Τι είναι ο στραβισμός και πως θεραπεύεται;

Ο στραβισμός είναι μια πολύ κοινή πάθηση της παιδικής ηλικίας που αγγίζει το 4% του γενικού πληθυσμού και αποτελεί μια κατάσταση των ματιών στην οποία οι οπτικοί άξονες των ματιών δεν είναι ευθυγραμμισμένοι. Σε αυτή την περίπτωση το ένα μάτι βλέπει ευθεία και το άλλο ξεφεύγει προς τα μέσα ή έξω. Με βάση τη φορά του ματιού που στρίβει έχουμε εσωτροπία όταν το μάτι είναι προς τα μέσα, εξωτροπία όταν είναι προς τα έξω, ανωτροπία όταν είναι προς πάνω κ.τ.λ. Ο στραβισμός μπορεί να παρουσιαστεί στους πρώτους μήνες του νηπίου, κυρίως εσωτροπία ή μετά τους 18-24 μήνες όταν το παιδί αρχίζει να εστιάζει σε κοντινά αντικείμενα.

Όταν ένα παιδάκι παρουσιάσει στραβισμό, και αυτό το βλέπει καλύτερα η μητέρα του, θα πρέπει να ελεγχθεί για να διαγνωσθεί εάν είναι πραγματικός στραβισμός ή ψευδοστραβισμός κυρίως σε ηλικία κάτω των 3-4 μηνών, τότε που οι οφθαλμολογικοί μύες και η όραση του παιδιού δεν έχουν σταθεροποιηθεί. Μια πολύ συχνή αιτία ψευδοστραβισμού είναι ο επίκανθος και η πλατιά μύτη. Ο ψευδοστραβισμός διορθώνεται μόνος του και δεν χρειάζεται καμιά θεραπεία, ενώ ο πραγματικός στραβισμός πρέπει να διορθωθεί όσο το δυνατό γρηγορότερα, διότι εκτός του κοσμητικού προβλήματος (οι γονείς το θεωρούν αυτό ως μεγάλο πρόβλημα),υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος δημιουργίας αμβλυωπίας. Το μάτι που στραβίζει σε ένα παιδί βαθμιαία “τεμπελιάζει”, παύει δηλαδή να βλέπει καθαρά ακόμα και με τη βοήθεια γυαλιών. Το γεγονός αυτό είναι πρακτικά μη ανατάξιμο μετά την πρώτη δεκαετία της ζωής και το “τεμπέλικο” μάτι θα παραμείνει “τεμπέλικο” εφ’ όρου ζωής. Η άμεση διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση, βοηθούν στο να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Όταν ένα παιδάκι παρουσιάζει στραβισμό θα πρέπει να ελεγχθεί από τον οφθαλμίατρο για να διαπιστωθεί ο τύπος και η αιτία του στραβισμού. Θα πρέπει να ελεγχθεί η όραση και η διάθλαση με διασταλτικές σταγόνες για να διαπιστωθεί η διασταλτική ακριβής δύναμη των γυαλιών. Την ίδια ώρα ελέγχεται και ο βυθός των ματιών για τυχόν ανωμαλίες.

Υπάρχουν στραβισμοί οι οποίοι βελτιώνονται μόνο με γυαλιά τα οποία θα πρέπει το παιδί να τα φορά συνεχώς, ελέγχοντας τα ανά 6-12 μήνες. Στην εσωτροπία υπάρχει υπερμετρωπία η οποία αυξάνεται μέχρι την ηλικία των 6 ετών, σταθεροποιείται μέχρι την ηλικία των 8 ετών και μετά βαθμιαία ελαττώνεται μέχρι την ηλικία των 14 ετών. Με την σταδιακή ελάττωση της δύναμης των γυαλιών ελαττώνεται και ο βαθμός του στραβισμού. Ο στραβισμός που δεν διορθώνεται με γυαλιά θα χρειαστεί οπωσδήποτε χειρουργείο. Με το χειρουργείο δυναμώνουμε ή εξασθενούμε τους μυς για να ευθυγραμμίσουμε τα μάτια. Σε περίπτωση όπου ο στραβισμός είναι μεγάλος ή σύνθετος π.χ. οριζόντιος και κάθετος μπορεί να χρειαστεί και δεύτερη χειρουργική επέμβαση.