Μωρά και συναισθηματική νοημοσύνη: Μπορεί το μικρό σου να καταλάβει πώς νιώθεις; Νέα έρευνα απαντά

Αν είσαι νέα μαμά, τότε πρέπει να μάθεις πως εσύ και όλες οι υπόλοιπες γυναίκες του κόσμου που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με σένα, μοιράζεστε ένα πολύ κοινό χαρακτηριστικό! Μπορεί να αφιερώνετε ώρες ατελείωτες κοιτάζοντας τα νεογέννητα μωράκια σας και προσπαθώντας να καταλάβετε τι σκέφτονται, πώς νιώθουν, τι σημαίνουν οι κινήσεις τους και γενικότερα να αποκωδικοποιήσετε τα… σινιάλα που σας στέλνουν. Κι ας μην σας στέλνουν τίποτα στην πραγματικότητα! Αυτός ο μικρός γρίφος, λοιπόν, που φέρατε στον κόσμο μπορεί για τους επόμενους αρκετούς μήνες να μην μπορεί να εκφράσει ή κυρίως να κατανοήσει αυτά που βλέπει και νιώθει, αλλά σίγουρα μπορεί να σας ειδοποιήσει για τις βασικές ανάγκες του. Ωραία ως εδώ! Μήπως, όμως, τελικά μπορεί να κάνει πολλά παραπάνω; Γιατί σύμφωνα με νέα μελέτη, τα μωρά και τα πολύ νεαρά παιδιά φαίνεται πως έχουν ιδιαίτερα αυξημένη συναισθηματική νοημοσύνη, μάλιστα πιο ανεπτυγμένη και από την ίδια τη νοημοσύνη τους!

Η αναγνώριση και η κατανόηση των συναισθημάτων είναι δύο από τις πιο ουσιαστικές κοινωνικές δεξιότητες του ανθρώπου και ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την επιτυχημένη επικοινωνία. Αυτή η ικανότητα αντίληψης του εκάστοτε συναισθήματος αποτελεί μάλιστα βασικό κομμάτι της εξωλεκτικής επικοινωνίας, μιας και η συναίσθηση του τρόπου που αισθάνεται ο συνομιλητής είναι καίριο σημείο της τροπής και της συνέχισης της ροής πληροφοριών. Αυτό, όμως, που είναι ακόμη πιο πολύπλοκο στους ενήλικες, είναι η δυνατότητά τους να ξεχωρίζουν και να “διαβάζουν” τις μικρότερες συναισθηματικές διακυμάνσεις και όλα τα μεσοδιαστήματα που μεσολαβούν ανάμεσα, για παράδειγμα, στη χαρά και τον ενθουσιασμό ή τη λύπη και την απογοήτευση. Και αυτή ακριβώς η δυνατότητα αναγνώρισης και αντίληψης των συναισθημάτων είναι κάτι που μέχρι πρότινος θεωρούνταν πως αναπτύσσεται αργότερα στη ζωή του ανθρώπου. Η νέα έρευνα, όμως, που δημοσιεύτηκε στην Εθνική Ακαδημία Επιστημών των Η.Π.Α. και διενεργήθηκε από το Τμήμα Εγκεφαλικών και Διανοητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης και από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Tufts, επισημαίνει πως ακόμη και τα μωρά από την ηλικία των 12 μηνών και έως τα τέσσερα χρόνια τους είναι σε θέση να αναγνωρίσουν, πέρα από τα βασικά συναισθήματα, και τις βασικές επιμέρους διακυμάνσεις τους!

Ξεκινώντας την έρευνα “δουλεύοντας” με ένα δείγμα νηπίων από δύο έως τεσσάρων ετών και επικεντρώνοντας το πεδίο στη μελέτη των θετικών συναισθημάτων, αποκαλύφθηκε πως τα παιδιά αντιδρούσαν και αντιλαμβάνονταν τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στον ενθουσιασμό, τη χαρά, την ικανοποίηση, τη συμπάθεια και το θαυμασμό σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σε αυτό το επίπεδο η έρευνα ασχολήθηκε με τα ηχητικά και φωτογραφικά ντοκουμέντα, δίνοντας την ευκαιρία στα παιδιά να συνδυάσουν την ακουστική αποτύπωση του συναισθήματος (“χαχα”, “μμμ”, “ουάου”, “ωχ” και “ωωω”) με τις αντίστοιχες εικόνες που τους έδειχναν. Η επιτυχία του συγκεκριμένου εγχειρήματος ήταν που ενέπνευσε την επιστημονική ομάδα να διευρύνει τη μελέτη και σε παιδιά μικρότερης ηλικίας, φτάνοντας μέχρι και το πρώτο έτος της ηλικίας τους! Και σε αυτή την περίπτωση, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά!

Όπως προτείνουν τα αποτελέσματα της έρευνας στα μωρά, τα παιδιά από 12 έως 17 μηνών έχουν την ικανότητα να συνδέσουν το θετικό συναίσθημα με την αιτία που το προκάλεσε. Σε αυτή την περίπτωση, το εργαστήριο χρησιμοποίησε και πάλι τη φωνητική αποτύπωση, αλλά εμβάθυνε την έρευνα σε οπτικό επίπεδο, “επανδρώνοντας” τη μελέτη με ψηφιακή εικόνα η οποία θα μπορούσε ευκολότερα να γίνει αντιληπτή από το παιδί. Επιπλέον, οι μελετητές εισήγαγαν στην έρευνα και τα παιχνίδια, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στα μωρά να επιλέξουν εκείνο που θεωρούσαν πως δίνει το επιθυμητό συναισθηματικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με το ηχητικό απόσπασμα που άκουγαν. Και σε αυτό το επίπεδο του εγχειρήματος, τα αποτελέσματα ήτα θετικά!

Οι ερευνητές που συμμετείχαν στην διαπανεπιστημιακή μελέτη, λοιπόν, αποφάνθηκαν πως μέχρι την ηλικία των δύο ετών τα μωρά καταλαβαίνουν πως υπάρχουν διάφορες διακυμάνσεις ανάμεσα στα θετικά συναισθήματα, ενώ τα μωρά έως 17 μηνών γνωρίζουν ήδη ότι τα συναισθήματα ανήκουν σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο. Μάλιστα, η επιστημονική ομάδα είναι ιδιαιτέρως αισιόδοξη, μιας και μελλοντικά τα ευρήματα αναμένεται να παίξουν κομβικό ρόλο στη διερεύνηση των νοητικών, κοινωνικών και γνωστικών δυνατοτήτων του ανθρώπου, καθώς και στην ικανότητα δημιουργίας συναισθηματικών δεσμών από μικρή ηλικία.

Φωτογραφία εξωφύλλου: Shutterstock