Γιατί το παιδί δεν μας λέει πως τα περνάει στο σχολείο;

Γυρίζει το μικρό σου στο σπίτι από το σχολείο και δεν μιλάει. Εσύ ως γονιός ενδιαφέρεσαι να μάθεις πως τα πέρασε στο σχολείο, αν έγινε κάτι κακό ή αν είναι όλα καλά. Εκείνο όμως δεν μιλάει ή απαντάει μονολεκτικά. Και εσύ ανησυχείς και πάει το μυαλό σου στο κακό.

Η ψυχολόγος Χρυσούλα Μαυράκη σου εξηγεί για ποιους λόγους το κάνει αυτό, αλλά και σε συμβουλεύει πως να το κάνεις να σου μιλήσει…

Όλοι οι γονείς περιμένουν με ανυπομονησία να γυρίσει το παιδί από το σχολείο για να μάθουν τα κατορθώματά του, να καμαρώσουν την πρόοδό του, να ανακουφιστούν ότι όλα πήγαν καλά και να χαρούν με τις ευχάριστες εμπειρίες του παιδιού.

Πάρα πολλές φορές όμως το παιδί αρνείται πεισματικά να μας πει πως τα πέρασε στο σχολείο, απαντά με σύντομες αρνητικές εκφράσεις στις ερωτήσεις μας όπως: “δεν έκανα τίποτα”, “όχι δεν έπαιξα”, “όχι δεν έφαγα”, “όχι δεν σου λέω”. Αυτό κάνει τους γονείς να ανησυχούν και να πιέζουν το παιδί περισσότερο για να μάθουν τελικά τι έχει συμβεί.

1. Για το παιδί, κυρίως για το μικρό παιδί, η σχολική διαδικασία δεν είναι τίποτε άλλο από ένα παιχνίδι. Κι έτσι θα έπρεπε να είναι γιατί κυρίως στην προσχολική αγωγή, θα πρέπει όλα να έχουν την μορφή του παιχνιδιού. Έτσι λοιπόν το παιδί το οποίο έχει ζήσει μια έντονη και γεμάτη εμπειρίες μέρα, τις περισσότερες φορές μάλιστα πρωτόγνωρες εμπειρίες, δεν είναι σε θέση να τις ανακαλέσει αμέσως και να τις αναπαραγάγει για να ευχαριστήσει τον γονιό. Για το παιδί ήταν όπως θα έπρεπε να είναι ένα παιχνίδι που δεν μπορεί να το θυμηθεί από την αρχή έως το τέλος.

2. Ένας άλλος λόγος που κάνει το παιδί να μην θέλει ή να μην μπορεί να πει πως τα πέρασε είναι ότι η λησμονιά είναι πιο έντονη αμέσως μετά το ερέθισμα και είναι πολύ πιο εύκολο για το παιδί να πει μία ή δύο μέρες μετά τις εμπειρίες του τις σημερινές απ’ ότι αμέσως την άλλη στιγμή που τις έζησε.

3. Ένας άλλος λόγος που το παιδί δεν θέλει να αφηγηθεί με λεπτομέρειες τη μέρα στο σχολείο είναι γιατί τις θεωρεί προσωπική του υπόθεση. Το τι κάνει στο σχολείο είναι κάτι που αφορά το ίδιο και δεν μπορεί να καταλάβει ότι θα πρέπει να έρθει να μας το αφηγηθεί με το Ν και με το Σ.

4. Τέλος αν δεν έχουμε εμείς δημιουργήσει τις προϋποθέσεις αφηγούμενοι με λίγες αλλά γλαφυρές γραμμές και με χιουμοριστικό τρόπο το πως περάσαμε την ημέρα μας στο γραφείο επιστρέφοντας από την δουλειά, γιατί θα πρέπει το παιδί να κάνει αυτό που εμείς δεν κάνουμε;

Αντίθετα αν έχουμε συνηθίσει γυρίζοντας απ’ την δουλειά να λέμε σε γενικές γραμμές πως τα περάσαμε και μάλιστα να αναφέρουμε το καλύτερο και το χειρότερο της μέρας, το παιδί θα μπει από μόνο του στην διαδικασία να κάνει ακριβώς το ίδιο τώρα που έχει και αυτό ζωή έξω από το σπίτι για την οποία εμείς οι γονείς ενδιαφερόμαστε.

Συμβουλές της ψυχολόγου… για να βοηθήσετε το παιδί να σας πει πως τα πέρασε!

-Πρώτα απ’ όλα να μην δείχνουμε, να μην ρωτάμε με τρόπο που δείχνει ότι κρεμόμαστε από την απάντηση του παιδιού και ότι είναι για εμάς θέμα ζωής και θανάτου το αν θα μας απαντήσει το παιδί και μάλιστα αν μας πει και ακριβώς αυτό που θέλουμε να ακούσουμε.

-Δεύτερον δεν πρέπει να είμαστε πιεστικοί με τις ερωτήσεις σαν να είμαστε ανακριτές που προσπαθούμε να βγάλουμε από τον ύποπτο την ομολογία.

-Τρίτον θα πρέπει να κάνουμε πλάγιες ερωτήσεις και όχι ευθείες. Δηλαδή δεν μπορούμε να περιμένουμε εύκολα να απαντήσει το παιδί στις ερωτήσεις του τύπου “τι έφαγες, με ποιον έπαιξες, τι έμαθες σήμερα;”

Αντίθετα μπορούμε να ρωτήσουμε “Έπαιξες αρκετά με τους φίλους σου;” “Ήταν μια όμορφη μέρα σήμερα στο σχολείο;” “Εγώ έκανα πολλά πράγματα σήμερα στη δουλειά και μίλησα και με την φίλη μου την Άννα και χάρηκα πολύ! Εσύ;”

-Και τέλος να αρκούμαστε στο να καλοδεχόμαστε το παιδί όταν επιστρέφει από τον παιδικό σταθμό ή το σχολείο λέγοντάς του πόσο χαιρόμαστε που το βλέπουμε και που θα περάσουμε το υπόλοιπο της μέρας μαζί αφού το πρώτο μέρος το πέρασε στο καταπληκτικό σχολείο και πόσο περήφανοι είμαστε που μεγάλωσε και πηγαίνει σχολείο. Να περιμένουμε πότε το ίδιο θα θελήσει να ανοιχτεί και να μας πει πράγματα, κάνοντας ενθαρρυντικές κινήσεις και υποβοηθητικές ερωτήσεις που θα του επιτρέψουν να μας πει όλες τις λεπτομέρειες για την μέρα του στο σχολείο, για το τι έμαθε, για τους φίλους που απέκτησε και γενικά ότι του άρεσε ή τον ενόχλησε.