Πώς να χειριστείς την παιδική επιθετικότητα;

“Η επιθετικότητα του παιδιού εκδηλώνεται με τους εξής τρόπους: Κλαίει γοερά, πετάει ή σπάει αντικείμενα, αρνείται να κάνει αυτό που θα του πουν ή χτυπιέται στο πάτωμα, κρατά την αναπνοή του, δαγκώνει ή βρίζει. Μπροστά σε αυτές τις καταστάσεις, οι γονείς αναρωτιούνται τι φταίει και άλλοτε αντιδρούν με ψυχραιμία, ενώ άλλες φορές το τιμωρούν, ελπίζοντας ότι θα συμμορφωθεί. Ωστόσο, την αμέσως επόμενη φορά, το παιδί παρουσιάζει την ίδια συμπεριφορά.

Η δυσφορία και η αντίδραση εμφανίζονται από τους πρώτους κιόλας μήνες της γέννησης του παιδιού, όταν κάτι δεν του πάει καλά ή δεν ικανοποιούνται άμεσα οι ανάγκες του, όπως, π.χ., η ανάγκη για φαγητό . Είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε ότι τα ξεσπάσματα αυτά του παιδιού κορυφώνονται μέχρι τα 2 του χρόνια και από τα 3 σταδιακά ελαττώνονται. Σε αυτή την ηλικία το παιδί υιοθετεί συχνά μια αντιθετική συμπεριφορά. Χτυπά, χαστουκίζει, τραβά τα μαλλιά και δαγκώνει τα παιδιά της ηλικίας του στο πάρκο ή και μέσα στην οικογένεια. Προς τα 4 χρόνια το παιδί εκφράζει την επιθετικότητα του λεκτικά, χωρίς όμως χειρονομίες. Οι φαντασιώσεις του είναι συχνά πλούσιες και πολυάριθμες, όπως μαρτυρούν τα παιχνίδια του. Ταυτόχρονα εμφανίζονται τα αγχώδη όνειρα”, εξηγεί η Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος.

– Θέλει να διεκδικήσει κάτι.

– Κάποιος ή κάτι το ενοχλεί.

– Καταλάβει ότι με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνει να αποκτήσει αυτό που επιθυμεί.

” Έχουν διατυπωθεί αρκετές απόψεις σχετικά με τους παράγοντες που δημιουργούν την επιθετικότητα. Είναι γεγονός ότι όλοι αντιδρούμε επιθετικά κάποιες φορές. Άλλοτε, πάλι, άθελά μας, μερικές φορές ενισχύουμε με τη στάση μας αυτή τη συμπεριφορά στα παιδιά μας. Έτσι, αντί να του μάθουμε τον τρόπο που θα τιθασεύσει αυτές τις πρωτόγνωρες ορμές του, συντελούμε στην ενίσχυσή τους, με αποτέλεσμα η αρνητική συμπεριφορά να γίνει τρόπος αντίδρασης του παιδιού σε κάθε δυσκολία που αντιμετωπίζει”, υπογραμμίζει η κυρία Καππάτου.

– Του κάνουν διαρκώς παρατηρήσεις του τύπου “μην το κάνεις αυτό”.

– Το τιμωρούν με το παραμικρό.

– Δεν έχουν σταθερή συμπεριφορά, π.χ., τη μια είναι ανεκτικοί με κάτι που έκανε και την άλλη το τιμωρούν για το ίδιο πράγμα.

– Είναι πολύ αυταρχικοί και δε του επιτρέπουν να αναπτύξει πρωτοβουλίες.

– Το συγκρίνουν με άλλα παιδιά και το υποτιμούν.

– Δεν καλύπτουν τις συναισθηματικές του ανάγκες .

– Οι ίδιοι είναι πολύ περισσότερο επιθετικοί κι απορριπτικοί από όσο νομίζουν, με αναμενόμενο αποτέλεσμα το παιδί να μιμείται την δική τους συμπεριφορά.

– Δείχνουν μεγάλη ανοχή και δεν αντιδρούν στα επιθετικά ξεσπάσματα του παιδιού προς τους ίδιους ή προς τους γύρω του κ.α.

– Να δεχθείτε ότι η επιθετικότητα είναι μια φυσιολογική αντίδραση του παιδιού. Σημασία έχει να μπορείτε να τη χειριστείτε.

– Να παρατηρήσετε σε ποιες περιπτώσεις το παιδί αντιδρά επιθετικά

– Να το βοηθήσετε ώστε σταδιακά να αποκτήσει όρια και αυτοέλεγχο.

– Να αποφεύγετε τη σωματική τιμωρία . Αντίθετα, να συζητάτε μαζί του και να δείχνετε κατανόηση.

– Να θυμάστε πως όταν είναι θυμωμένο, είναι μάταιο εκείνη την στιγμή να προσπαθήσετε να του μιλήσετε. Πρέπει πρώτα να ηρεμήσει και ύστερα να συζητήσετε μαζί του.

– Να έχετε υπόψιν ότι κάποιες φορές αποδεικνύεται καλή λύση η απομάκρυνση του αδιάλλακτου παιδιού από τη συντροφιά για λίγο.

– Να του αναθέτετε πρωτοβουλίες.

– Να επαινείτε και να ενισχύετε τη συνεργατική συμπεριφορά, ενώ αντίθετα να αγνοείτε τις αρνητικές πράξεις.

– Να ζητήσετε την βοήθεια ειδικού όταν το παιδί παρουσιάζει γενικευμένη άρνηση, προκλητικότητα και επιθετικότητα και η επικοινωνία του με τους γύρω είναι δύσκολη.