Όταν η ζήλια “τρυπώνει” ανάμεσα στα αδέλφια!

Η ζήλια μεταξύ αδελφών δεν είναι σπάνια. Ένα δώρο, μια καλή κουβέντα στο ένα παιδί και όχι στο άλλο, ένα νέο μωρό στο σπίτι και να σου, εμφανίζεται. Συχνά η ζήλια είναι ένα συναίσθημα που καλλιεργεί την ευγενή άμιλλα μεταξύ των αδελφών. Όταν όμως οι γονείς φανερά μεροληπτούν υπέρ του ενός ή του άλλου παιδιού τους καλλιεργούν το έδαφος ώστε αυτή η ζήλια να γίνει βαθύτερη και ενίοτε να εκφράζεται και επιθετικά.

Δεν έχει ηλικία!
Η ζήλια μεταξύ αδελφιών παρατηρείται συχνότερα όταν η διαφορά ηλικίας μεταξύ των παιδιών δεν είναι μεγάλη ή ακόμα όταν είναι του ίδιου φύλου. Επίσης παρατηρείται συχνότατα όταν στη νηπιακή ηλικία το παιδί μαθαίνει ότι θα αποκτήσει αδελφάκι. Στην περίπτωση διδύμων το φαινόμενο αυτό μπορεί να είναι ακόμη πιο έντονο. Ο ρόλος των γονιών είναι καθοριστικός στη δημιουργία της ζήλιας μεταξύ των παιδιών. Οι συγκρίσεις που κάνουν συμβάλλουν στην ανάπτυξη ζήλιας, αντιπαλότητας και συναγωνισμού. Στις περιπτώσεις που το ένα παιδί καταφέρνει να ξεπερνά το άλλο στις επιδόσεις του, μπορούν ακόμα και να δημιουργηθούν αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης ακόμη και κατάθλιψης στο άλλο που συνοδεύονται από ζήλια..

Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε τη ζήλια των αδελφών;

-Κρατήστε τα παιδιά (ή το παιδί εάν το μικρότερο αδελφάκι του είναι μωρό) σε εγρήγορση και διοχετεύστε την ενέργειά του σε δραστηριότητες που θα κάνετε μαζί. Μπορείτε δηλαδή ο ένας γονιός να πάρει το ένα παιδί και ο άλλος το άλλο και να κάνουν διαφορετικά πράγματα την ίδια μέρα.
-Μιλήστε από την πρώτη στιγμή της εγκυμοσύνης στο μεγαλύτερο παιδί για τον ερχομό του νέου μέλους και κάντε το να νιώσει ότι συμμετέχει σε όλο αυτό. Με το να συμμετέχει στις προετοιμασίες για το νέο παιδί, για την κούνια και τα ρούχα του, λαμβάνοντας μέρος στις συζητήσεις για το τι θα κάνει η οικογένεια όταν θα έρθει το αδελφάκι, ακόμη και στο να προτείνει ονόματα το παιδί θα νιώσει ότι έχει τον έλεγχο.
-Οι γονείς μπορούν να συζητούν με τα μεγαλύτερα αδέλφια τρόπους με τους οποίους μπορούν αυτά να βοηθούν στην οικογένεια όταν θα γεννηθεί το νέο παιδί. Στις περιπτώσεις αυτές είναι χρήσιμο όλοι μαζί να βλέπουν τις φωτογραφίες των μεγαλύτερων παιδιών όταν γεννήθηκαν και οι γονείς να διηγούνται αυτά που έκαναν όταν γεννήθηκαν τα πρώτα παιδιά. Οι κινήσεις αυτές βοηθούν τα παιδιά στο να νιώσουν ότι η σημασία και το ενδιαφέρον που δίνονται προς τα αυτά δεν μειώνεται και τουναντίον το κάθε παιδί παίρνει όλη την αγάπη των γονιών του.

Ζήλια και επιθετικότητα

Πολύ συχνά η ζήλια του παιδιού προς το αδελφάκι του εκφράζεται με πιο έντονο τρόπο, όταν το παιδί αποφασίζει να τη δείξει επιθετικά. Έτσι συχνά το μεγαλύτερο παιδί χτυπάει το μικρότερο και μετά μπορεί να ισχυριστεί ότι το έκανε κατά λάθος, κινείται απειλητικά προς αυτό, θυμώνει όταν το μικρότερο παίρνει τα παιχνίδια του κ.οκ. Τι μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε αυτήν την επιθετικότητα;
-Ανακαλύψτε διεξόδους (αθλητικές δραστηριότητες-εικαστικές & κατασκευαστικές δραστηριότητες) για αποφόρτιση και μείωση των εντάσεων.
-Μην αντιμετωπίσετε το επιθετικό παιδί ούτε με αυταρχικότητα ούτε με αδιαφορία. Καλό είναι να μην επικεντρώσετε την προσοχή σας στην επιθετική συμπεριφορά του παιδιού αλλά σε κάποια άλλη θετική και να την επαινέσετε. Έτσι, η επιθετική συμπεριφορά, αφού δεν ενισχύεται θα αρχίσει να μειώνεται. Η αδιαφορία συνήθως έχει αποτελέσματα κυρίως στην περίπτωση της λεκτικής επιθετικότητας.
-Το παιχνίδι συμβάλλει στην αποφόρτιση των εντάσεων και συναισθηματικών φορτίσεων. Ένα παιδί απασχολημένο ξεχνάει να επιτίθεται!
-Η κατανόηση και συναισθηματική ζεστασιά αποτελούν το καλύτερο αντίδοτο στην εκδήλωση και αντιμετώπιση της επιθετικότητας.
-Φροντίστε ώστε ο επιθετικό παιδί να έχει το δικό του χώρο όπου θα έχει ελευθερία κινήσεων και θα αποτελεί το καταφύγιό του.
-Εάν νομίζετε ότι η επιθετικότητα του παιδιού σας προς το αδελφάκι του ξεφεύγει από τον έλεγχό σας μη διστάσετε να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια από ειδικούς ψυχολόγους που θα αξιολογήσουν την κατάσταση.

TOP TIP

Μην απογοητεύεστε εάν το μεγαλύτερο παιδί σας δεν ανταποκρίνεται αμέσως δείχνοντας αγάπη στο μικρότερο του αδελφάκι. Η αγάπη αυτή μεγαλώνει σταδιακά. Οι γονείς θα πρέπει να δείξουν στο μεγαλύτερο παιδί πώς πρέπει να συμπεριφέρεται σε ένα μικρότερό τους αδελφάκι και το τι είναι επιτρεπτό και το τι όχι. Επίσης, η επιβράβευση του μεγαλύτερου παιδιού για καλά πράγματα που έχει κάνει, ιδιαίτερα σε σχέση με το μικρό αδελφάκι του, δείχνει στο παιδί ότι το να είναι το μεγαλύτερο έχει πλεονεκτήματα. Επίσης μην παραξενευτείτε εάν το παιδί σας (ειδικά εάν είναι νήπιο) υιοθετήσει «μωρουδιακές» συμπεριφορές που είχε όταν ήταν σε πιο μικρή ηλικία, π.χ. μπουσουλάει, θέλει να πιει από το μπιμπερό, αρνείται να πάει στην τουαλέτα κ.ο.κ. Το παιδί θεωρεί ότι με το να συμπεριφέρεται σαν μωρό θα το προσέξουν περισσότερο οι γονείς του όπως κάνουν με το μωρό αδελφάκι του.