Τελικά “φταίει” ο υπολογιστής για τη μυωπία;

Στην Αμερική, την Ευρώπη και τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα τα παιδιά ξοδεύουν 1 με 3 ώρες καθημερινά μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή είτε για τις σχολικές τους εργασίες είτε για να παίξουν. Πολλές φορές δε, οι γονείς ενθαρρύνουν τα παιδιά τους από την πρώιμη παιδική ηλικία των δύο ή τριών ετών να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή. ΄Ετσι, πολύ υψηλό ποσοστό παιδιών σχολικής ηλικίας έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή στο σπίτι ή το σχολείο.

Πολλοί παιδοφθαλμίατροι πιστεύουν ότι η υπερβολική χρήση του υπολογιστή κατά την παιδική ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο για μυωπία. Αναφέρονται δε σε μελέτες που έχουν γίνει και από τις οποίες προκύπτει ότι οι υπολογιστές έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην όραση των παιδιών.

Ειδικότερα σε διάφορες μελέτες που έχουν γίνει αναφέρεται ότι:

-25% των παιδιών που χρησιμοποιούν υπολογιστή χρειάζονται διορθωτικά γυαλιά προκειμένου να δουλέψουν άνετα και ακίνδυνα στο κομπιούτερ στο σπίτι ή στο σχολείο.

-Το ποσοστό των παιδιών στο πρώτο στάδιο μυωπίας έχει αυξηθεί από 12% στο 20% από το 1995 έως σήμερα

-Το ποσοστό των παιδιών ηλικίας 7-9 ετών με μυωπία έχει διπλασιαστεί την τελευταία τριετία, φθάνοντας το 34%

Είκοσι χρόνια πριν, τα περισσότερα παιδιά έπαιζαν σε ανοικτούς χώρους και η μακρινή τους όραση ήταν περισσότερο σημαντική. Σήμερα, τα περισσότερα παιδιά εργάζονται μπροστά στον υπολογιστή είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο. Το να κάθονται μπροστά στο κομπιούτερ, κοιτάζοντας επίμονα την οθόνη του, δημιουργεί προβλήματα που δεν ήταν γνωστά πριν από μερικά χρόνια. Με την χρήση του υπολογιστή το οπτικό σύστημα του παιδιού επικεντρώνεται και πιέζεται περισσότερο από άλλες δραστηριότητες. Η χρήση του κομπιούτερ απαιτεί υψηλού επιπέδου επιδεξιότητες από τα μάτια των μικρών παιδιών που ακόμα το οπτικό τους σύστημα δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Μόνο όταν αυτό ωριμάσει, το παιδί είναι σε θέση να διαχειριστεί την πίεση και το στρες που προκαλεί η χρήση του υπολογιστή.

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Οπτομετρών, ο αντίκτυπος από την χρήση των υπολογιστών στην παιδική ηλικία περιλαμβάνει τους ακόλουθους παράγοντες:

Τα παιδιά έχουν περιορισμένο βαθμό αυτο-προστασίας. Μπορούν να δουλεύουν μπροστά στον υπολογιστή για ώρες χωρίς ή με ελάχιστα λεπτά διαλείμματος. Αυτή η παρατεταμένη δραστηριότητα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα εστίασης και προσήλωσης της όρασης.

Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα προσαρμοστικά. Πιστεύουν ότι όσα βλέπουν και όπως τα βλέπουν είναι φυσιολογικά ακόμα και αν έχουν πρόβλημα με την όρασή τους. Γι αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να παρακολουθούν το χρόνο που τα παιδιά τους ξοδεύουν δουλεύοντας μπροστά στον υπολογιστή.

Τα παιδιά εξ ορισμού είναι μικρότερα από τους ενήλικες. Τις περισσότερες φορές οι θέσεις εργασίας των υπολογιστών είναι σχεδιασμένες για να χρησιμοποιούνται από ενήλικες. Αυτό μπορεί να αλλάξει την οπτική γωνία των παιδιών. Οι χρήστες των υπολογιστών θα πρέπει να βλέπουν την οθόνη του ελαφρώς προς τα κάτω, σε γωνία 15°. Επιπλέον, σαν αποτέλεσμα της δυσκολίας με την οποία τα παιδιά φθάνουν το πληκτρολόγιο του υπολογιστή ή ακουμπούν τα πόδια τους στο πάτωμα, μπορεί να αισθάνονται πόνο στο λαιμό, τους ώμους ή την πλάτη.

Πολλοί παιδοφθαλμίατροι ισχυρίζονται ότι τα παιδιά που χρησιμοποιούν υπολογιστή πολύ πριν το οπτικό τους σύστημα αναπτυχθεί πλήρως βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος που αποκαλείται «computer vision syndrome» δηλαδή οπτικό σύνδρομο που αναπτύσσεται από την υπερβολική χρήση του υπολογιστή.

Προκειμένου να προστατεύσετε τα παιδιά σας από αυτό το σύνδρομο ακολουθείστε τις ακόλουθες συμβουλές:

Πριν ξεκινήσει το σχολείο, κάθε παιδί θα πρέπει να κάνει έναν πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο περιλαμβάνοντας τον έλεγχο κοντινής και μακρινής όρασης.

Οι θέσεις εργασίας για τον υπολογιστή θα πρέπει να είναι έτσι προσαρμοσμένες ώστε να ταιριάζουν σε παιδί και όχι σε ενήλικα.

Η προτεινόμενη απόσταση μεταξύ της οθόνης του υπολογιστή και των ματιών του παιδιού είναι 50-60 εκατοστά. Κοιτάζοντας την οθόνη του κομπιούτερ από μικρότερη απόσταση, η όραση των παιδιών κινδυνεύει από την υπερβολική προσαρμογή των ματιών τους.

Ο χρόνος εργασίας των παιδιών μπροστά σε υπολογιστή θα πρέπει να είναι πάντα ελεγχόμενος και κατά το δυνατόν διακεκομμένος ώστε να παρεμβάλλονται μεσοδιαστήματα ανάπαυσης για το οπτικό και μυοσκελετικό τους σύστημα.

Οι γονείς και οι δάσκαλοι θα πρέπει να αναγνωρίζουν κάθε συμπεριφορά που δείχνει πιθανά προβλήματα όπως: κόκκινα μάτια, συχνό τρίψιμο των ματιών, κλίση του κεφαλιού ή άλλες ασυνήθιστες στάσεις και τέλος παράπονα για θολή όραση ή κουρασμένα μάτια και να απευθύνονται άμεσα στον οφθαλμίατρο.