Ξεσπάσματα: οδηγός επιβίωσης!

Από τις πιο «δύσκολες» στιγμές κάθε γονιού είναι όταν το παιδί του αποφασίζει να… ξεσπάσει και ειδικά σε δημόσιους χώρους. Τα ξεσπάσματα όμως είναι συχνά αναπόφευκτα. Ή μήπως όχι; Διαβάστε τις οδηγίες μας!

Τα ξεσπάσματα είναι συνηθισμένες εξάρσεις ακόμη και για νήπια που οι γονείς τα θεωρούν καλότροπα και εύκολα. Ένα 60 με 90% των νηπίων 2 ετών παρουσιάζουν ξεσπάσματα. Η συχνότητά τους μοιάζει να εντείνεται μεταξύ 2,5 και 3 ετών οπότε και μπορεί να είναι στην ημερήσια διάταξη. Μέχρι τα 5 τα περισσότερα παιδιά σταματούν να ξεσπούν αν και ακόμη και σε αυτή την ηλικία δεν αποκλείονται κάποια ξεσπάσματα. Επίσης δεν αποκλείονται ξεσπάσματα σε ηλικία μικρότερη των δύο ετών. Αυτό που όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουν οι γονείς τόσο πιο ψύχραιμα θα το αντιμετωπίσουν είναι ότι τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τα συναισθήματά τους. Αυτό που ως ένα βαθμό μπορείτε να ελέγξετε είναι οι περιστάσεις και οι συνθήκες που μπορεί να πυροδοτήσουν το παιδικό ξέσπασμα.

Τάση για ξέσπασμα!
Μερικά παιδιά έχουν μεγαλύτερη τάση προς ξεσπάσματα από άλλα. Αυτό φαίνεται ήδη από τη βρεφική ηλικία. Μωρά πεισματάρικα, που κλαίνε συνεχώς, χρειάζονται διαρκώς κάποιον δίπλα τους είναι πιο επιρρεπή στα ξεσπάσματα στην νηπιακή ηλικία καθώς δυσκολεύονται περισσότερο να ισορροπήσουν αυτά που αισθάνονται. Κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά που κάνουν τα μωρά επιρρεπή στα ξεσπάσματα όπως η επιμονή, η ευαισθησία, το πείσμα είναι, από την άλλη, πολύ ευεργετικά για την πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού αργότερα, γι’ αυτό πριν κρίνετε αρνητικά το μωρό σας σκεφτείτε το μέλλον! Γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία να μιλάτε στο παιδί σας ήδη από τη βρεφική ηλικία. Η έκφραση των συναισθημάτων με λέξεις κάνει πιο εύκολο για το παιδί να ελέγξει ό,τι αισθάνεται αλλά και έχει καλύτερη επικοινωνία με εσάς για να το καταλαβαίνετε καθώς μεγαλώνει.

Γιατί ξεσπά;

Η κούραση: κανένα παιδί δεν συμπεριφέρεται καλά όταν είναι κουρασμένο. Γι’ αυτό πριν προγραμματίσετε δραστηριότητες με το πιτσιρίκι σας φροντίστε να έχει κοιμηθεί και να είναι ξεκούραστο. Εάν για κάποιο λόγο βρεθείτε εκτός σπιτιού και δεν μπορεί να ξεκουραστεί έχετε μαζί σας το αγαπημένο του αντικείμενο στον ύπνο, κάποια κουβερτούλα ή το αγαπημένο του ζωάκι ή ακόμη και τις πυτζάμες του. Προσπαθήστε να βρείτε ένα ήσυχο μέρος που το παιδί μπορεί να κοιμηθεί ακόμη κι αν πρόκειται για τα γόνατά σας ή τον ώμο σας.

Η πείνα: Όταν ένα παιδί πεινάει μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτο καθώς δεν έχει υπομονή να περιμένει. Η πείνα είναι αγχωτικό συναίσθημα για τα παιδιά καθώς το φαγητό ενέχει ένα συναίσθημα ασφάλειας. Γι’ αυτό στις εξόδους σας από το σπίτι φροντίστε να έχετε πάντα αρκετά σνακ (όχι όμως γαριδάκια και τα συναφή αλλά π.χ. ένα ωραίο σάντουιτς με χυμό, κουλούρι με τυρί κ.ο.κ.) που θα προσφέρετε στο παιδί για να πάρει δυνάμεις και έτσι να μην εκραγεί.

Ο γονιός που δεν δίνει σημασία: Πολλά ξεσπάσματα των παιδιών οφείλονται στην ανάγκη τους να τραβήξουν την προσοχή ενός αδιάφορου γονιού ή αυτού που είναι προσηλωμένος σε κάτι άλλο εκτός από τα ίδια. Σίγουρα όλος ο κόσμος δεν περιστρέφεται γύρω από το παιδί όμως μην αδιαφορείτε πάντα για ό,τι ζητάει. Πριν ξεσπάσει εξηγήστε στο παιδί με ήρεμη φωνή και κοιτώντας το στα μάτια «Ξέρω ότι χρειάζεσαι την προσοχή μου και φυσικά θα την έχεις, όμως πρώτα η μαμά θα τελειώσει αυτό το τηλεφώνημα στην τράπεζα». Δώστε στο παιδί κάτι να ασχοληθεί όπως μια ζωγραφιά ώστε να κερδίσετε χρόνο και εκπληρώστε την υπόσχεσή σας άμεσα εάν δεν θέλετε να ξεσπάσει.

Η πίεση του χρόνου: Όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους από μικρή ηλικία να ασχολούνται με δημιουργικές δραστηριότητες (αθλητισμός, μπαλέτο, μουσική κ.ο.κ.) χωρίς να αφήνουν χώρο στο παιδί να ανασάνει. Ειδικά ένα παιδί 2-3 ετών μπορεί να αφομοιώνει πληροφορίες στο δικό του ρυθμό και όχι στο ρυθμό των γονέων. Το να πιέζετε ένα παιδί να κάνει πολλαπλές δραστηριότητες μέσα σε μια μέρα σε αυτήν την ηλικία μπορεί να του φέρει άγχος με αποτέλεσμα να ξεσπά. Δώστε χώρο και χρόνο στο παιδί και μη γεμίζετε το ημερήσιο πρόγραμμά του. Σπάστε τις δραστηριότητες σε εβδομαδιαία βάση. Επιπλέον μην υπολογίζετε την ταχύτητα κάθε παιδιού με βάση τη δική σας. Έτσι εάν θέλετε να είναι έτοιμο και ντυμένο σε 10 λεπτά πρέπει να υπολογίσετε τουλάχιστον 20 ώστε να μην πιεστεί και ξεσπάσει.

6 «χρυσοί» κανόνες για γονείς
Υπάρχουν τέσσερις κανόνες που πρέπει να έχετε κατά νου για να αντιμετωπίσετε τα ξεσπάσματα:

1. Αναγνωρίστε την αιτία. Τα ξεσπάσματα συνήθως είναι αποτέλεσμα κάποιων συνθηκών. Το παιδί πεινάει, είναι κουρασμένο, νυστάζει ή θέλει να τραβήξει την προσοχή. Γι’ αυτό κρατήστε ημερολόγιο. Καταγράψτε τι έγινε πριν το ξέσπασμα και προσπαθήστε να καταλάβετε τα προειδοποιητικά σημάδια που μπορεί να εκπέμπει κάθε φορά το παιδί σας. Έτσι θα μπορείτε να προλαβαίνετε τις εκρήξεις του.

2. Μην το παίρνετε προσωπικά. Το ότι ξεσπά ένα παιδί δεν σημαίνει ότι το κάνει για να σας πληγώσει ούτε αντικατοπτρίζει απαραίτητα το πόσο καλός γονιός είστε. Τα ξεσπάσματα είναι κοινός τόπος για τα περισσότερα παιδιά καθώς προσπαθούν να κερδίσουν ανεξαρτησία και να μάθουν να κάνουν πράγματα μόνα τους.

3. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας! Δύσκολο μεν σωτήριο δε καθώς όσο πιο αγχωμένους ή αγχωτικούς σας βλέπει το παιδί που ξεσπά τόσο δυσκολότερο είναι να το ηρεμήσετε. Τα παιδιά χρειάζονται έλεγχο από εσάς που δεν πρέπει να τον χάνετε!

4. Μην ντρέπεστε! Τα περισσότερα ξεσπάσματα μοιάζουν να γίνονται σε δημόσιο χώρο. Οι γονείς αντιδρούν άσχημα στο ρεζίλεμα που τους κάνει το παιδί τους και είτε νευριάζουν είτε αγχώνονται. Μην το αντιμετωπίζετε έτσι. Σκεφτείτε ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό στην αναπτυξιακή διαδικασία του παιδιού και αγνοήστε τα κακόβουλα σχόλια.

5. Προγραμματίστε τις κινήσεις σας. Το να βγάλετε για ψώνια ένα παιδί που πεινάει ή νυστάζει είναι κακή κίνηση που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ξέσπασμα δημοσίως. Γι’ αυτό κάντε τέτοιου είδους δραστηριότητες με το παιδί σας όταν βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή κατάσταση: ήρεμο, ξεκούραστο και χορτάτο!

6. Διαλέξτε τις μάχες σας. Αν αρνείται να καθίσει στο κάθισμα ασφαλείας στο αυτοκίνητο και να ξεσπά δεν πρέπει να υποχωρήσετε. Αν ξεσπά γιατί θέλει μπλε και όχι κόκκινο μπλουζάκι τότε δώστε του το μπλε. Αυτά είναι δύο παραδείγματα του τι είναι σημαντικό και τι ασήμαντο για να υποχωρήσετε όταν ξεσπά ένα παιδί. Θέματα ασφαλείας, διατροφής, ύπνου πρέπει συνήθως να είναι αδιαπραγμάτευτα εκ μέρους σας ό,τι και αν κάνει το παιδί. Έτσι θα κατανοήσει ότι έχετε τον έλεγχο και ότι πρέπει να πειθαρχήσει.