Πώς να διαχειριστείς το κλιματικό άγχος όταν έχεις παιδιά: Συμβουλές από ειδικούς

Το να είσαι γονιός σε μια εποχή που η κλιματική κρίση βρίσκεται στο επίκεντρο της καθημερινότητας δεν είναι εύκολο. Οι εικόνες από καταστροφές, οι επιστημονικές προειδοποιήσεις και η αβεβαιότητα για το μέλλον μπορούν να δημιουργήσουν ένα βαρύ ψυχολογικό φορτίο. Όταν έχεις παιδιά, αυτό το βάρος μεγαλώνει, γιατί δεν ανησυχείς μόνο για τον εαυτό σου, αλλά και για το πώς θα είναι ο κόσμος που θα μεγαλώσουν. Το κλιματικό άγχος είναι πραγματικό και δεν είναι ντροπή να το νιώθεις. Το σημαντικό είναι να μάθεις να το διαχειρίζεσαι με τρόπους που σε βοηθούν, χωρίς να σε καθηλώνει.

Αναζήτησε δράσεις που σε κάνουν να νιώθεις ενεργός

Ένα από τα πιο αποτελεσματικά αντίδοτα στο άγχος είναι η δράση. Όταν νιώθεις ότι έχεις κάποιον έλεγχο, έστω και μικρό, μειώνεται η αίσθηση της αδυναμίας. Μπορείς να ξεκινήσεις από απλά πράγματα στην καθημερινότητά σου, όπως το να μειώσεις την κατανάλωση κρέατος, να χρησιμοποιείς λιγότερο το αυτοκίνητο ή να αρχίσεις την κομποστοποίηση στο σπίτι. Αυτές οι κινήσεις, όσο μικρές κι αν φαίνονται, σε βοηθούν να αισθάνεσαι ότι συμβάλλεις θετικά. Το ίδιο ισχύει και για τη συμμετοχή σου σε τοπικές δράσεις, όπως φυτεύσεις δέντρων ή πρωτοβουλίες στον δήμο σου. Όσο περισσότερο συμμετέχεις, τόσο περισσότερο νιώθεις ότι έχεις φωνή και ρόλο σε αυτή τη μεγάλη αλλαγή.

Μάθε να αφήνεις την τελειότητα στην άκρη

Πολλοί γονείς παγιδεύονται στην ανάγκη να είναι «τέλειοι» σε ό,τι αφορά την οικολογική τους συνείδηση. Όμως η τελειότητα δεν είναι ρεαλιστικός στόχος. Το να αγοράσεις ένα προϊόν που περιέχει πλαστικό δε σε καθιστά υποκριτή. Ζούμε σε ένα σύστημα όπου πολλές επιλογές είναι περιορισμένες. Το να νιώθεις ενοχές κάθε φορά που κάνεις έναν συμβιβασμό δε βοηθά ούτε εσένα ούτε το παιδί σου. Αντί να κατακρίνεις τον εαυτό σου, μπορείς να στρέψεις την ενέργειά σου προς διεκδικήσεις που θα αλλάξουν αυτό το σύστημα, όπως η πίεση προς την τοπική αυτοδιοίκηση για καλύτερες περιβαλλοντικές πολιτικές. Αυτό είναι ουσιαστικό και έχει προοπτική.

Μίλα στο παιδί σου με ειλικρίνεια και ελπίδα

Το να αγνοείς την κλιματική κρίση όταν μιλάς με το παιδί σου δεν το προστατεύει. Το αντίθετο. Αντί να αποφεύγεις τη συζήτηση, αξιοποίησέ την ως ευκαιρία να του μεταδώσεις αξίες και στάσεις ζωής. Ανάλογα με την ηλικία του, μπορείς να εξηγήσεις τι σημαίνει να σβήνουμε τα φώτα, γιατί ανακυκλώνουμε ή γιατί επιλέγουμε να περπατάμε. Μέσα από τέτοιες απλές κουβέντες, το παιδί καταλαβαίνει ότι δεν είναι ανήμπορο. Αντί να γεμίσει φόβο, νιώθει ότι έχει έναν ρόλο, πως μπορεί να κάνει κάτι. Και αυτό είναι το πιο δυνατό εργαλείο για την ψυχική του ανθεκτικότητα.

Δημιούργησε κοινότητες στήριξης με άλλους γονείς

Δεν είσαι μόνη ή μόνος σε αυτή την ανησυχία. Το κλιματικό άγχος είναι πια μέρος της ζωής πολλών ανθρώπων, ειδικά γονιών. Η επικοινωνία με άλλους που βιώνουν τα ίδια συναισθήματα προσφέρει ανακούφιση. Μίλα με φίλους, γνωστούς, ακόμα και με γονείς από το σχολείο ή τη γειτονιά. Μπορείτε να ανταλλάξετε ιδέες, να μοιραστείτε εμπειρίες ή απλώς να νιώσετε πως δεν είστε μόνοι. Αν σε ενδιαφέρει κάτι πιο οργανωμένο, μπορείς να ψάξεις για ομάδες σε κοινωνικά δίκτυα ή να ξεκινήσεις μία δική σου πρωτοβουλία. Το να χτίζεις δεσμούς με άλλους ανθρώπους που συμμερίζονται την αγωνία σου δεν είναι πολυτέλεια, είναι ένας τρόπος φροντίδας. Μέσα από αυτή τη σύνδεση, θα νιώσεις πιο δυνατός και ίσως πιο αισιόδοξος.

Μείνε συνδεδεμένος με το παρόν

Το μέλλον είναι αβέβαιο, αλλά η ζωή συμβαίνει τώρα. Όσο σημαντικό είναι να έχεις ανησυχίες, άλλο τόσο σημαντικό είναι να επιστρέφεις στην παρούσα στιγμή. Ανακάλυψε τι σε γαληνεύει. Μπορεί να είναι μια βόλτα στη φύση, ένα αγαπημένο τραγούδι, λίγα λεπτά ησυχίας ή ένα παιχνίδι με το παιδί σου. Μοιράσου αυτές τις στιγμές μαζί του, γιατί είναι αυτές που χτίζουν ασφάλεια. Όσο πιο πολύ νιώθεις γαλήνη στο τώρα, τόσο περισσότερο θα μπορείς να σταθείς ως σταθερό σημείο για το παιδί σου, ακόμη και μέσα σε μια εποχή που αλλάζει ραγδαία.

Όταν το άγχος για το μέλλον αγγίζει τον πυρήνα της γονεϊκότητας

Το άγχος αυτό, είναι τόσο έντονο για κάποιους ανθρώπους, που φτάνουν να αναρωτιούνται αν έχει νόημα να φέρουν παιδιά σε αυτόν τον κόσμο. Είναι μια ερώτηση που ακούγεται όλο και πιο συχνά, όχι μόνο σε συζητήσεις αλλά και σε δημόσιο λόγο. Αν και εσύ έχεις ήδη παιδιά, ίσως έχεις πιάσει τον εαυτό σου να σκέφτεται: “Πώς θα είναι η ζωή τους σε 20 ή 30 χρόνια;” Δεν υπάρχει τίποτα το περίεργο σε αυτή τη σκέψη. Αντί να την αγνοείς ή να την κρίνεις, μπορείς να τη δεις σαν σημάδι του πόσο νοιάζεσαι. Αυτή η αγωνία μπορεί να γίνει πυξίδα, όχι βάρος. Σε οδηγεί στο να προσπαθείς να είσαι πιο ενεργός, να ενημερώνεσαι, να προστατεύεις το παιδί σου και να του δείχνεις με πράξεις τι σημαίνει υπευθυνότητα, ακόμα και μέσα σε μια εποχή αβεβαιότητας.

Το κλιματικό άγχος δεν πρόκειται να εξαφανιστεί μαγικά. Μπορεί όμως να μετατραπεί σε κινητήρια δύναμη. Όχι μέσα από πανικό ή απογοήτευση, αλλά μέσα από φροντίδα, γνώση και κοινή προσπάθεια. Το πιο σημαντικό που μπορείς να κάνεις, είναι να είσαι εκεί, παρών, με καθαρή σκέψη και πρόθεση, και να σταθείς δίπλα στο παιδί σου, όχι μόνο ως γονιός, αλλά ως παράδειγμα.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock