Είναι η υπνοβασία ασθένεια; Υπάρχει τρόπος να την αντιμετωπίσετε; Ο παιδίατρος Σπύρος Μαζάνης απαντά:
Οι γονείς συχνά πανικοβάλλονται όταν διαπιστώσουν ότι το παιδί τους υπνοβατεί κι αυτό γιατί η υπνοβασία έχει εσφαλμένα ταυτιστεί στη συνείδηση του κόσμου με ψυχολογικά προβλήματα.
Η υπνοβασία είναι μια διαταραχή του ύπνου. Το παιδί που υπνοβατεί ανασηκώνεται ή κατεβαίνει από το κρεβάτι, έχει απλανές βλέμμα, μιλάει ακατάληπτα, δεν αναγνωρίζει τους οικείους του, και όταν ξυπνήσει δεν θυμάται τίποτα από ό,τι προηγήθηκε καθώς βρισκόταν στο στάδιο του βαθέος ύπνου. Συνήθως η υπνοβασία έχει διάρκεια από 5′ μέχρι μισή ώρα.
Η υπνοβασία δεν είναι ασθένεια γι’ αυτό οι γονείς δεν θα πρέπει να ανησυχούν. Ένα ποσοστό 10-15% των παιδιών θα παρουσιάσουν συμπτώματα υπνοβασίας μεταξύ 5-12 ετών.
Έρευνες που έχουν γίνει συνδέουν την υπνοβασία με την κληρονομικότητα. Συχνά στον στενό οικογενειακό κύκλο του παιδιού που υπνοβατεί υπάρχει ιστορικό υπνοβασίας. Μετά την ηλικία των 12 ετών τα συμπτώματα υποχωρούν, αν και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να συνεχιστούν για όλη του τη ζωή.
Παράγοντες που μπορούν να συντελέσουν στην εμφάνιση υπνοβασίας
-Το μεγάλο άγχος (το παιδί μπορεί να ξεκινά στον παιδικό σταθμό ή στο σχολείο, να δίνει εξετάσεις κτλ)
-Η έλλειψη ύπνου (το παιδί κοιμάται λίγες ώρες είτε λόγω υποχρεώσεων-διάβασμα κτλ- είτε επειδή παίζει, παρακολουθεί τηλεόραση κτλ)
-Ο διακοπτόμενος ύπνος (το παιδί κοιμάται και ξυπνάει είτε για να ουρήσει, είτε γιατί πονάει για κάποιο λόγο)
-Ακόμα και ένας πυρετός μπορεί κάποιες φορές να προκαλέσει υπνοβασία
Είναι η υπνοβασία επικίνδυνη;
Σε γενικές γραμμές όχι, γιατί το παιδί υποσυνείδητα αναγνωρίζει το χώρο και καθοδηγείται από τη μνήμη του. Ωστόσο μπορεί να καταστεί επικίνδυνη αφού το παιδί ενδέχεται να ανοίξει πχ την πόρτα, να πέσει σε κάποια τζαμαρία, να τραυματιστεί με κάποιο αιχμηρό αντικείμενο κτλ γι’ αυτό και χρειάζεται προσοχή.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;
– Οι γονείς δεν θα πρέπει να ξυπνήσουν το παιδί που υπνοβατεί γιατί μπορεί να τρομάξει και να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα. Μπορούν ωστόσο να το καθοδηγήσουν κρατώντας το με τρυφερότητα από το χέρι, πίσω στο κρεβάτι του.
– Οι πόρτες και τα παράθυρα θα πρέπει να είναι κλειστά και ασφαλισμένα.
– Τα κλειδιά, όπως και τα αιχμηρά αντικείμενα θα πρέπει να είναι κρυμμένα.
– Τα γυάλινα διακοσμητικά ας είναι περιορισμένα αφού μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό αν το παιδί πέσει πάνω τους.
– Σε περίπτωση που στο παιδικό δωμάτιο υπάρχει κουκέτα, το παιδί που παρουσιάζει συμπτώματα υπνοβασίας θα πρέπει να κοιμάται στο κάτω κρεβάτι.
– Αν στο σπίτι υπάρχει εσωτερική σκάλα καλό είναι να διαθέτει πορτάκι ή κάγκελα ασφαλείας.
Αν τα συμπτώματα επιμένουν και είναι έντονα, οι γονείς μπορούν να επαναφέρουν το παιδί σε προηγούμενο στάδιο ύπνου, χωρίς να το ξυπνούν εντελώς, λόγου χάρη σκουντώντας το. Μακροπρόθεσμα, αυτή η τεχνική βοηθά στην αντιμετώπιση της υπνοβασίας.
Αν το φαινόμενο συνεχιστεί μέχρι τα χρόνια της εφηβείας ενδεχομένως ο παιδίατρος να χρειαστεί να παραπέμψει το παιδί για ειδικές εξετάσεις (όπως εγκεφαλογράφημα) ή να χορηγήσει κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Τα παιδιά θα πρέπει:
– να αποφεύγουν ό,τι περιέχει καφεΐνη (καφές, αναψυκτικά τύπου cola κτλ)
– να έχουν σταθερό πρόγραμμα και συγκεκριμένο ωράριο ύπνου
– να μην παρακολουθούν πολλές ώρες τηλεόραση πριν κοιμηθούν και να ακούν ήρεμη μουσική
– να μην πίνουν πολλά υγρά πριν την κατάκλιση και να ουρούν πριν πέσουν στο κρεβάτι καθώς μια γεμάτη κύστη μπορεί να προκαλέσει υπνοβασία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ