολλή ευκολία έκανα εκπτώσεις στη ζωή μου. Δηλαδή, δεν με ένοιαζε αν θα χαθώ από τους φίλους μου, δεν με ένοιαζε αν δεν δουλέψω μια μέρα και δεν έχω λεφτά, δεν με ένοιαζε τίποτα. Με ένοιαζε μόνο να κάνω αυτό γιατί περνούσα καλά. Η ενασχόληση με την υποκριτική μου παρήγαγε την απαραίτητη ντοπαμίνη που χρειαζόμουν για να είμαι καλά. Οπότε κάποια στιγμή άρχισα να συνειδητοποιώ ότι ίσως αυτό πρέπει να κάνω. Και κάπως έτσι κατέβηκα στην Αθήνα.
Υπήρξε στιγμή που το μετάνιωσες; Που σκέφτηκες ότι δεν έκανες τη σωστή επιλογή;
Όταν κατέβηκα στην Αθήνα συνεχώς έλεγα στον εαυτό μου «Δεν έχεις να φας, δεν έχεις να πληρώσεις, χρωστάς παντού, είναι όλα δύσκολα. Δε γίνεται ενώ περνάς τόσο δύσκολα να συνεχίζεις να είσαι καλά με αυτό το πράγμα και να γουστάρεις. Άρα κάτι πάει σωστά εδώ πέρα. Κάτι λειτουργεί».
Οπότε σκεφτόμουν ότι αφού όλα είναι δύσκολα και συνεχίζω να περνάω καλά μέσα σε αυτό, κάτι πάει καλά. Στο μόνο κομμάτι που καταπιεζόμουν ήταν αυτό του βιοπορισμού μου.
Σκέψου, ότι μια περίοδο, ήμουν στο δεύτερο έτος, δεν είχα φράγκο, είχα μόνο ίντερνετ, με φιλοξενούσαν κάτι φίλοι, στο ντουλάπι υπήρχε μόνο μαγιά και αλεύρι. Αποφάσισα να φτιάξω ψωμί. Δεν είχα ξαναφτιάξει. Αυτό εμένα, ότι μπήκα δηλαδή στη διαδικασία να φτιάξω ψωμί, κάπως μου έφτιαξε τη διάθεση. Έλεγα λοιπόν συνεχώς αυτό, ότι από τη στιγμή που δυσκολεύεσαι αλλά συνεχίζεις να περνάς καλά, συνέχισε. Και πραγματικά δεν έχω μετανιώσει στιγμή.
Άκουσα και σε μια άλλη σου συνέντευξη που είχες πει ότι οι δυσκολίες είναι πιο εύκολες όταν κάνεις αυτό που αγαπάς.
Είμαι της άποψης πως, αν είναι να πεινάς, ας πεινάς τουλάχιστον κάνοντας κάτι που αγαπάς. Κάνοντας κάτι που πραγματικά σε γεμίζει. Δούλευα πολλά χρόνια σε μπαρ. Ξεκίνησα από τα 18 μου να δουλεύω σε μπαρ και σταμάτησα γύρω στα 33, όλα αυτά τα χρόνια βιοποριζόμουν από αυτό.
Κατάντησα να γίνω μισάνθρωπος. Τώρα πλέον σκέφτομαι ότι δε μπορώ να μπω στη διαδικασία να το ξαναζήσω αυτό. Όσο διασκεδαστικό ήταν όταν ξεκίνησα να δουλεύω στο μπαρ, μετά έγινε κόλαση για μένα. Όλη μου τη ζωή την πέρασα να δουλεύω μπαρ και να σπουδάζω ταυτόχρονα. Δεν είχα ζωή.
Όταν έκλεισα την πρώτη μου επαγγελματική δουλειά στο θέατρο, σταμάτησα το μπαρ. Είπα, «Τέλος. Κρεμάω την ποδιά μου». Αυτό ήτανε. Και έπεσε η Γη να με πλακώσει. Ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι έχω πάρα πολλά προβλήματα, τα οποία δεν είχα χρόνο να δω πριν. Ήταν ένα τεράστιο χαλί, που έκρυβα όλα μου τα προβλήματα κάτω από αυτό. Και ξαφνικά, βγήκαν όλα αυτά σαν τον μπαμπούλα και με κυνηγούσαν. Σκεφτόμουν, «Τι έγινε; Εγώ σταμάτησα το μπαρ και νόμιζα θα είμαι ευτυχισμένος, και ξεκίνησα να κάνω την δουλειά που θέλω. Γιατί δεν είμαι χαρούμενος;». Είχα ξαφνικά να διαχειριστώ όλα αυτά που δεν είχα τον χρόνο να δω, αλλά όταν βρισκόμουν στο θέατρο όλα γίνονταν κάπως καλύτερα.
Πώς ήταν η πρώτη φορά που ανέβηκες πάνω στη σκηνή ως επαγγελματίας ηθοποιός πλέον:
Πολύ ωραία. Συνήθως χαίρομαι τα πράγματα στη διαδικασία τους. Όλη τη χαρά μου τη βίωνα στις πρόβες. Η χαρά μου ήταν να παρουσιάσουμε αυτό που είχαμε φτιάξει και όχι το ότι βγήκα στη σκηνή. Καλά και αυτό, μου αρέσει, μην λέω ψέματα. Και ό,τι πληρώνομαι κιόλας για να το κάνω.
Έχεις αποδεχτεί το γεγονός ότι πρόκειται για μια δουλειά που έχει πολλές απορρίψεις;
Ξέρεις κάτι; Είναι κωλοδουλειά. Είσαι σε μια διαρκή αναμέτρηση με τον εαυτό σου.. Λες, «Πόσο να αντέξω, ρε φίλε; Μέχρι πότε θα πάει; Μέχρι να πεθάνω, αυτό θα είναι; Θα είμαι σε μια αναζήτηση και σε ένα μόνιμο άγχος;». Αυτό είναι που με ανησυχεί.
Είσαι από αυτούς που θα σηκώσουν το τηλέφωνο να πάρουν να πουν ό,τι θέλουν δουλειά;
Ντρέπομαι. Όσο δεν ντρεπόμουν να γυρνάω από μαγαζί σε μαγαζί σε πιο μικρή ηλικία και να λέω ότι ψάχνω για δουλειά, τόσο ντρέπομαι στο θέατρο.. Είναι κάπως διαφορετικό. Να πάρω έναν σκηνοθέτη και να του πω ότι θέλω δουλειά; Θα το κάνω αυτό μόνο με σκηνοθέτη που έχω δουλέψει και θα χω κάποια οικειότητα.
Δεν έχω φτάσει και στο στάδιο ακόμα να πιστεύω τόσο πολύ στον εαυτό μου. Επαγγελματικά ακόμα είμαι στην πολύ αρχή μου, θεωρώ. Οι περισσότεροι δεν με ξέρουν. Οπότε, τι θα υποστηρίξω;
Υπήρξαν άνθρωποι που παλιότερα μπορεί να τους θαύμαζες πάρα πολύ και γνωρίζοντάς τους μέσα από το χώρο να απογοητεύτηκες ή το αντίστροφο, να είχες μια κακή εικόνα για εκείνους, και γνώριζοντάς τους να άλλαξε αυτό;
Θα είμαι ειλικρινής, όταν κατέβηκα στην Αθήνα για να σπουδάσω υποκριτική, δεν είχα ιδέα για το ελληνικό θέατρο. Οπότε, εδώ τους γνώρισα όλους, ως ονόματα στον χώρο του θέατρου. Τον μοναδικό άνθρωπο, που γνώριζα από σειρές που έβλεπα μικρός, είναι ο Χάρης Ρώμας. Χάρηκα πάρα πολύ που τον γνώρισα και από κοντά, γιατί είναι ένας υπέροχος άνθρωπος. Είναι πάρα πολύ υποστηρικτικός με τους συνεργάτες του.
Αυτή ήταν η πρώτη σου τηλεοπτική δουλειά;
Η πρώτη, πρώτη. ήταν σε ένα επεισόδιο του «Ου Φονεύσεις» και μετά ήρθε το «Καφέ της Χαράς».
Πώς ήταν αυτή η εμπειρία?
Ήταν πολύ ωραία εμπειρία. Καταρχάς ήταν πολύ ωραία εμπειρία, γιατί έκανα back to back δύο σειρές που έβλεπα από μικρός. Ήταν λίγο περίεργο εκεί που το βλέπεις στην τηλεόρασή σου, ξαφνικά να είσαι μέσα σε αυτό. Γενικώς – με κοροϊδεύουν οι φίλοι μου γι’ αυτό – αλλά δεν ενθουσιάζομαι εύκολα. Κυρίως ενθουσιάζομαι την ώρα που συμβαίνει κάτι.
Όταν έκλεισα την πρώτη μου δουλειά με έναν πολύ αγαπημένο σκηνοθέτη και καθηγητή μου, όλοι μου έλεγαν, «Έκλεισες αυτη την δουλειά; Δε χαίρεσαι;». Έλεγα, «Ναι, αλλά να χαρώ για ποιό πράγμα;». Όταν ξεκίνησαν οι πρόβες ήμουν ενθουσιασμένος, Να χαρώ την ώρα της διαδικασίας ναι, αλλά πριν…Δε μπορώ να το εκφράσω αυτό. Δεν ξέρω πως να το κάνω.
Καθόσουν να σε παρακολουθήσεις στις σειρές;
Πάντα. Τα έβλεπα όλα για να βλέπω τι λάθη κάνω και να τα διορθώνω. Το κακό είναι ότι στη σχολή δεν σου μαθαίνουν πώς να είσαι μπροστά στην κάμερα. Κυρίως μαθαίνεις θέατρο. Οπότε, ό,τι μάθεις είναι εμπειρικά. Και εγώ μέχρι τότε δεν ήξερα τίποτα για το πως θα σταθώ στην κάμερα. Έπρεπε συνεχώς να με βλέπω για να διορθώνομαι. Είμαι ο πιο αυστηρός κριτής του εαυτού μου.
Θέατρο ή τηλεόραση;
Το θέατρο μου αρέσει πάρα πολύ. Θα πω όμως, ότι το να έχεις μια καλή συνεργασία για μένα είναι το άλφα και το ωμέγα Το να σου αρέσει το πρότζεκτ που έχεις να κάνεις είναι επίσης πολύ σημαντικό. Αλλά, προσωπικά θεωρώ πιο σημαντικό να υπάρχει ένα πολύ ωραίο κλίμα στην δουλειά, να μπορείς να νιώθεις δημιουργικός, να περνάς καλά σε αυτό που κάνεις. Γιατί, ακόμα και να σου αρέσει το πρότζεκτ, αν δε περνάς καλά… είναι ό,τι χειρότερο.
Είδα ότι σκηνοθέτησες και μία παράσταση φέτος, τον «Μονόκερω». Αυτή ήταν η πρώτη σου σκηνοθετική απόπειρα. Πως είναι να περνάς στην αντίθετη πλευρά;
Μόνο καλό μου έκανε. Νιώθω ότι εξελίχθηκα και ως ηθοποιός γιατί έπαιζα ταυτόχρονα. Όπως όλοι οι άνθρωποι, έχω κι εγώ τους δαίμονές μου. Πολλές φορές έχω πιάσει τον εαυτό μου να προσπαθώ να επαληθεύσω τον «από πάνω μου», εν προκειμένω τον σκηνοθέτη μου, προσπαθώ να τα κάνω όλα σωστά για να τον ικανοποιήσω.
Ξαφνικά λοιπόν, δεν είχα κανέναν από πάνω μου. Οπότε δεν με ένοιαζε τίποτα. Ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα και είπα στον εαυτό μου, «είσαι καλός ηθοποιός». Νομίζω το ένιωθα αυτό γιατί δεν με ένοιαζε το πώς θα παίξω, δεν με έκρινα καθόλου. Το μόνο που με ένοιαζε είναι να περάσω την πληροφορία στα παιδιά, στους συναδέλφους μου, στην ομάδα.
Όλο αυτό λειτούργησε κι εγώ πέρασα πολύ καλά, ένιωθα 100% δημιουργικός. Δε χρειαζόταν να προσπαθήσω για να επαληθεύσω κανέναν άλλον, παρά μόνο τον εαυτό μου. Το έργο το γράψαμε εμείς. Ήταν μια μαύρη κωμωδία, βαθιά άβολη κωμωδία. Πειραματιστήκαμε στο άβολο χιούμορ. Το θέμα είχε να κάνει με την τοξική αρρενωπότητα και το πως τη βιώνει ένα αγόρι.
Θέλαμε να δούμε πως βιώνει η πλευρά του άντρα την τοξική αρρενωπότητα. Οι άντρες δε γεννιούνται με τοξική αρρενωπότητα, μεγαλώνουν με αυτόν τον τρόπο και αυτό που θέλαμε είναι να δούμε αν θα επηρεάσει τον ήρωα του παραμυθιού μας όλο αυτό το στερεότυπο και αν τελικά θα συμβαδίσει με τα πρότυπα που θέλει ο βασιλιάς πατέρας του.
Η ανταπόκριση του κοινού ποιά ήταν;
Γενικώς πήραμε πολύ θετικά σχόλια, και θέλουμε να την τρέξουμε κι άλλο αυτή την παράσταση. Σκεφτόμαστε μήπως την πάμε Θεσσαλονίκη, μήπως ετοιμάσουμε και κάποιες προτάσεις για κάποια φεστιβάλ στο εξωτερικό.
Θα ήθελες να ασχοληθείς περισσότερο με τη σκηνοθεσία;
Η σκηνοθεσία του Μονόκερου προέκυψε επειδή είχα κάποια πράγματα που ήθελα να δοκιμάσω και να τα κάνω όπως θέλω εγώ. Όπως το είχα εγώ στο μυαλό μου. Κάπως έτσι έγινε. Χρειάζομαι έναν λόγο για να το κάνω. Να υπάρχει το υλικό που θα με ιντριγκάρει για να το κάνω. Αυτή τη φορά που το δοκίμασα, τα έκανα όλα εμπειρικά. Είχα πει εξ αρχής στα παιδιά ότι δεν έχω ιδέα στο κομμάτι της σκηνοθεσίας, «πάμε και ό,τι γίνει». Οπότε δεν ξέρω ακόμα, θα δείξει το μέλλον.
Έχεις υπάρξει σε δουλειά που δεν σου άρεσε τόσο, αλλά την έκανες γιατί έπρεπε να βιοποριστείς;
Κάποιες φορές έχει γίνει και αυτό, ναι.
Εκτός θεάτρου και τηλεόρασης πως είσαι;
Αντικοινωνικός. Περνάω φάσεις που μπορεί να είμαι κλεισμένος μέσα στο σπίτι μου και παίζω playstation όλη μέρα. Περνάω και φάσεις που θα βγαίνω κάθε βράδυ. Είμαι όντως πολύ αντικοινωνικός. Για να μπορέσω να ανοιχτώ χρειάζομαι χρόνο, και τις περισσότερες φορές χρειάζομαι αρκετό χρόνο.
Έχει παρεξηγηθεί ποτέ αυτό από τους γύρω σου;
Συνέχεια. Έχω ακούσει πολλές φορές ότι είμαι ξινός, σνομπ, θυμωμένος. Επειδή έχω και διάσπαση προσοχής, πολλές φορές μπορεί να κοιτάω κάτι επίμονα και να σκέφτομαι κάτι άλλο, και ο άλλος να λέει μέσα του «γιατί με κοιτάει έτσι;». Γενικότερα, όσο δε νιώθω οικεία με τον άλλον, είμαι πολύ τυπικός, θα κάνω αυτό που ορίζει η εκάστοτε συνθήκη και μόνο, τίποτα παραπάνω.
Η διάσπαση προσοχής στην υποκριτική σε έχει βοηθήσει ή έχει σταθεί εμπόδιο;
Είναι λίγο δίκοπο μαχαίρι. Από τη μια έχω περάσει δύσκολα γιατί πολλές φορές ασυνείδητα φεύγει το μυαλό μου, όταν κάτι που λέει κάποιος αρχίζει να με κουράζει ή όταν δε με αφορά τόσο. Για να είμαι παρών και ενεργός πρέπει να μιλάω συνέχεια. Αν δείτε όλα μου τα θεατρικά κείμενα είναι όλα ζωγραφισμένα…Ωστόσο, όταν μου αρέσει κάτι πολύ, μπορώ να κάνω hyper focus και να σβήσει το σύμπαν γύρω μου. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα έπαιρνα χάπια για τη διάσπαση προσοχής. Με κούρασαν όμως και τα σταμάτησα. Πλέον προσπαθώ κάπως να το ισορροπήσω όλο αυτό μόνος μου.
Φαίνεται να είσαι σε έναν διαρκή διάλογο με τον εαυτό σου…
Συνεχώς μιλάω με τον εαυτό μου. Δε σταματάω να σκέφτομαι. Αναλύω τα πάντα. Είναι πάρα πολύ κουραστικό όλο αυτό.
Από εδώ και πέρα πως σκέφτεσαι τον εαυτό σου;
Θα ήθελα να κάτσω να γράψω κάτι αλλά μου είναι πολύ δύσκολο να βρω το κίνητρο. Με αυτό παλεύω, να βρω το κίνητρο για να ξεκινήσω να γράφω κάτι. Αυτό.
Φωτογραφίες: Πέτρος Χόντος
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ