Μήπως το παιδί σου δεν ψηλώνει; Δες τι πρέπει να κάνεις!

Μήπως έχεις άγχος ότι το παιδί σου δεν ψηλώνει φυσιολογικά και είναι κοντό; Μήπως φοβάσαι ότι δεν θα ψηλώσει άλλο; Ποιοι παράγοντες μπορεί να το επηρεάσουν ώστε να μην ψηλώσει άλλο και τι μπορείς να κάνεις εσύ για να το βοηθήσεις να ψηλώσει;

Ο παιδίατρος Σπύρος Μαζάνης λύνει όλες τις απορίες σου σχετικά με το ύψος του παιδιού σου…

-Ένα φυσιολογικό τελειόμηνο αγόρι γεννιέται με ύψος περίπου 52 εκατοστά, ενώ αντίστοιχα ένα κορίτσι γεννιέται με ύψος περίπου 50 εκατοστά.

-Από τη γέννηση και μετά, το παιδί αυξάνει το ύψος του κατά 3 έως 5 εκατοστά κάθε μήνα για τα δύο πρώτα χρόνια.

-Στα δεύτερα γενέθλιά του έχει φτάσει περίπου στο μισό του τελικού αναστήματός του.
-Από τα 2 χρόνια μέχρι την εφηβεία η ταχύτητα αύξησης του ύψους μειώνεται σε περίπου 7 εκατοστά κάθε χρόνο.

-Κατά την διάρκεια της εφηβικής ηλικίας υπάρχει μια ταχεία ανάπτυξη η οποία για τα αγόρια μεταξύ της ηλικίας 11 και 13 ετών είναι περίπου 25 εκατοστά και στα κορίτσια μεταξύ ηλικίας 9 και 12 χρονών είναι περίπου 22 εκατοστά.

-Παρόλα αυτά τα αγόρια μπορούν να ψηλώσουν ακόμα και μέχρι τα 20 χρόνια τους, ενώ στα κορίτσια ο ρυθμός αύξησης του ύψους τους μειώνεται σημαντικά μετά την έναρξη της περιόδου όπου από κει και πέρα τα κορίτσια μπορούν να πάρουν έως και 7 πόντους για τα επόμενα 2 χρόνια.

-Κυρίως οφείλεται στην κληρονομικότητα, δηλαδή στο ύψος που έχουν οι 2 γονείς. Παρόλα αυτά όμως επειδή τα γονίδια του ύψους μεταφέρονται και από τους προγόνους, μπορεί κοντοί γονείς να αποκτήσουν ψηλό παιδί.

-Περιβαντολογικοί παράγοντες, δηλαδή οι συνθήκες στις οποίες ζει ένα παιδί, ο τρόπος της διατροφής του, ο τρόπος της ζωής του, το κάπνισμα, εάν είναι εκτεθειμένο σε ακτινοβολίες ή σε χημικές ουσίες, ορισμένες σοβαρές αρρώστιες, η λήψη κάποιων φαρμάκων και η ψυχολογική κατάσταση ενός παιδιού (το άγχος εμποδίζει την ανάπτυξη του ύψους).

-Έχει παρατηρηθεί ότι οι εγκυμονούσες μητέρες που κάπνιζαν κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή έπιναν αλκοόλ ή έκαναν χρήση κάποιων φαρμακευτικών ουσιών μπορεί να γεννήσουν παιδιά με χαμηλότερο ύψος από το αναμενόμενο.

-Όσον αφορά στις παθολογικές καταστάσεις που εμποδίζουν την ανάπτυξη του ύψους, αυτές μπορεί να οφείλονται σε πρόβλημα των χρωμοσωμάτων όπως για παράδειγμα το σύνδρομο down και το σύνδρομο turner, σύνδρομα εντερικής δυσαπορρόφησης όπου εμποδίζεται η απορρόφηση θρεπτικών ουσιών, υποθυρεοειδισμός και ελαττωμένη παραγωγή αυξητικής ορμόνης ή και κάποια άλλα πολύ σοβαρά χρόνια προβλήματα.

-Όταν διαπιστώσετε ότι το παιδί μεταξύ της ηλικίας 2 και 10 χρονών δεν παίρνει κάθε χρόνο ύψος ή αυτό είναι μικρότερο από 4-5 εκατοστά.

-Όταν το παιδί ενώ μέχρι εκείνη την στιγμή αναπτυσσόταν κανονικά, αρχίζει ξαφνικά να μειώνεται ο ρυθμός της ανάπτυξής του.

-Εάν σε δύο διαδοχικές μετρήσεις του ύψους με μεσοδιάστημα 6 μηνών δεν βλέπετε καμία διαφορά στο ύψος του.

-Εάν το παιδί φοράει το ίδιο μέγεθος ρούχων και παπουτσιών για πάνω από ένα χρόνο.

-Εάν το βάρος του παιδιού αυξάνεται με πολύ γρηγορότερο ρυθμό από εκείνο του ύψους του.

-Εάν στο σχολείο είναι το πιο κοντό παιδί ανάμεσα στους συμμαθητές του.

-Εάν ένα κορίτσι ξεκινάει να έχει συμπτώματα περιόδου ή και περίοδο πρόωρα, δηλαδή κάτω από 9 χρονών.

Ο παιδίατρος σε αυτές τις περιπτώσεις θα κάνει ορισμένες μετρήσεις ύψους, βάρους και περιμέτρου κεφαλιού. Θα βγάλει το συμπέρασμα βάσει ορισμένων πινάκων που υπάρχουν για να διαπιστώσει αν το παιδί έχει πραγματικά πρόβλημα και είναι παθολογικά κοντό ή απλώς είναι ένα φυσιολογικό παιδί με χαμηλό ανάστημα.
Μπορεί να ζητήσει να το δει κάποιος παιδο-ενδοκρινολόγος για να κάνει εξετάσεις ή ακόμα και να ζητήσει μια ακτινογραφία του καρπού του παιδιού διότι μετρώντας τα οστά του καρπού μπορεί να διαπιστώσει την πραγματική οστική ηλικία.

Αυτό σημαίνει ότι αν η οστική λειτουργία του παιδιού είναι μικρότερη από την χρονολογική του, είναι ενθαρρυντικό και το παιδί έχει περιθώριο να ψηλώσει.

Αν όμως η οστική λειτουργία του είναι μεγαλύτερη από την χρονολογική ηλικία τότε μπορεί να κρύβεται κάποιο σοβαρό πρόβλημα.

-Με την διατροφή του. Σε γενικές γραμμές ένα παιδί για να το βοηθήσουμε να ψηλώσει πρέπει να τρώει αρκετά γαλακτοκομικά προϊόντα δηλαδή γάλα, γιαούρτι, τυρί, τροφές οι οποίες περιέχουν ασβέστιο διότι βοηθάει στην ανάπτυξη των τροφών. Θα πρέπει να προσπαθεί να μην τρώει λιπαρά, τηγανητά και γενικά βιομηχανοποιημένες τροφές.

-Πρέπει να γυμνάζεται γιατί η καθιστική ζωή στερεί ύψος από το παιδί, ενώ η κίνηση και η μυική άσκηση το βοηθούν να ψηλώνει. Υπάρχουν αθλήματα τα οποία βοηθούν στην ανάπτυξη του παιδιού και υπάρχουν άλλα τα οποία εμποδίζουν την ανάπτυξη του ύψους. Ο πρωταθλητισμός και οποιαδήποτε μορφή ακραίας άσκησης εμποδίζουν την ανάπτυξη του ύψους. Αθλήματα τα οποία μπορεί να εμποδίσουν την επιμήκυνση των οστών είναι : η άρση βαρών, η πυγμαχία, οι υδάτινες καταδύσεις, η ενόργανη και το μπαλέτο. Εάν πρέπει ένα παιδί να ασχοληθεί μα κάποιο από αυτά τα αθλήματα θα πρέπει να ο κάνει μετά την ηλικία των 2 χρονών. Αθλήματα τα οποία βοηθούν στην ανάπτυξη του ύψους είναι : η κολύμβηση, το περπάτημα, το μπάσκετ και το βόλεϊ.

Πολλά ακούγονται τα τελευταία χρόνια για την χορήγηση αυξητική ορμόνης στα παιδιά για να πάρουν ύψος. Αυτό θα πρέπει να εκτιμηθεί ξεχωριστά για την περίπτωση του κάθε παιδιού για το αν πραγματικά είναι ένα παθολογικά κοντό παιδί ή όχι. Η χορήγηση της αυξητικής ορμόνης είναι μια επίπονη και οικονομικά βαριά κατάσταση όπου το παιδί πρέπει να κάνει τουλάχιστον για 3 χρόνια σχεδόν κάθε μήνα από μια ένεση και τα τελικά αποτελέσματα του ύψους δεν είναι τόσο αναμενόμενα δεδομένου διότι θα πάρει ύψος τελικά γύρω στα 5 με 7 εκατοστά.

Υπάρχει ένα τεστ που βάσει του ύψους των δύο γονιών μπορούμε να υπολογίσουμε το ελάχιστο αναμενόμενο τελικό ύψος του παιδιού. Ο τύπος αυτός λέει :

Για το αγόρι : Παίρνετε το ύψος του πατέρα, προσθέτετε το ύψος της μητέρας, διαιρείτε δια 2 και προσθέτετε 6,5 εκατοστά.

Για το κορίτσι : Παίρνετε το ύψος του πατέρα, προσθέτετε το ύψος της μητέρας, διαιρείτε δια 2 και αφαιρείτε 6, 5 εκατοστά.