Πως νιώθουν τα παιδιά που μεγαλώνουν σε μονογονεϊκή οικογένεια; Τι συμβουλές θα πρέπει να ακολουθήσουν οι ανύπαντρες μητέρες για το καλό των παιδιών τους; Η κλινική ψυχολόγος Ντόρα Μίνου θα σε βοηθήσει να αποφύγεις τις άσχημες συνέπειες που έχεις να αντιμετωπίσεις με το μικρό σου.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση των μονογονεϊκών οικογενειών. Έρευνες έχουν δείξει ότι σε ανεπτυγμένες χώρες, οικογένειες μέχρι 30% αποτελούνται από ένα μόνο γονιό είτε λόγω διαζυγίου, είτε λόγω θανάτου είτε γιατί το άτομο δεν είχε ποτέ παντρευτεί (π.χ ανύπαντρες μητέρες).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Εάν εξαιρέσουμε το θάνατο, στις άλλες περιπτώσεις συνήθως η μητέρα είναι αυτή που ζει με το παιδί είτε γιατί έχει την επιμέλεια μετά από ένα διαζύγιο είτε γιατί αποφασίζει να αποκτήσει ένα παιδί χωρίς το θεσμό του γάμου.
Τα παιδιά που προέρχονται από μονογονεϊκές οικογένειες δεν αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα απ’ αυτά που ζουν και με τους δύο γονείς σ’ ένα διαταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον. Έχει διαπιστωθεί ότι στην ανυπαρξία του ενός γονέα, αυτός που έχει την επιμέλεια του παιδιού αγχώνεται και ανησυχεί ιδιαίτερα για τη σωστή, υγιή ανάπτυξη και διαπαιδαγώγηση του. Σε τέτοιες περιπτώσεις συχνά βλέπουμε το γονιό να υπερβάλλει και να αγωνιεί για το ρόλο του απέναντι στο παιδί σε θέματα πειθαρχίας, κατανόησης, σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και ταυτότητας φύλου. Η βασικότερη ανάγκη του γονέα που είναι σ’ αυτή τη θέση είναι η υποστήριξη και η πληροφόρηση που μπορεί να του παρέχει κάποιος ειδικός.
Πολλοί γονείς στην προσπάθειά τους να αντισταθμίσουν το κενό του γονέα που απουσιάζει και να καλύψουν τις τυχόν ενοχές τους γίνονται υπερπροστατευτικοί απέναντι στα παιδιά, απαιτούν απ’ αυτά να μεγαλώσουν πρόωρα δίνοντάς τους ρόλους που δεν τους αναλογούν, δυσκολεύονται να τα οριοθετήσουν. Αυτές είναι κάποιες πιθανές αιτίες που βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα μπορεί να επιφέρουν αρνητικές ψυχοσυναισθηματικές συνέπειες στα παιδιά.
Ανύπαντρες μητέρες…
– Οι γυναίκες που αποφασίζουν να γίνουν ανύπαντρες μητέρες θα πρέπει καταρχήν να έχουν επιλέξει το ρόλο τους μέσα από ωριμότητα και να είναι συνειδητοποιημένες για τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν.
– Το παιδί χρειάζεται το πατρικό πρότυπο γιατί μέσα απ’ αυτό θα ταυτιστεί και θα διδαχτεί συμπεριφορές και δεξιότητες που αφορούν το αντρικό φύλο. Στην περίπτωση όμως που αυτό δεν είναι εφικτό η μητέρα θα πρέπει να σιγουρευτεί ότι παρέχει στο παιδί την ασφάλεια και την προστασία σε όλα τα επίπεδα. Εάν η μητέρα είναι αγχωμένη και ενοχοποιημένη για την έλλειψη του πατέρα αυτό το μεταδίδει στο παιδί. Το παιδί δεν φέρει καμία ευθύνη για την επιλογή της να το φέρει στον κόσμο έξω από ένα ολοκληρωμένο οικογενειακό πλαίσιο και γι’ αυτό δεν της «χρωστάει» καμία υποχρέωση. Η γυναίκα που έχει κάνει μία τέτοια επιλογή θα πρέπει να είναι σε θέση να τη στηρίξει κιόλας και αν σε κάποια σημεία νιώθει αδύναμη μπορεί να ζητήσει τη βοήθεια ενός ψυχολόγου.
– Καλό θα είναι το παιδί να γνωρίζει την αλήθεια της ύπαρξής του. Εάν η μητέρα δυσκολεύεται να το αποφασίσει αλλά και να βρει τον τρόπο που θα μιλήσει στο παιδί για την επιλογή της να το φέρει στη ζωή και να το μεγαλώσει μόνη της, ένας ειδικός θα μπορέσει να την κατευθύνει.
– Χρειάζεται να είναι προσεκτική ώστε να μη δίνει παραπάνω ρόλους στο παιδί απ’ αυτούς που του αναλογούν . Το παιδί δεν είναι σε θέση αλλά δεν είναι και ο ρόλος του να καλύψει κενά στην οικογένεια που προέρχονται από την απουσία του πατέρα και συζύγου.
– Εξίσου σημαντικό είναι να φροντίζει ώστε να ενθαρρύνεται η σχέση του παιδιού με άλλα πρόσωπα του ευρύτερου κοινωνικού και οικογενειακού χώρου ιδιαίτερα του αντρικού φύλου προκειμένου να υπάρχουν ερεθίσματα του άλλου ρόλου.
Δύσκολα θα μπορούσαμε να δώσουμε τον ορισμό της τέλειας οικογένειας, ίσως γιατί δεν υπάρχει. Η κάθε οικογένεια έχει ατέλειες και προβλήματα, ωστόσο σε κάθε περίπτωση μέσα από το ρόλο του ο γονιός οφείλει να προσφέρει στο παιδί αγάπη, αποδοχή και ενίσχυση ώστε να αναπτύξει δεξιότητες και να θέσει στόχους, καθώς επίσης και κοινωνική μόρφωση. Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα αυτά είναι η ασφάλεια που χρειάζεται το παιδί από το οικογενειακό περιβάλλον ανεξάρτητα αν αυτό αποτελείται από ένα ή δύο γονείς.