Διδάσκοντας την καλοσύνη στα παιδιά: Γιατί είναι αναγκαίο και πώς να το κάνεις

Μεγαλώνοντας παιδιά σε μια εποχή μίσους και αδιαφορίας, με την τεχνολογία να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς μας και τα νέα από τον κόσμο να καταφθάνουν όλο και πιο απαισιόδοξα μέρα με τη μέρα, στο μυαλό των περισσότερων γονιών σχηματίζεται ένα βασικό ερώτημα: “Πώς θα διδάξω στα παιδιά μου την ευγένεια και την καλοσύνη;”. Και η αλήθεια είναι πως ακόμα και οι βασικοί κανόνες ευγενείας έχουν με κάποιο τρόπο ισοπεδωθεί, όταν οι συνθήκες διαβίωσης αλλάζουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα είναι καθαρά ατομικός -όχι με την έννοια του εγωκεντρισμού, αν και αυτός μεσουρανεί, αλλά με εκείνη της επιβίωσης. Την ίδια στιγμή, το “νοιάξιμο”, η συμπάθεια και η ενσυναίσθηση χάνουν το υπόβαθρό τους, οδηγώντας μας να “κλεινόμαστε” περισσότερο στον εαυτό και το μικρόκοσμό μας.

Πώς μπορείς, λοιπόν, να δείξεις σε ένα παιδί πώς να νοιάζεται για το διπλανό του, να είναι ευγενικό και να βοηθά εκείνους που το έχουν ανάγκη;

Ευαισθητοποιώντας τα παιδιά και υποδεικνύοντας την καλοσύνη που υπάρχει γύρω τους
Ακριβώς επειδή η βία και οι σκληρές αντιδράσεις είναι ένα κυρίαρχο φαινόμενο γύρω μας, πολλές φορές μοιάζει πως η κανονικότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς έχει εκλείψει. Ωστόσο, τα παιδιά είναι αναγκαίο να αναγνωρίσουν, να εκτιμήσουν και να εμπνευστούν από τις πράξεις καλοσύνης που συμβαίνουν γύρω μας! Γι’ αυτό, λοιπόν, και σαν οικογένεια μπορείτε να απαριθμείτε σε κάθε ευκαιρία όλες αυτές τις πράξεις, από τη μικρότερη έως τη μεγαλύτερη. Για παράδειγμα, όταν ένα άτομο κρατάει την πόρτα για να περάσει κάποιος άλλος, όταν δίνουμε τη θέση μας σε κάποιον που τα χρειάζεται στα μέσα μαζικής μεταφοράς, όταν δίνουμε φαγητό ή χρήματα σε έναν άστεγο άνθρωπο, όταν τα παιδιά προσεγγίζουν τον αποξενωμένο συμμαθητή τους στο σχολείο, όταν οι γείτονες συγκεντρώνουν χρήματα για μια οικογένεια που το έχει ανάγκη ή όταν νοιαζόμαστε για τα ζώα. Ή ακόμη και για όσα συμβαίνουν μέσα στην οικογένεια, όπως όταν οι γονείς φροντίζουν τους παππούδες ή ξυπνούν μέσα στη νύχτα για να φροντίσουν το άρρωστο παιδί τους. Τονίζοντας όλες αυτές τις συνθήκες και τις πράξεις των ανθρώπων, θα μπορέσεις να μεταδώσεις στα μικρά σου πως ευγένεια σημαίνει να νοιαζόμαστε για τους άλλους και να κάνουμε πράγματα για εκείνους, ώστε να τους βοηθήσουμε!

Δημιουργώντας μια “κουλτούρα” καλοσύνης στο σπίτι
Η ευγένεια μπορεί να πραγματωθεί πιο εύκολα, εάν είναι μια συνθήκη που λαμβάνει χώρα εντός της οικογένειας, όπου άλλωστε διδάσκονται όλες οι αρχές και οι αξίες. Θα μπορούσε, δηλαδή, κατά κάποιο τρόπο να φτιαχτεί ένα μοτίβο στην οικογένεια, σύμφωνα με το οποίο θα “αγκαλιάζονται” συνήθειες, όπως η χρήση ευγενικής ομιλίας και οι καλές πράξεις, η συγνώμη όταν πληγώνεται κάποιος, η συγχώρεση και η συμφιλίωση μετά από έναν καυγά, η προσοχή σε εκείνον που μιλάει, το “ευχαριστώ” και το “παρακαλώ” και γενικότερα οτιδήποτε άλλο εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία!

Μαθαίνοντας στα παιδιά τη σημασία του “πληγώνω” και “πληγώνομαι”
Η ενσυναίσθηση είναι βασικό στοιχείο της καλοσύνης και της ευγένειας και χρειάζεται τα παιδιά να διδαχθούν τη σημασία της. Οι γονείς, λοιπόν, πρέπει να εξηγήσουν στα μικρά τους πως υπάρχουν δύο ήδη πληγών, οι εξωτερικές και οι εσωτερικές. Οι εξωτερικές, όπως ένα χτύπημα ή μια μελανιά, είναι εμφανείς και για αυτό καταλαβαίνουμε ότι υπάρχουν. Αντιθέτως, οι εσωτερικές, όπως το συναίσθημα της στεναχώριας, δεν είναι ορατές, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν. Μάλιστα, ακριβώς επειδή δεν τις βλέπουμε είναι και πιο δύσκολο να τις “γιατρέψουμε”. Και κάπως έτσι, τα παιδιά θα διδαχτούν την ευαισθησία που χρειάζεται για να μειώσουν τον αρνητικό αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις τους στους υπόλοιπους ανθρώπους.