Παιδί και πειθαρχία: Τρεις κοινοί μύθοι γύρω από τις μεθόδους πειθάρχησης των παιδιών

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να είναι κανείς γονιός, αφού αρχικά οι τύποι γονεϊκότητας είναι τέσσερις (όπως μπορείς να δεις και εδώ πιο αναλυτικά), ενώ ο κάθε άνθρωπος μπορεί να υιοθετεί διαφορετικές συμπεριφορές ανάλογα με την εκάστοτε χρονική στιγμή και την αντίστοιχη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Παρ’ όλα αυτά, ένα από τα ζητήματα που απασχολεί όλους τους γονείς είναι οι τρόποι πειθάρχησης των παιδιών τους, ώστε να μεγαλώσουν ανθρώπους με αυξημένη αίσθηση υπευθυνότητας, συγκρότηση και ενσυναίσθηση. Και κάπου σε αυτό το σημείο ξεκινούν οι παρανοήσεις και οι δυσκολίες, αφού κάθε γονιός εκλαμβάνει διαφορετικά την έννοια της πειθάρχησης, του ορίου, της τιμωρίας και της επίπτωσης και με ανάλογα συγκεχυμένο τρόπο εκφράζεται προς τα παιδιά.

Με αφορμή, λοιπόν, και πρόσφατη ανάλυση του Αμερικανικού Συνδέσμου Ψυχολογίας (μπορείς να την διαβάσεις εδώ) που καταδικάζει την σωματική τιμωρία που έχει ως στόχο την μείωση της επιθετικής και περιφρονητικής συμπεριφοράς των παιδιών, παρακάτω ακολουθούν τρεις μύθοι γύρω από την πειθαρχία.

#1: Οι αυστηροί γονείς μεγαλώνουν πειθαρχημένα παιδιά
Πρόκειται για μία αρκετά δημοφιλή άποψη, που υιοθετείται από πολλούς γονείς, οι οποίοι θεωρούν πως ο μόνος τρόπος να αποκτήσει το παιδί ορθή συμπεριφορά είναι μέσω της αυστηρότητας του γονέα. Στην πραγματικότητα, δεν ισχύει κάτι τέτοιο, αφού αυτού του τύπου οι μέθοδοι εμποδίζουν την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της συμπόνιας, ενώ οι αυξημένες απαιτήσεις απέναντι σε ένα παιδί, πέρα από ανεδαφικές είναι και μη παραγωγικές. Η ιδανική αντίδραση, λοιπόν, σε αντίθεση με την αυστηρότητα είναι η προσπάθεια επεξήγησης ενός αιτήματος από τους γονείς, καθώς και ανακατεύθυνση μιας λανθασμένης συμπεριφοράς προς την σωστή πορεία.

#2: Το “ναι” ισοδυναμεί με την αποτυχία
Άλλη μία κατηγορία της αυστηρότητας είναι η αντίληψη του γονέα ότι πρέπει να λέει “όχι” στο παιδί, να μην του κάνει τα χατίρια και να απαγορεύει τα αιτήματά του, ώστε να “σκληραγωγηθεί” και να γίνει πιο δυνατό ή ενδεχομένως και να προστατευτεί. Πρόκειται για έναν ακόμη μύθο, αφού τα πάντα χρειάζεται να γίνονται με μέτρο. Επομένως, και η κατάφαση του “ναι” μπορεί να αποτελέσει πολύ συχνότερα από την άρνηση του “όχι” μια καλή στρατηγική για να αποφευχθούν οι συγκρούσεις. Άλλωστε, βασική έννοια των γονιών πρέπει να είναι η ασφάλεια και η υγεία του παιδιού, άρα η άρνηση και η κατάφαση θα πρέπει να καθορίζονται από την εκάστοτε κατάσταση και όχι από μια παγιωμένη άποψη.

#3: Οι φωνές είναι ο καλύτερος τρόπος να τραβήξεις την προσοχή του παιδιού
Και σε αυτή την περίπτωση, οι γονείς έχουν την εντύπωση πως όταν το παιδί παρουσιάζει μια λανθασμένη συμπεριφορά, ο κατάλληλος τρόπος να σταματήσει αυτό που κάνει είναι φωνάζοντάς του και επιδεικνύοντας με έντονο τρόπο την σωστή συμπεριφορά που θα έπρεπε να έχει. Στην πραγματικότητα, ο καλύτερος τρόπος για να διακοπεί η εκάστοτε κίνηση του παιδιού είναι πλησιάζοντάς το και μιλώντας του ήσυχα και ήρεμα. Μάλιστα, ο συνδυασμός της ησυχίας με την ηρεμία είναι κομβικής σημασίας για το επιθυμητό αποτέλεσμα της πειθαρχίας. Διαφορετικά, με τον θυμό και την ματαίωση, το παιδί αντιδρά και ξεκινάει ένας κύκλος καής συμπεριφοράς.