Ανδρική υπογονιμότητα

Ο ανδρικός παράγοντας είναι -αποκλειστικά ή εν μέρει- υπεύθυνος για την υπογονιμότητα του 45% περίπου των ζευγαριών. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που το σπερμοδιάγραμμα είναι η πρώτη απαραίτητη εξέταση, η οποία συνιστάται όταν αρχίζει ο έλεγχος σε ένα υπογόνιμο ζευγάρι. Το σπέρμα εξετάζεται κάτω από μικροσκόπιο για να προσδιορισθεί ο αριθμός και η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων καθώς και να εκτιμηθεί το ποσοστό των φυσιολογικών τους μορφών και άλλες εξειδικευμένες παράμετροι. Επειδή η εξέταση του σπέρματος στον ίδιο άντρα μπορεί να ποικίλει σε μεγάλο βαθμό μέσα στον χρόνο είναι πιθανό να χρειαστεί περισσότερα από ένα σπερμοδιαγράμματα. Από τον έλεγχο στον οποίο πρέπει να υποβληθεί ο άντρας θα εκτιμηθεί το μέγεθος του προβλήματος και έτσι θα προσδιορισθεί η ενδεδειγμένη θεραπεία.

Αρχικά λαμβάνεται ένα πλήρες ιστορικό -ατομικό και οικογενειακό- ακολουθεί μια πλήρης κλινική εξέταση και ο έλεγχος ολοκληρώνεται με ψηλάφηση των όρχεων και των επιδιδυμίδων.

Η ανδρική υπογονιμότητα είναι πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίζεται σε συνεργασία από ουρολόγο, ενδοκρινολόγο, ακτινολόγο – υπερηχογραφιστή , μικροβιολόγο με εξειδίκευση στην αξιολόγηση σπέρματος ή ειδικό βιολόγο-εμβρυολόγο, πυρηνικό ιατρό για τις ορμονικές αναλύσεις και φυσικά συνεργασία και γυναικολόγου.

Μερικά αίτια ανδρικής υπογονιμότητας:

Η γονιμότητα είναι συνήθως η αντανάκλαση της γενικότερης υγείας. Εάν κάνετε μια υγιεινή ζωή και διατροφή, οι πιθανότητες να έχετε φυσιολογικό σπέρμα είναι μεγάλες, αρκεί να μην έχει υποστεί στο παρελθόν μόνιμες βλάβες στα όργανα παραγωγής του σπέρματος εξ αιτίας τραυματισμών ή φλεγμονών και να μην έχει γεννηθεί με δομικές ή λειτουργικές βλάβες που εμποδίζουν την παραγωγή φυσιολογικού σπέρματος.

– Κάπνισμα. Επηρεάζει σημαντικά τον αριθμό ανά κυβικό εκατοστό αλλά και τον χρόνο ζωής των σπερματοζωαρίων.

– Οινοπνευματώδη.

– Χρήση ναρκωτικών ουσιών (χασίς, κοκαΐνη, ηρωίνη κλπ).

– Χρήση αναβολικών στεροειδών.

– Υπερβολική άσκηση. Μπορεί να μειώσει την αναλογία των σπερματοζωαρίων διότι αυξάνει την έκκριση επινεφριδιακών στεροϊδικών ορμονών οι οποίες μειώνουν την έκκριση τεστοστερόνης. Η μειωμένη έκκριση τεστοστερόνης οδηγεί σε μείωση της παραγωγής σπερματοζωαρίων.

– Μειωμένη λήψη βιταμίνης C και ψευδαργύρου με την τροφή.

– Κακή διατροφή και αναιμία.

– Λήψη διαφόρων αντιβιοτικών ( πχ νιτροφουράνια και μακρολίδες).

– Λήψη του αντιδιαρροικού φαρμάκου Sulfasalazine.

– Λήψη του αντιμυκητιασικού Ketoconazole.

– Λήψη του Azulfidine, φαρμάκου για την ελκώδη κολίτιδα.

– Λήψη χημειοθεραπευτικών φαρμάκων (αντικαρκινικά).

– Κιρσοκήλη . Διάταση των φλεβών που φεύγουν από τον όρχι προκαλεί άνοδο της θερμοκρασίας του και αυτό επηρεάζει το αριθμό την κινητικότητα και την ζωτικότητα των σπερματοζωαρίων.

– Φλεγμονές στα επιμέρους αναπαραγωγικά όργανα όπως προστατίτιδα, επιδιδυμίτιδα και ορχίτιδα.

– Φλεγμονές που επηρεάζουν τους όρχεις όπως παρωτίτιδα μετά την εφηβεία.

– Φυματίωση.

– Υψηλός πυρετός για μεγάλο χρονικό διάστημα.

– Πολύ στενά εσώρουχα ή παντελόνια.

– Πολύ ζεστό μπάνιο, σάουνα και κάθε τι που προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας του οσχέου, όπως εργασία σε φούρνους και θερμό περιβάλλον χωρίς τοπική προστασία των γεννητικών οργάνων.

– Έκθεση σε επικίνδυνο περιβάλλον όπως ακτινοβολίες, επιδημίες, χρώματα, μόλυβδο, ιώδιο, βενζίνη, βόριον, βαρέα μέταλλα και τοξικά χημικά αλλά και απόβλητα.

– Τραυματισμοί και επεμβάσεις στους όρχεις.

– Εκ γενετής απόφραξη ή ανατομική δυσπλασία του σπερματικού πόρου καθώς και κρυψορχία.

– Η έκθεση του άρρενος εμβρύου σε diethylstilbestrol που δόθηκε για θεραπευτικούς λόγους στην μητέρα κατά την διάρκεια της κυήσεως μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες στην δομή και λειτουργία των όρχεων και των επιδιδυμίδων και να μειώσει την ποσότητα και την ποιότητα του σπέρματος.

– Καταστροφή των σπερματικών πόρων από σεξουαλικά μεταδιδόμενες φλεγμονές όπως βλεννόρροια ή χλαμύδια . Αυτά επίσης μεταδίδονται και στην σεξουαλική σύντροφο και επηρεάζουν την δική της γονιμότητα.

– Χρωματοσωματικές διαταραχές.

– Μεγάλη σεξουαλική αποχή επηρεάζει αρνητικά την γονιμότητα, σεξουαλική επαφή με μεσοδιάστημα 3 έως 6 μέρες θεωρείται ότι βελτιώνει το σπέρμα.

– Έντονο stress.