Παιδιά και σεξουαλικότητα: Πώς να διαχειριστείς την αφύπνιση του παιδιού

Σε ποια ηλικία αρχίζουν τα παιδιά να αντιλαμβάνονται το φύλο τους και να έχουν απορίες για το σώμα τους; Πότε πρέπει να ξεκινά η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και πώς πρέπει να συμπεριφέρονται οι γονείς για να τα βοηθήσουν; Η ψυχολόγος και ψυχοπαιδαγωγική σύμβουλος Χρυσούλα Μαυράκη απαντά:

Τα παιδιά “ξυπνούν” σεξουαλικά γύρω στα τρία τους χρόνια. Είναι η στιγμή που συνειδητοποιούν τη διαφορά των φύλων και ταυτίζονται με το δικό τους. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της αφύπνισής τους είναι η συστολή, όταν δηλαδή αρχίζουν και ντρέπονται μήπως δει κάποιος το σώμα τους γυμνό όταν ντύνονται, πλένονται ή πηγαίνουν τουαλέτα. Αυτή τη χρονική στιγμή θα πρέπει να αρχίσει και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών, να μάθουν δηλαδή πως το σώμα τους και το μυαλό τους είναι μόνο δικό τους και πρέπει όλοι να το σέβονται. Για να ενισχύσουμε τη γνώση αυτή, θα πρέπει όταν κάνουν μπάνιο και τα βοηθάμε, να τους δίνουμε το σφουγγάρι να πλύνουν μόνα τους την ευαίσθητη περιοχή. Θα πρέπει, επίσης, να τους διδάξουμε πως κανείς δεν μπορεί να αγγίξει τις περιοχές που φορούν “διπλά” ρούχα, εννοώντας τα εσώρουχα, παρά μόνο η μαμά κι ο γιατρός -αν χρειαστεί- με τη μαμά κοντά τους.

Η θέαση του γυμνού σώματος
Όταν το παιδί δείξει ότι έχει αφυπνισθεί σεξουαλικά, θα πρέπει να είμαστε περισσότερο διακριτικοί κι εμείς, ως προς την έκθεση του γυμνού σώματος και να μην κυκλοφορούμε χωρίς ρούχα μπροστά τους ή να κάνουμε μπάνιο μαζί τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μας πιάνει πανικός αν το παιδί μάς αιφνιδιάσει μπαίνοντας στο μπάνιο ή την κρεβατοκάμαρα και μας δει γυμνούς. Του εξηγούμε την ιδιωτικότητα του χώρου και της στιγμής -”στην τουαλέτα πηγαίνω μόνος μου” ή “θέλω να χαλαρώσω στο μπάνιο, χωρίς να κρυώνω” κ.λπ.
Στο σημείο αυτό, να σημειωθεί, ότι οι κλειδωμένες πόρτες μάλλον εξάπτουν τη φαντασία κι ενοχοποιούν καταστάσεις, παρά προφυλάσσουν το παιδί. Ωστόσο, οι γονείς θα πρέπει να διεκδικούν τις δικές τους στιγμές και να προωθούν την έννοια της κλειστής πόρτας που το παιδί θα πρέπει να χτυπά πριν ανοίξει. Εφόσον, βέβαια, κάνουν το ίδιο κι εκείνοι, παραδειγματίζοντάς το.

Το παιδί και το σώμα του
Το παιδί θα γνωρίσει το σώμα του και θα ανακαλύψει την ευχαρίστηση του να “χαϊδεύεται”, που είναι απόλυτα φυσιολογικό. Δεν το μαλώνουμε, αλλά το προτρέπουμε να είναι διακριτικό και να χρησιμοποιεί το χώρο του δωματίου του, αφού αυτό που κάνει είναι απόλυτα προσωπικό.
Οι γονείς θα πρέπει να είναι τρυφεροί με το παιδί, χωρίς όμως υπερβολικά φιλιά και χάδια σε ευαίσθητες περιοχές γιατί το παιδί μπερδεύεται και μπορεί να επιτρέψει και σε κάποιον που δήθεν το αγαπά να το φιλήσει εκεί, με άλλους σκοπούς. Δεν προτρέπουν το παιδί να μοιράζει φιλιά, εφόσον το ίδιο δεν είναι πρόθυμο και εξηγούν πως το φιλί και το χάδι από τρίτους, περιορίζεται στο κεφαλάκι ή στο χεράκι!

Η συντροφικότητα των γονέων
Η τρυφερότητα και η διαχυτικότητα μεταξύ των γονέων είναι απαραίτητη για να έχει το παιδί ένα υγιές πρότυπο συντροφικής σχέσης και οι γονείς θα πρέπει να διεκδικούν τη σχέση αυτή, ακόμη κι αν το παιδί προσπαθεί να μονοπωλήσει τη μαμά -όταν πρόκειται για αγοράκι- ή τον μπαμπά -στην περίπτωση του κοριτσιού.
Κρατώντας το μέτρο, διδάσκουμε τα παιδιά πώς να προφυλάσσονται, αλλά και πώς να λειτουργήσουν ως ενήλικες, “όταν μεγαλώσουν”, με το ταίρι τους. Δεν φοβόμαστε μήπως το παιδί αντιληφθεί ότι είμαστε ζευγάρι, αλλά του εξηγούμε ότι όλα γίνονται από αγάπη και για την αγάπη της μαμάς και του μπαμπά που είναι μεγάλοι και διάλεξαν ο ένας τον άλλον για να είναι μαζί!