Για να θεωρείσαι «παραγωγική», πρέπει να μην έχεις παιδιά;

Καθημερινά πέφτω πάνω σε άρθρα, stories, βίντεο που προτείνουν τρόπους για να είμαστε πιο παραγωγικοί. “Βάλε στόχους, ξύπνα νωρίς, χτίσε συνήθειες, ξεκίνα κάτι δικό σου.” Το ακούω και σκέφτομαι: ωραία όλα αυτά, αλλά δεν απευθύνονται σε μένα. Γιατί όταν έχεις μικρό παιδί στο σπίτι, δε σου περισσεύουν ώρες, ούτε σιωπή, ούτε χέρια. Και δεν είναι επειδή δεν το προσπαθώ. Είναι γιατί, πολύ απλά, δε γίνεται. Όταν ξυπνάω ήδη εξαντλημένη από τη νύχτα, δε θα σηκωθώ ακόμα μισή ώρα νωρίτερα για να κάνω yoga. Προσπαθώ να κρατηθώ όρθια, όχι να πετύχω την “καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου”.

Δεν είσαι τεμπέλα, είσαι εξουθενωμένη

Μια φίλη, μητέρα δύο παιδιών, μου είπε πρόσφατα ότι κάθε φορά που βλέπει συμβουλές για καλύτερη διαχείριση χρόνου, νιώθει ενοχές. “Δουλεύω, φροντίζω το σπίτι, μεγαλώνω δύο παιδιά. Κι όμως, νιώθω ότι δεν κάνω αρκετά γιατί δεν έχω personal routine ή βραδινό journaling.” Αυτό το αίσθημα το έχουμε πολλές. Δε φταίμε όμως εμείς που οι ώρες μας δεν χωράνε άλλες δραστηριότητες. Το πρόβλημα είναι ότι οι πιο πολλές συμβουλές δίνονται σαν να ισχύουν για όλους. Κι όταν δεν ταιριάζουν σε εμάς, μας βαραίνουν. Ενώ θα έπρεπε απλώς να τις απορρίπτουμε ως ακατάλληλες.

Συμβουλές που δε φτιάχτηκαν για εμάς

Πριν λίγα χρόνια, σε μια περίοδο που ένιωθα πως είχα χάσει τελείως τον έλεγχο του χρόνου μου, αποφάσισα να γραφτώ σε ένα newsletter από γνωστή coach. Έλεγε πώς να ξεκινάς τη μέρα σου με διαύγεια και θετικότητα. Πρότεινε journaling, αναπνοές, λίγη άσκηση. Θυμάμαι να διαβάζω τα email με θυμό. Γιατί τη στιγμή που υποτίθεται πως έπρεπε να “επικεντρωθώ στον εαυτό μου”, εγώ έφτιαχνα τοστ με το ένα χέρι και άλλαζα πάνα με το άλλο. Δεν είχα πρόβλημα πειθαρχίας. Είχα απλώς μια ζωή εντελώς διαφορετική από αυτήν για την οποία γράφονταν αυτές οι συμβουλές.

Το “αν θέλεις, μπορείς” δεν ισχύει για όλους

Το “αν θέλεις, μπορείς” είναι ίσως η πιο κουραστική φράση που μπορεί να ακούσει μια μητέρα μικρού παιδιού. Δεν είναι όλα θέμα θέλησης. Πολλά είναι θέμα χρόνου, ύπνου, στήριξης. Δε χρειάζεται να μας λέει κανείς ότι “πέντε λεπτά διαλογισμού θα κάνουν τη διαφορά” όταν δεν μπορούμε να βρούμε πέντε λεπτά χωρίς να μας φωνάξει το παιδί. Το να μπορείς να βρεις χρόνο για σένα δεν είναι απλώς θέμα σωστής διαχείρισης. Είναι πολυτέλεια. Και δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό. Κακό είναι να προσπαθείς να χωρέσεις σε συμβουλές που δεν έχουν σχεδιαστεί για τη ζωή σου και να νιώθεις ενοχές που δεν τα καταφέρνεις.

Δεν έχουμε όλοι τις ίδιες ώρες

Η φράση “έχουμε όλοι τις ίδιες 24 ώρες” είναι μύθος. Ναι, το ρολόι μετράει το ίδιο για όλους. Αλλά για κάποιους αυτές οι ώρες είναι γεμάτες φροντίδα, υποχρεώσεις, έγνοιες. Για μια μητέρα μικρού παιδιού, οι ώρες περνάνε χωρίς διακοπή. Και όταν κάποια στιγμή “μένει χρόνος”, δεν μένει καθόλου ενέργεια. Το να καθίσεις δέκα λεπτά μόνη σου στο τέλος της ημέρας δεν είναι δεδομένο. Είναι κατόρθωμα. Κι όμως, σε αυτή τη συνθήκη, συγκρίνουμε τον εαυτό μας με ανθρώπους που έχουν ελεύθερο πρωινό, σιωπή στο σπίτι και κανένα παιδί να τους διακόπτει κάθε δύο λεπτά.

Δε χρειάζεται να κάνουμε τα πάντα για να θεωρούμαστε παραγωγικές. Η φροντίδα ενός παιδιού είναι από μόνη της ένα έργο γεμάτο απαιτήσεις, κόπο και συνέπεια. Δεν είναι απουσία φιλοδοξίας. Είναι ότι έχεις αναλάβει ευθύνες που δεν αφήνουν χώρο για άλλα και αυτό από μόνο του είναι κάτι μεγάλο. Αν θέλουμε να μιλήσουμε σοβαρά για παραγωγικότητα για γονείς, πρέπει να ξεκινήσουμε από τις συνθήκες. Από καλύτερες πολιτικές για τις οικογένειες, περισσότερο χρόνο με τα παιδιά χωρίς ενοχές, ουσιαστική στήριξη. Μέχρι τότε, το μόνο που ζητάμε είναι να σταματήσουν να παρουσιάζονται οι ίδιες συμβουλές ως “για όλους”. Γιατί εμείς ξέρουμε καλά ότι δεν είναι.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock