Ποιο είναι το “ιδανικό” της ομορφιάς; Πώς αντιμετωπίζουν και με ποιο τρόπο διαχειρίζονται οι έφηβοι το σώμα και την εικόνα τους; Είναι κοινό σημείο της εφηβικής ηλικίας, τα παιδιά να παρουσιάζουν δυσαρέσκεια σχετικά με την εικόνα τους, φτάνοντας ορισμένες φορές και σε ακραίες αντιδράσεις που αφορούν κυρίως το διατροφικό μοτίβο τους. Πώς ενδέχεται να εκδηλωθεί η ενόχλησή τους και με ποιους τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί; Η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος και Master Practitioner in Eating Disorders & Obesity, Μαρία Χριστοπούλου, εξηγεί τα συμπτώματα:
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το ιδανικό της ισχνής ομορφιάς, όπως έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, επηρεάζει τους νέους ανθρώπους και ειδικά τους έφηβους που εκδηλώνουν έντονη δυσαρέσκεια με την εικόνα και το σώμα τους. Αυτή η “δυσφορία” μπορεί να εμποδίζει δραστηριότητες, όπως έξοδοι, ραντεβού με συνομήλικους και φλερτ, συμμετοχή σε καταστάσεις έκθεσης του σώματος σαν το χορό, το μπάνιο στη θάλασσα ή και κάποια σπορ.
Το αποτέλεσμα είναι ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό εφήβων να διαμορφώνουν στερητικές διατροφικές συνήθειες, προκειμένου να φτάσουν στο στόχο που έχουν θέσει. Αυτή, όμως, η ενασχόληση με δίαιτες, που δεν είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους, μπορεί να αποτελέσει μία από τι αιτίες έναρξης των διαταραχών πρόσληψης τροφής, όπου η διάγνωση και η θεραπεία τους αποτελεί δύσκολο και χρονοβόρο έργο, επειδή πρόκειται κυρίως για ψυχικές παθήσεις.
Οι τυπικές διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι: η ψυχογενής ανορεξία, η ψυχογενής βουλιμία και η επεισοδιακή υπερφαγία.
⇒ Η Ψυχογενής Ανορεξία
Αρχικά το άτομο επιθυμεί να χάσει βάρος, διότι:
1. το βάρος του είναι πιο υψηλό από το κανονικό
2. μπορεί η απώλεια βάρους να αποτελεί προϋπόθεση για να συνεχίσει αποτελεσματικά ένα άθλημα
3. μπορεί μετά από μια ασθένεια, ψυχική ή σωματική, να παρατηρηθεί απώλεια όρεξης
Το κοινό χαρακτηριστικό των τριών αυτών παραμέτρων είναι ότι εύκολα χάνεται το μέτρο. Το σώμα εξακολουθεί να βιώνεται ως κανονικό ή υπέρβαρο, παρόλο που έχει υπάρξει σημαντική απώλεια βάρους, οπότε συνυπάρχει και φόβος για πιθανή προσθήκη βάρους, οδηγώντας και πάλι στο διατροφικό περιορισμό. Συνήθως, η έφηβη βιώνει απότομη διακοπή περιόδου, αλλά αυτό πλέον δεν αποτελεί επίσημο διαγνωστικό κριτήριο.
⇒ Η Ψυχογενής Βουλιμία
Χαρακτηρίζεται από έναν κύκλο συμπεριφορών, κατά τον οποίο το άτομο “καταβροχθίζει” μεγάλες ποσότητες τροφής σε σύντομο χρονικό διάστημα, κυριεύεται μετά από συναισθήματα τύψεων και ενοχών και καταφεύγει είτε στον εμετό, είτε στη χρήση καθαρτικών ή διουρητικών, είτε στην υπερβολική γυμναστική.
Οι συνήθεις λόγοι που οι πάσχοντες οδηγούνται στην καθαρτική συμπεριφορά, δηλαδή προκαλώντας εμετούς που είναι το πιο συχνό, είναι:
◊ αποκατάσταση αισθήματος ελέγχου μετά από αίσθημα απώλειας ελέγχου στο υπερφαγικό επεισόδιο
◊ εκτόνωση κάποιου αρνητικού συναισθήματος, όπως ενοχές, τύψεις, θυμός
◊ τιμωρία του εαυτού τους επειδή έφαγαν πολύ
⇒ Η Επεισοδιακή Υπερφαγία
Χαρακτηρίζεται από επεισόδια ανεξέλεγκτης και παρορμητικής υπερφαγίας. Διαφέρει, όμως, από την ψυχογενή βουλιμία, καθώς δεν υπάρχουν επεισόδια πρόκλησης εμετού.
Η επεισοδιακή υπερφαγία συνδέεται με κάποια από τα παρακάτω χαρακτηριστικά στο άτομο:
◊ καταναλώνει την τροφή πολύ γρήγορα
◊ τρώει μέχρι να νιώσει δυσφορία
◊ τρώει μεγάλες ποσότητες φαγητού, ακόμη και όταν δεν πεινάει
◊ τρώει μόνος του λόγω ντροπής
◊ αισθάνεται αηδία για τον εαυτό του, τύψεις και ενοχές για τα επεισόδια
⇒ Θεραπεία:
Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής αποτελούν ένα δύσκολο θεραπευτικό εγχείρημα. Είναι αναγκαία η ύπαρξη ομάδας ειδικών που θα πλαισιώσουν τον ασθενή για την καλύτερη δυνατή θεραπεία. Η βασική μέθοδος θεραπείας είναι η ψυχική παρέμβαση που προσφέρεται από έμπειρο και ειδικευμένο θεραπευτή (ψυχίατρο και ψυχολόγο) και προσαρμόζεται πάντα στις ανάγκες του ατόμου. Επίσης, η συμβολή του ιατρού και του διαιτολόγου είναι πολύ σημαντική, αλλά και του εργοθεραπευτή σε κάποιες περιπτώσεις. Η σωματική υγεία και το βάρος του ασθενή πρέπει να έχουν αποκατασταθεί, ως ένα βαθμό τουλάχιστον, κατά προτίμηση πριν την έναρξη της ψυχοθεραπείας ή και παράλληλα με εκείνη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ