Η υπογονιμότητα είναι σήμερα ένα από τα κυριότερα προβλήματα υγείας στις ανεπτυγμένες χώρες. Τον επόμενο αιώνα θα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που θα έχει να αντιμετωπίσει το ανθρώπινο γένος.
Ο Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Κωνσταντίνος Δημητρούλης απαντά σε όσα πρέπει να γνωρίζετε:
Ποιο είναι το ποσοστό των υπογόνιμων ζευγαριών στην Ελλάδα;
Το 17% των ζευγαριών στην Ελλάδα αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας, ποσοστό δυστυχώς που μας κατατάσσει σε μια από τις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη σε υπογονιμότητα, καθώς το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ξεπερνά το 13%. Το πρόβλημα της γονιμότητας είναι τόσο κοινωνικό όσο και ιατρικό και απασχολεί ένα στα έξι ζευγάρια στην Ελλάδα. Το όνειρο που έχουν χιλιάδες ζευγάρια να αποκτήσουν το πολυπόθητο παιδί δεν είναι πάντα εφικτό, αφού η γονιμότητα στης μέρες μας έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα..
Πριν από 22 χρόνια η γόνιμη συνεργασία του Βιοχημικού Robert Edwards, και πρόσφατα Νομπελίστα της Ιατρικής, και του Γυναικολόγου Patrick Steptoe είχε αποτέλεσμα τη γέννηση του πρώτου παιδιού έπειτα από εξωσωματική γονιμοποίηση. Από τότε η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης είναι ραγδαία και έχει δώσει λύσεις σε πολλά από τα προβλήματα της υπογονιμότητας και προπάντων έχει βοηθήσει στην πραγματοποίηση αυτού του ονείρου που είναι η δημιουργία οικογένειας.
Τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των ζευγαριών που καταφεύγουν στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και προπάντων στην εξωσωματική γονιμοποίηση για να λύσουν το πρόβλημα της υπογονιμότητας έχει αυξηθεί σημαντικά. Πλέον όμως τα ζευγάρια και γενικά ο κόσμος έχει εξοικειωθεί με την μέθοδο αυτή και δεν υπάρχει ο δισταγμός και οι φραγμοί που υπήρχαν παλαιοτέρα.
Τα στατιστικά στοιχεία μας δείχνουν ότι στην χώρα μας περίπου 250.000 με 300.000 ζευγάρια αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της υπογονιμότητας και αναζητούν την βοήθεια της εξειδικευμένης πια επιστήμης. Οι ευθύνες πια είναι μοιρασμένες σε ποσοστό 40% στους άνδρες, 40-45% στις γυναίκες, και ένα 15-20% σε υπογονιμότητα και στους δυο.
Αιτίες Υπογονιμότητας
Στις γυναίκες η κυριότερη αιτία εστιάζεται στις σάλπιγγες, όπου έχουμε είτε αποφραγμένες ή κατεστραμμένες σάλπιγγες λόγω φλεγμονών, συμφύσεις σαλπίγγων ή άλλων αιτιών, όπως είναι η αφαίρεση λόγω εξωμήτριας κύησης, σε διαταραχές των ωοθηκών-ωορρηξίας, στην ενδομητρίωση, καθώς και σε προβλήματα τόσο της μήτρας και του τράχηλου. Ανοσολογικά αίτια.
Στους μεν άνδρες η αιτία είναι η απουσία, καθώς και η μείωση το σπέρματος και κυρίως η μείωση της γονιμοποιητικής ικανότητας του σπέρματος. Η ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στην γονιμότητα και στα δυο φύλα, αφού επηρεάζει τον αριθμό και την ποιότητα τόσο των ωαρίων όσο και των σπερματοζωαρίων. Δυστυχώς είναι πολύ μεγάλο το ποσοστό των ζευγαριών στις αναπτυγμένες χώρες που παντρεύονται σε μεγάλη ηλικία και επίσης ακόμα χειρότερα αποφασίζουν να τεκνοποιήσουν πολύ αργότερα.
Με την πάροδο του χρόνου η γονιμότητα μειώνεται. Κυρίως στις γυναίκες και ειδικότερα σε ηλικία άνω των 30 ετών παρατηρείται προοδευτική μείωση της γονιμότητας, ενώ αυτή επιδεινώνεται μετά τα 35 και γίνεται ιδιαίτερα απαγορευτική μετά τα 40. Πρέπει δε να επισημανθεί ότι σε ένα ποσοστό 15-20% η αιτία της υπογονιμοτητας παραμένει άγνωστη και στα δυο φύλα
Έλεγχος γονιμότητας: Πότε πρέπει να διενεργηθεί και ποιες εξετάσεις περιλαμβάνει;
Ο έλεγχος γονιμότητας σε ένα ζευγάρι έχει κύριο κριτήριο την ηλικία της γυναίκας.
-Σε περίπτωση που η γυναίκα είναι
κάτω των 30 ετών και υπάρχουν τακτικές σεξουαλικές σχέσεις χωρίς προφύλαξη για ένα χρόνο και δεν έχει επιτευχθεί εγκυμοσύνη, τότε το ζευγάρι πρέπει να επισκεφθεί τον ειδικό ιατρό.
-Σε περίπτωση που η γυναίκα είναι κάτω των 35 ετών και εφόσον δεν έχει επιτευχθεί εγκυμοσύνη μετά από 6 μήνες συχνών επαφών πρέπει να διενεργηθεί έλεγχος.
-Μετά την ηλικία των 35 ετών ο έλεγχος πρέπει να είναι άμεσος.
Αυτός αφορά: α) για τον άνδρα: εξέταση σπέρματος, ορμονικός έλεγχος, υπερηχογράφημα όρχεων και προστάτου β) για την γυναίκα: υστεροσαλπιγγογραφία ή λαπαροσκόπηση για τον έλεγχο των σαλπίγγων και της μήτρας, το κλασικό υπερηχογράφημα μήτρας ωοθηκών, καλλιέργεια κολπικού και τραχηλικού εκκρίματος, καθώς και πλήρης ορμονικός έλεγχος. Επισημαίνεται ότι ο ειδικός ιατρός θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να παίρνει ένα λεπτομερές ιστορικό από το ζευγάρι.
Περαιτέρω εξειδικευμένες εξετάσεις όπως ανοσολογικές, θρομβοφιλίας, τρισδιάστατος υπέρηχος, κατάτμηση DNA του σπέρματος, χρωμοσωματικός έλεγχος, γονιδιακός έλεγχος, καθώς και άλλες πολλές που θα κρίνει ο ειδικός ιατρός στην ανθρώπινη αναπαραγωγή, οι οποίες θα πρέπει να γίνουν με σκοπό τη σωστή διάγνωση των αιτίων της υπογονιμότητας, προκειμένου το ζευγάρι να ακολουθήσει την σωστή μέθοδο αντιμετώπισης του προβλήματος.
Πολλές φορές δεν υπάρχει οργανικό αίτιο και το μόνο που μπορεί να ευθύνεται είναι το άγχος. Γι’ αυτό όλα τα υπογόνιμα ζευγάρια πρέπει να στηρίζονται ψυχολογικά και κυρίως οι γυναίκες, διότι αυτές είναι που περνάνε το Γολγοθά της τεκνοποίησης. Υπάρχουν αρκετά περιστατικά που απέκτησαν παιδί με εξωσωματική και μετέπειτα έκαναν δεύτερο παιδί φυσιολογικά, γιατί, παρά πολύ, απλά είχαν απαλλαγεί από αυτό το άγχος.