Μήπως έχεις αρχίσει και παρατηρείς το παιδί σου να μην έχει όρεξη να κάνει τίποτα; Να μην τρώει ή να συμπεριφέρεται περίεργα; Αυτό σημαίνει ότι έχει διατροφικές διαταραχές. Ποιες είναι όμως οι αιτίες που το κάνουν να έχει αυτή την πάθηση; Η ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου σου δίνει τα προειδοποιητικά σημάδια…
Η είσοδος ενός παιδιού στην εφηβεία σηματοδοτεί μια περίοδο άγχους και αναζητήσεων. Προσπαθεί να διαμορφώσει μια ταυτότητα, να ανακαλύψει το ρόλο του στην οικογένεια, την κοινωνία, τις φιλίες του και ταυτόχρονα να καταλάβει και να αποδεχτεί τις ραγδαίες αλλαγές στο σώμα του.
Είτε γίνει νωρίς ή αργά (πρώιμη ή όψιμη ήβη) η ενασχόληση με το σώμα είναι έντονη και η πίεση που νιώθει ο έφηβος μεγάλη. Οι διαταραχές διατροφής αρχικά ξεκινούν σαν μια προσπάθεια μείωσης της έντασης και σαν στρατηγική αντιμετώπισης προβλημάτων και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο. Περίπου το 0,5-2% των γυναικών πάσχει από ψυχογενή ανορεξία και το 2-4% από βουλιμία. Εμφανίζονται συχνότερα στις γυναίκες (8 φορές περισσότερο, παρόλο που η διαφορά μικραίνει τα τελευταία χρόνια) από τους άντρες.
Τα αίτια των διαταραχών διατροφής είναι πολυπαραγοντικά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
-Ένα από αυτά είναι τα πρότυπα της εποχής μας, όπως παρουσιάζονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Παρόλο που τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία υπέρ των καμπύλων, για πολλά χρόνια το ανορεκτικό πρότυπο επικρατούσε. Η εικόνα των αδύνατων μοντέλων, τραγουδιστών ή ηθοποιών που είναι ευτυχισμένοι έχει καταγραφεί στο συλλογικό ασυνείσητο των εφήβων ταυτίζοντας την ευτυχία με το σωματικό βάρος. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την έμφυτη ανάγκη του εφήβου για την ύπαρξη προτύπων στα οποία επιθυμεί να μοιάσει.
-Μεγάλη, όμως, σημασία στην ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών διαδραματίζει και η οικογένεια.
Οι διαταραχές αυτές ξεκινούν ως η προσπάθεια του εφήβου να αποκτήσει τον έλεγχο, να ξεσπάσει δυσάρεστα συναισθήματα ή να αυτοτιμωρηθεί. Αυτό συμβαίνει αν στην οικογένεια υπάρχει λεκτική, σωματική ή συναισθηματική κακοποίηση, παραμέληση του εφήβου ή του ασκείται έντονη κριτική.
Παράλληλα, όταν το οικογενειακό περιβάλλον δεν ευνοεί την επικοινωνία και τη συζήτηση, τα συναισθήματα του εφήβου μένουν καταπιεσμένα μέσα του και αισθάνεται μοναξιά και άγχος.
Παρόμοια συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν και όταν ασκείται έντονη πίεση στον έφηβο για επιτυχία (συνήθως σχολική). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το φαγητό λειτουργεί σαν πηγή ευχαρίστησης, η οποία ακολουθείται από μια σειρά πράξεων αυτοτιμωρίας (πχ: εμετοί). Επίσης, η διαταραχή διατροφής παρουσιάζει το δευτερογενές όφελος ότι μέσα από αυτή ο έφηβος τραβάει την προσοχή των γονέων του.
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι έφηβοι με διαταραχές διατροφής παρουσιάζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και έμμονες ιδέες. Επίσης, χαρακτηριστική είναι και η επιδίωξη τελειομανίας με την αγωνία μήπως κάνουν λάθη, τις υψηλές προσδοκίες από τον εαυτό και την ανάγκη για ανταπόκριση στις γονεϊκές επιταγές.
Τα σημάδια που σε προειδοποιούν!
Οι έφηβοι συνήθως προσπαθούν να κρατήσουν μυστικό το πρόβλημά τους από την οικογένεια, ακόμα και από τους φίλους τους. Υπάρχει, όμως, μια σειρά από προειδοποιητικά σημάδια που χρειάζεται να προβληματίσει τους γονείς.
Οι έφηβοι συνήθως προσπαθούν να κρατήσουν μυστικό το πρόβλημά τους από την οικογένεια, ακόμα και από τους φίλους τους. Υπάρχει, όμως, μια σειρά από προειδοποιητικά σημάδια που χρειάζεται να προβληματίσει τους γονείς.
Κάποια από αυτά είναι:
-
η υπερβολική ενασχόληση με το σωματικό βάρος
-
η αυστηρή δίαιτα
-
η υπερφαγία σε περιόδους άγχους
-
η εξαφάνιση μετά από τα γεύματα
-
οι υπερβολές στη γυμναστική
-
τα καταθλιπτικά συμπτώματα
-
η συχνή χρήση καθαρτικών
-
οι διαταραχές της εμμήνου ρήσης.
Παρόλο που ο εφήβος μπορεί να συνεχίσει να αρνείται την ύπαρξη οποιουδήποτε προβλήματος τα συμπτώματα των διαταραχών διατροφής αρχίζουν και γίνονται ολοένα και πιο εμφανή. Ο έφηβος παραλείπει γεύματα ή τρώει υπερβολικά σε ένα από αυτά, παραλείποντας τα υπόλοιπα.
-
αλλαγή στο σωματικό βάρος
-
αϋπνίες
-
προβλήματα στα δόντια
-
απώλεια μαλλιών
-
αδύναμα νύχια
-
υπερκινητικότητα
-
θαμπό δέρμα.
Σε όλες τις περιπτώσεις κυριαρχεί η διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος (μια έφηβη μπορεί να ζυγίζει 40 κιλά και παρόλα αυτά να πιστεύει ότι είναι υπέρβαρη και ότι πρέπει να χάσει λίπος).
Στην περίπτωση της ψυχογενούς ανορεξίας ο έφηβος σταδιακά σταματάει εντελώς να τρώει και αποβάλλει το αίσθημα της πείνας.Στην ψυχογενή βουλιμία ο έφηβος τρώει μεγάλες ποσότητες φαγητού (κυρίως λιπαρού και υψηλών θερμίδων) και μετά το αποβάλλει αμέσως, με τη χρήση καθαρτικών ή με την πρόκληση εμετού, για να αντισταθμίσει την πράξη του.Αυτά τα διαστήματα υπερφαγίας εναλλάσσονται με περιόδους αυστηρής δίαιτας, με αποτέλεσμα ο οργανισμός του και το ορμονικό του σύστημα να χάνει την ισορροπία του.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
