Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου απαντά!

Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος, συγγραφέας Αλεξάνδρα Καππάτου απαντά στις ερωτήσεις που θέτουν οι γονείς!

Ερώτηση
“Κ. Καππάτου γεια σας, σας παρακολουθώ χρόνια και να που ήρθε η στιγμή να ζητήσω την πολύτιμη συμβουλή σας. Ο μεγαλύτερος γιος μου πήγε φέτος στην Α’ Δημοτικού και στις αρχές του Οκτώβρη ήρθε στην τάξη του ένα παιδάκι με μαθησιακές δυσκολίες και διάσπαση προσοχής, προερχόμενο από ένα νοσηρό οικογενειακό περιβάλλον (γονείς άποροι, τοξικομανείς, πολύτεκνοι που φιλοξενούνται προσωρινά σε οικογενειακό σπίτι). Το θέμα είναι ότι το παιδί αυτό δημιουργεί καθημερινά περιστατικά βίας, βρίζει, χτυπάει παιδιά και δασκάλους με αποτέλεσμα η μέχρι πρότινος ομαλή λειτουργία της τάξης να έχει διαταραχθεί σοβαρά. Ήθελα να ρωτήσω τη γνώμη σας για το πώς θα πρέπει να συμβουλέψω το παιδί μου ώστε να αντιμετωπίσει την συμπεριφορά του παιδιού. Αρχικά του είπα να το αποφεύγει αλλά από τη στιγμή που άρχισε να το χτυπάει δεν ξέρω τι να κάνω. Είναι σωστό να του λέω να μη δίνει σημασία και να μην ανταποδίδεί; Μήπως το να υπομένει ένα φυσιολογικό παιδί τις απειλές, τα άσχημα λόγια και τη σωματική βία εκ μέρους ενός προβληματικού παιδιού κάνει τελικά κακό στην ψυχολογία του; Σας ευχαριστώ”.

Απάντηση
Το ερώτημά σας είναι πολύ σημαντικό και επίκαιρο. Συνεννοηθείτε με άλλους γονείς και ζητήστε από το σχολείο (δασκάλα, διευθυντή , σχολικό σύμβουλο ) να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της βίαιης συμπεριφοράς του συγκεκριμένου παιδιού που οπωσδήποτε και το ίδιο χρειάζεται βοήθεια. Να υπάρξουν συζητήσεις μέσα στη τάξη για τη συνεργασία και κατά της βίας. Είναι όμως απαραίτητο να σταματήσει άμεσα αυτή η κατάσταση. Από την πλευρά σας, ακούτε με προσοχή αυτά που σας λέει ο γιος σας, να τον στηρίζετε και να του δείχνετε ότι τον εμπιστεύεστε. Παράλληλα ενισχύστε την παρέα με τους συμμαθητές του ώστε να νιώθει ασφαλής και δυνατός μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο. Όταν το επιθετικό παιδί τους κτυπά να απευθύνονται στο δάσκαλό τους. Αλλά να μην δείχνουν ότι φοβούνται.

Ερώτηση
“Συγχαρητήρια κυρία Καππάτου για το έργο σας! Είμαι μητέρα ενός αγοριού 18 μηνών. Μέχρι σήμερα κοιμάται στο κρεβάτι μαζί μας εξαιτίας του γεγονότος ότι θήλαζε μέχρι πριν λίγο καιρό και αρνιόταν να με αποχωρισθεί όλη τη νύχτα. Επιπλέον φέτος ήρθα στην Αθήνα μαζί με το μικρό και τη μητέρα μου για επαγγελματικούς λόγους (ο άνδρας μου έρχεται κάθε δεύτερη εβδομάδα να μας βλέπει). Με ανησυχεί ιδιαίτερα μήπως δημιουργηθεί μεγάλη αναστάτωση στον μικρό από τις πολλές ώρες απουσίας μου, από την απουσία του μπαμπά και τη συνεχή επαφή με τη γιαγιά του. Επίσης ανησυχώ ότι με αυτά τα δεδομένα, δε θα φύγει ποτέ από το κρεβάτι μας ενώ θα γεμίζει φοβίες και ανασφάλειες. Έχω μία δουλειά απαιτητική με αρκετές μεταθέσεις. Θα εκτιμούσα ιδιαίτερα τη γνώμη σας. Ευχαριστώ”.

Απάντηση
Σας ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια!!! Πράγματι οι αλλαγές είναι αρκετές στην οικογένειά σας. Ωστόσο αν εσείς τις αντιμετωπίζετε με ψυχραιμία και η προσαρμογή σας είναι καλή θα βοηθήσετε και το παιδί. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι ο μικρός σας έχει τη σταθερή παρουσία της γιαγιάς του τις ώρες που εσείς εργάζεστε. Αν παράλληλα και εσείς επιστρέφοντας από την εργασία σας ασχολείστε μαζί του με ηρεμία, χαλαρό τρόπο, δημιουργώντας θετικό κλίμα ο μικρός σας δεν θα αντιμετωπίσει δυσκολίες. Το ίδιο θα κάνει και ο πατέρας του όταν σας επισκέπτεται. Παράλληλα θα ήταν καλό να βάλετε στη σκέψη σας πότε θα κοιμηθεί ο μικρός στο δωμάτιό του…

Ερώτηση
“Έχω ένα κοριτσάκι 4,5 ετών και τέλος Ιουνίου μετά από δική της επιθυμία ξεκινήσαμε το βράδυ χωρίς τη πάνα. Δε τη πίεσα ποτές το να τη κόψει αλλά τη συζητούσα ότι κάποια στιγμή θα βγάλει τη πάνα. Έτσι ένα βράδυ το ζήτησε μόνη της. Βέβαια ποτέ δεν είχε ξυπνήσει το πρωί με στεγνή πάνα αλλά αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε. Τη μεσημεριανή την είχε κόψει από τον Μάρτη πριν κλείσει τα 4 δηλαδή και με πολύ λίγα ατυχήματα. Τα βράδια λοιπόν πάντα πριν κοιμηθεί πήγαινε τουαλέτα και τη σήκωνα μετά από δυο ώρες για να τη ξαναπάω και μέχρι το πρωί ήταν στεγνή. Φέτος το Σεπτέμβριο ξεκίνησε προνήπιο και είναι η πρώτη της επαφή με το σχολείο. Μετά από μια εβδομάδα στο σχολείο ξεκίνησε να κατουριέται κάθε βράδυ μέχρι και 4 φορές με εμένα να της αλλάζω κάθε φορά και σεντόνια. Υπήρξε βέβαια και ένα διάστημα δυο εβδομάδων που δεν είχαμε κανένα ατύχημα αλλά μετά πάλι τα ίδια. Ποτέ δε τη μαλώσαμε παρά με τη συζήτηση περισσότερο για να μάθουμε αν την απασχολεί κάτι. Δε το καταλαβαίνει, λέει ότι της έρχεται. Από τότε βάζω ξυπνητήρι ανά δυο ώρες για να τη πάω τουαλέτα αλλά κάποιες φορές δε την έχω προλάβει. Η παιδίατρος μου πρότεινε να της βάλω πάλι πάνα για να μην αγχωθεί με το θέμα και είναι χειρότερα αλλά θεώρησα ότι κάτι τέτοιο ίσως έμοιαζε με “τιμωρία” στα μάτια της αφού το είχε ζητήσει η ίδια. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι κάποιες φορές με ρωτάει αν έβρεξε το κρεβάτι της. Σε αναφορά που της έκανα στο να βάλουμε πάλι πάνα γέλασε και μου λέει μωρό είμαι; Στο σχολείο πάλι πάει καλά αν και είναι αγχωμένη με τη συμπεριφορά κάποιων παιδιών καθώς πάντα έπαιζε με γνωστά μας παιδιά και παίζανε καλά χωρίς να υπάρχουν προστριβές. Γενικά έχει μεγαλώσει σε ήρεμο περιβάλλον και η ζωηράδα κάποιων παιδιών την αγχώνει και τη φοβίζει. Η δασκάλα μου έχει πει ότι τη βλέπει αγχωμένη γενικά. Έχω προβληματιστεί με την όλη κατάσταση. Τι με συμβουλεύετε να κάνω; Λίνα”

Απάντηση
Από όσα μας γράφετε φαίνεται ότι η έναρξη του σχολείου έχει προκαλέσει άγχος και ανησυχία στην κόρη σας. Το παιδί έχει δεχθεί την νέα εμπειρία αλλά δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί. Χρειάζεται να της δώσετε χρόνο, ηρεμία από την πλευρά σας και ενίσχυση της επαφής με παιδάκια από το σχολείο. Όσο για το θέμα της πάνας χρειάζεται προσοχή γατί το παιδί μπορεί να το εισπράξει σαν τιμωρία… Προτείνω να το συζητήσετε με κάποιον ψυχολόγο που θα εξετάσει όλες τις παραμέτρους και θα σας κατευθύνει σωστά.

Ερώτηση
“Έχουμε μία κόρη 17 μηνών και σε 2 μήνες περιμένουμε τη δεύτερη. Η μικρή μας γενικά δεν αγαπά και πολύ τον ύπνο αλλά τουλάχιστον έχουμε καταφέρει να κοιμάται συνεχόμενα το βράδυ. Από 50 ημερών τη βάλαμε στο δικό της δωμάτιο και σκεφτόμαστε κάτι ανάλογο να κάνουμε και με το νέο μέλος της οικογένειας. Αν και μπορούμε να το αποφύγουμε, λέμε να τις βάλουμε να κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο. Πότε είναι προτιμότερο να εμφανιστεί το δεύτερο κρεβατάκι στο δωμάτιο της μικρής; Πριν ή μετά την άφιξη του μωρού; Και γενικά πως να χειριστούμε αυτό το κομμάτι της συνύπαρξης τους; Να τονίσω ότι πρόκειται για ένα πολύ επικοινωνιακό παιδί ήδη μιλάει πάρα πολύ, λέει προτάσεις 3 λέξεων, συμπληρώνει τραγουδάκια κ.α και δείχνει να μας καταλαβαίνει πολύ καλά σε ότι της εξηγούμε και εννοείται πως ήδη περιμένει με χαρά (τουλάχιστον προς το παρόν) την άφιξη της αδελφούλας της”.

Απάντηση
Σε γενικές γραμμές είναι σωστό το σκεπτικό σας. Ωστόσο αν προγραμματίζετε να το εφαρμόσετε άμεσα, ίσως ανακύψουν κάποια πρακτικά προβλήματα κυρίως λόγω του θηλασμού που πιθανά θα αναστατώσουν τη μεγάλη σας κόρη. Όπως θα θυμάστε το πρώτο τουλάχιστον μήνα το ωράριο θηλασμού του μωρού είναι ακανόνιστο. Αυτό σημαίνει ότι ίσως κλαίει μέσα στη νύκτα με συνέπεια να ενοχλείται ή και να ξυπνά το μεγάλο σας παιδί. Μόλις τα ωράρια του μωρού γίνουν πιο σταθερά μπορείτε να το εφαρμόσετε. Θα εμφανίσετε τη κούνια μια δυο μέρες πριν τη μεταφορά του νεογέννητου. Το πιο σημαντικό όμως είναι να της αφιερώνετε χρόνο καθημερινά, έστω λίγο, ώστε να μην αισθανθεί ότι σας έχει χάσει.

Ερώτηση
“Ο γιος μου, 3 ετών, έχει παρουσιάσει μια συμπεριφορά λίγο περίεργη και δεν ξέρω πώς να το χειριστώ. Τι εννοώ: μόλις δει κορίτσια-γυναίκες θέλει να τις χαιδεύει σε σημείο που γίνεται ενοχλητικό! Πώς να το χειριστώ; Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας”.

Απάντηση
Συχνά τα παιδιά δοκιμάζουν διάφορες συμπεριφορές για να δουν τις αντιδράσεις των γονιών τους. Όταν ο μικρός σας συναντήσει κάποιο κοριτσάκι και αρχίσει να λειτουργεί με αυτό το τρόπο, να του εξηγείτε με ηρεμία και αποφασιστικότητα ότι αρκετά χαιρέτησε το άλλο παιδάκι, επιδιώκοντας να του αποσπάσετε το ενδιαφέρον σε κάποια άλλη δραστηριότητα ίσως μαζί με το κοριτσάκι και αν, παρά τις προσπάθειές σας επιμένει, ίσως η απομάκρυνση από αυτό το χώρο βοηθήσει. Να το φέρνετε συστηματικά σε επαφή με συνομήλικα αγοράκια και να ασχολείται ο πατέρας μαζί του. Αν αυτή η συμπεριφορά συνεχιστεί απευθυνθείτε σε επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Ερώτηση
“Κα Καππάτου, καλημέρα. Θα ήθελα τη βοήθεια σας σε κάποιο θέμα συμπεριφοράς που αντιμετωπίζω από την κόρη μου. Είναι 6 ετών και πάει Α’ Δημοτικού. Έχει μια πολύ έντονη προσωπικότητα και έντονο χαρακτήρα. Καταλαβαίνω από τον τρόπο της και τη συμπεριφορά της ότι θέλει να βλέπει τα όρια μας. Συνεχώς τη βάζω τιμωρία και της λέω ότι αντιμετωπίζει τις συνέπειες της συμπεριφορά της. Θέλει να μας εκνευρίζει συνέχεια. Να τονίσω ότι είναι μοναχοπαίδι. Τώρα τελευταία όλο μας λέει ότι θέλουμε άλλο παιδί και δεν τη θέλουμε, της εξηγώ ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Χάνω και εγώ την ψυχραιμία και πολλές φορές της τις “βρέχω” και πιο πολύ γιατί δεν ξέρω πως να την αντιμετωπίσω. Τι να κάνω; Πώς να φερθώ;”

Απάντηση
Με τις συνεχείς τιμωρίες και παρατηρήσεις δεν επιφέρετε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η σχέση σας με τη κόρη σας γίνεται συγκρουσιακή με συνέπεια να αμφισβητεί διαρκώς τα όρια που της βάζετε και να δοκιμάζεται η υπομονή σας. Σκεφτείτε πόσο καιρό το παιδί λειτουργεί με αυτό το τρόπο; Είστε σταθερή στα όρια και στη συμπεριφορά σας; Ασχολείστε μαζί της; Χρειάζεται να αλλάξετε στάση. Φροντίστε να κάνετε μαζί της δραστηριότητες που της αρέσουν. Περιορίστε τις παρατηρήσεις, καλλιεργήστε την επικοινωνία μαζί της και βρίσκετε ευκαιρίες για να ενισχύετε θετικές συμπεριφορές. Αν η συμπεριφορά αυτή συνεχιστεί απευθυνθείτε σε ψυχολόγο.