Όλοι μας έχουμε δει ένα παιδί να μην αποχωρίζεται το αγαπημένο του λούτρινο, τη μαλακή κουβέρτα ή το παιχνίδι του και ίσως αυτό δεν έχει καμία λογική για μας τους ενήλικες. Η αλήθεια είναι πως αυτό το αντικείμενο για το παιδί, έχει τεράστια συναισθηματική αξία. Είναι ένας μικρός θησαυρός που το βοηθά να νιώθει ασφάλεια και να αντιμετωπίζει το άγνωστο. Παρακάτω, θα ανακαλύψουμε γιατί αυτά τα αντικείμενα είναι τόσο σημαντικά για την ανάπτυξη του παιδιού, πώς βοηθούν στην ανάπτυξη της συναισθηματικής ανθεκτικότητας και τι ρόλο παίζουν στην καθημερινότητά τους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η συναισθηματική στήριξη πίσω από τα μεταβατικά αντικείμενα
Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 60% των παιδιών αναπτύσσουν έναν ισχυρό δεσμό με ένα μεταβατικό αντικείμενο μεταξύ των ηλικιών 6 μηνών και 3 ετών. Ο ψυχαναλυτής Donald Winnicott, που εισήγαγε αυτόν τον όρο, εξηγεί ότι αυτά λειτουργούν ως γέφυρα ανάμεσα στην απόλυτη εξάρτηση από τη μητέρα και την ανάπτυξη της αυτονομίας. Στην πραγματικότητα, τα αγαπημένα αντικείμενα των παιδιών είναι “εργαλεία συναισθηματικής στήριξης”. Όταν το παιδί κρατάει το αγαπημένο του λούτρινο ή την κουβέρτα του, νιώθει ότι έχει μαζί του ένα κομμάτι από την ασφάλεια του σπιτιού και των γονιών του. Αυτά, το βοηθούν να νιώθει προστατευμένο και να αναπτύσσει συναισθηματική ανθεκτικότητα, καθώς του προσφέρουν ένα σημείο αναφοράς σε δύσκολες καταστάσεις – όπως η απομάκρυνση από τους γονείς ή η πρώτη μέρα στο σχολείο. Έχουν πάντα λίγη μαμά και λίγο μπαμπά μαζί τους…
Η προσωπικότητα του παιδιού καθορίζει το μεταβατικό αντικείμενο
Δεν υπάρχει κανόνας για το ποιο αντικείμενο θα διαλέξει το παιδί. Κάποια λατρεύουν τα λούτρινα, άλλα τις κούκλες ή ένα παιχνίδι που τα κάνει να νιώθουν χαρά και ασφάλεια. Αυτή η προτίμηση είναι απόλυτα προσωπική και εξαρτάται από την προσωπικότητα του παιδιού και τις ανάγκες του. Ο κάθε μικρός άνθρωπος έχει διαφορετική ανάγκη για στήριξη και γι’ αυτό και το μεταβατικό του αντικείμενο μπορεί να διαφέρει. Ανεξάρτητα από το τι είναι, αυτό γίνεται ο “σύντροφος” του παιδιού στις καθημερινές του περιπέτειες.
Η διαδικασία της μετάβασης και ο ρόλος των αντικειμένων στην ανάπτυξη
Η μετάβαση από την εξάρτηση στην ανεξαρτησία είναι μια διαδικασία που κάθε παιδί περνάει. Και σε αυτή τη διαδικασία, παίζουν σημαντικό ρόλο. Όταν το παιδί αποχωρίζεται τους γονείς του ή μπαίνει σε νέες καταστάσεις (όπως το σχολείο ή ο παιδικός σταθμός), το συγκεκριμένο αντικείμενο λειτουργεί ως πηγή ηρεμίας και σταθερότητας. Αυτό, λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στο οικείο και το άγνωστο. Είναι σαν να έχει λίγη μαμά και λίγο μπαμπά πάντα μαζί του!
Συμβουλές για γονείς: Πώς να διαχειριστείς το αγαπημένο αντικείμενο
Αν το παιδί σου έχει ένα αγαπημένο πράγμα, είναι σημαντικό να το αποδεχτείς και να καταλάβεις τη συναισθηματική του αξία. Μπορείς να προτείνεις μια δεύτερη εκδοχή αυτού (π.χ., ένα δεύτερο λούτρινο ή μια επιπλέον κουβέρτα), ώστε να μη δημιουργούνται συναισθηματικά χάσματα όταν το πρώτο λερώνεται ή χάνεται. Επίσης, μπορείς να το κάνεις μέρος της καθημερινής ρουτίνας, π.χ., να το παίρνει μαζί του στο σχολείο ή να το έχει στο κρεβάτι του το βράδυ. Και πάνω απ’ όλα, δείξε του ότι αυτό το αντικείμενο είναι σημαντικό γιατί βοηθά το ίδιο το παιδί να νιώθει καλύτερα.
Αντιμετωπίζοντας τους φόβους για την “εξάρτηση” από τα αντικείμενα
Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι το παιδί τους θα εξαρτηθεί υπερβολικά από αυτό και πως θα εμποδίσει την ανάπτυξή του ή θα το κάνει ανασφαλές. Ωστόσο, δεν είναι αλήθεια. Δε δημιουργούν εξάρτηση με την έννοια που ίσως φαντάζεσαι. Στην πραγματικότητα, συμβάλλουν στην ψυχική του ενδυνάμωση και την ανεξαρτησία του. Το να έχει ένα αγαπημένο αντικείμενο δε σημαίνει πως το παιδί είναι αδύναμο, αλλά ότι έχει ένα εργαλείο για να εξελιχθεί συναισθηματικά.
Αυτά τα προσωπικά αντικείμενα δεν είναι απλώς παιχνίδια, αλλά ουσιαστικά βοηθήματα στη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. Μέσα από αυτά, το παιδί χτίζει μηχανισμούς διαχείρισης του άγχους και της αλλαγής, μαθαίνει να αντιμετωπίζει προκλήσεις και να προχωρά με αυτοπεποίθηση. Αντί να ανησυχείς για την ύπαρξή τους, μπορείς να το δεις ως ένα φυσικό και υγιές στάδιο της παιδικής ηλικίας, που τελικά οδηγεί στην ενίσχυση των συναισθημάτων του και της ανεξαρτησίας του.
Φωτογραφίες άρθρου: iStock
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ