Μεγαλώνοντας σε ένα τοξικό περιβάλλον: 7 παιδικά τραύματα που μας ακολουθούν για μία ζωή

Το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνουμε ως παιδιά μπορεί πραγματικά να διαμορφώσει ριζικά τον χαρακτήρα που θα αναπτύξουμε ως ενήλικες. Αν και οι ειδικοί γνωρίζουν πλέον με βεβαιότητα ότι το πώς θα εξελιχθούμε σαν προσωπικότητες είναι ένας συνδυασμός του γονότυπου (των χαρακτηριστικών που έχουμε κληρονομήσει) και του φαινότυπου (των χαρακτηριστικών που θα υιοθετήσουμε από το άμεσο περιβάλλον μας). Παρόλα αυτά, όλοι συμφωνούν πως το ποιοι θα γίνουμε τελικά επηρεάζεται πάρα πολύ σημαντικά από το σπίτι μας και από τα όσα συνέβαιναν μέσα σε αυτό κατά τη διάρκεια της παιδικής μας ηλικίας.

Μάλιστα, η σύγχρονη ψυχιατρική και η σύγχρονη ψυχολογία έχουν πλέον καταλήξει, πέρα από οποιαδήποτε αμφιβολία, πως το να μπορέσουμε σαν ενήλικες να καταλάβουμε ποιες είναι οι στιγμές από το παρελθόν μας που εξακολουθούν να μας πληγώνουν και μας επηρεάζουν είναι το κλειδί για μία πιο ήρεμη και ειρηνική ζωή, γεμάτη αυτοπεποίθηση.

Με άλλα λόγια, το να εντοπίσεις και να αποδεχθείς τον αντίκτυπο που έχει η ανατροφή που δέχθηκες στην μετέπειτα ζωή σου είναι ένας βασικός τρόπος να απελευθερωθείς πραγματικά από τα βαρίδια του χθες. Είναι ο μοναδικός, ίσως, δρόμος να ξεπεράσεις τα θέματα που άφησε μέσα σου ο τρόπος που μεγάλωσες και τα οποία, ενδεχομένως, να σε κρατάνε πίσω. Ποιες είναι, όμως, οι πιο τραυματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην ενήλικη ζωή μας η ανατροφή σε ένα προβληματικό, ακόμα και τοξικό, περιβάλλον

Δεν ξέρεις ακόμα ποια/ποιος είσαι

Ο τρόπος με τον οποίο μεγάλωσες επηρεάζει καθοριστικά το πώς βλέπεις η ίδια ή ο ίδιος τον εαυτό σου. Αν η παιδική σου ηλικία υπήρξε ασταθής και αβέβαιη, με συνεχείς αλλαγές και κανένα σταθερό σημείο αναφοράς, είναι πολύ πιθανό να αισθάνεσαι την ανάγκη να βάζεις πάντα τους άλλους σε προτεραιότητα μη μπορώντας να είσαι σίγουρη/ος για τις δικές σου ανάγκες. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κάνεις διαρκώς συμβιβασμούς για να νιώσεις πως ταιριάζεις με τους άλλους ή για να αισθανθείς ότι ανήκεις κάπου.

Όλοι σε απόσταση

Αν προέρχεσαι από μία οικογένεια όπως οι τοξικές και προβληματικές συμπεριφορές ήταν ο κανόνας δεν αποκλείεται να δυσκολεύεσαι να δημιουργείς στενές σχέσεις εμπιστοσύνης ως ενήλικας. Είναι πιθανό να μην μπορείς να μοιραστείς τα συναισθήματα σου με φίλες, συνεργάτες και εραστές, ακόμα και με τον σταθερό σου σύντροφο. Με άλλα λόγια, προκειμένου να προστατεύσεις τον εαυτό σου από κάποια πιθανή απογοήτευση κρατάς τους πάντες σε απόσταση ασφαλείας.

Αισθάνεσαι ότι βαδίζεις σε ναρκοπέδιο

Aν μεγάλωσες σε ένα σπίτι όπου υπήρχαν συχνές εκρήξεις θυμού από τους γονείς είναι πολύ πιθανό, σαν ενήλικας, να προσέχεις συνεχώς τα λόγια και τη συμπεριφορά σου από φόβο μην ενοχλήσεις ή αναστατώσεις τους άλλους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αποφεύγεις με κάθε τρόπο τις συγκρούσεις καθώς δεν αντέχεις τις αρνητικές αντιδράσεις των ανθρώπων, ωστόσο, πολλές φορές στη ζωή είναι αναγκαίο να συγκρουστούμε για να διεκδικήσουμε αυτά που έχουμε ανάγκη.

Εσύ φταις για όλα

Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι γονείς συνηθίζουν να κατηγορούν τους άλλους, ανάμεσα σε αυτούς και τα παιδιά τους, για οτιδήποτε πηγαίνει στραβά είναι σχεδόν βέβαιο ότι ως ενήλικας θα αισθάνεται μονίμως υπεύθυνος για όλα, ακόμα και για εκείνα για τα οποία δεν έχει κανένα μερίδιο ευθύνης.

Τρέμεις την αποτυχία

Αν οι γονείς σου ήταν υπερβολικά αυστηροί και απαιτούσαν να είσαι πάντα τέλεια/τέλειος στα πάντα είναι σίγουρο ότι θα σου είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστείς την αποτυχία στην ενήλικη ζωή σου. Επιπλέον, δεν αποκλείεται να νιώθεις διαρκώς ανεπαρκής και φοβισμένη/ος απέναντι σε κάθε νέα κατάσταση, γεγονός που θα σαμποτάρει με μαθηματική ακρίβεια το μέλλον σου.

Φοβάσαι να αντιμετωπίσεις τους άλλους

Το να μεγαλώνεις σε ένα σπίτι με δύο γονείς που συνέχεια τσακώνονται μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα να αναπτύξεις μία μεγάλη φοβία για τους τσακωμούς. Συνεπώς είναι λογικό να δυσκολεύεσαι πολύ να δείξεις το ανάστημα σου, να μιλήσεις για αυτά που θέλεις και να ρισκάρεις το να ανεβούν οι τόνοι προκειμένου να προστατεύσεις τον εαυτό σου. Κι αυτό, όσο δυσάρεστο και αν είναι κάποιες φορές, είναι και απαραίτητο.

Μαύρη τρύπα ενέργειας

Αν κάθε φορά που πρέπει να περάσεις χρόνο με την οικογένεια σου αισθάνεσαι μία έντονη ψυχική και συναισθηματική εξάντληση τότε, μάλλον, ξέρεις πως κάτι έχει πάει στραβά στις μεταξύ σας σχέσεις. Η «κανονική» συνθήκη είναι να νιώθεις προστασία και ασφάλεια πλάι στους πιο δικούς σου ανθρώπους, οπότε αν μετά από κάθε συνάντηση αισθάνεσαι την ενέργεια σου να στερεύει, ίσως, πρέπει να αναζητήσεις στην παιδική σου ηλικία για τις αιτίες.

Κεντρική φωτογραφία και φωτογραφίες άρθρου: iStock