Τι ακριβώς είναι η διαλειμματική νηστεία; Ποια είναι τα οφέλη της και ποιους κινδύνους “κρύβει”;

Αν σου έλεγε κάποιος ότι μπορείς να τρως οτιδήποτε θέλεις συγκεκριμένες ώρες μέσα στην ημέρα και στο τέλος του μήνα ο αριθμός στη ζυγαριά πέφτει, θα τον πίστευες; Προτού δώσεις την απάντηση σου, σκέψου έξυπνα! Θυμήσου τη διαλειμματική νηστεία, η οποία, το τελευταίο διάστημα, “κερδίζει” όλο και περισσότερα Fitness Girls, μεταξύ των οποίων και διάσημα μοντέλα. Τι ακριβώς είναι; Ποιες μέθοδοι υπάρχουν; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της και ποιος κινδύνους “κρύβει”; Η, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc., Γεωργία Καπώλη, μας βοηθάει. Ο λόγος στην ειδικό…

Η διαλειμματική νηστεία είναι μία δημοφιλής δίαιτα που κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος τόσο στην Αμερική όσο πλέον και στην Ευρώπη. Ο περιορισμός των θερμίδων ή των ωρών πρόσληψης των γευμάτων μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη, όπως η απώλεια βάρους και ο μειωμένος κίνδυνος διάφορων ασθενειών. Ωστόσο, τα επιστημονικά δεδομένα και οι έρευνες είναι ακόμα ελλιπής σχετικά με την επίδραση της διαλειμματικής νηστείας στην υγεία των ενηλίκων μεγαλύτερης ηλικίας.

Τι είναι η διαλειμματική νηστεία;

Πρόκειται για μία μέθοδο, η οποία περιορίζει μέσα στην ημέρα ή την εβδομάδα ή μερικές φορές και τα δύο τις ώρες και την ποσότητα που θα φάμε. Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις:

• Η εναλλακτική διαλειμματική νηστεία, όπου τρώτε κανονικά κάθε δεύτερη μέρα. Στις ενδιάμεσες μέρες λαμβάνετε μόνο το 25% των καθημερινών θερμιδικών αναγκών, σε ένα μόνο γεύμα. Για παράδειγμα, εάν προσλαμβάνετε 1.800 θερμίδες τη Δευτέρα, την Τετάρτη και την Παρασκευή, θα φάτε ένα γεύμα 450 θερμίδων (και τίποτα άλλο) την Τρίτη, την Πέμπτη και το Σάββατο.
• Στην προσέγγιση 5:2, τρώτε κανονικά για 5 συνεχόμενες ημέρες. Τις άλλες 2 συνεχόμενες ημέρες, προσλαμβάνετε καθημερινά μόνο 400 – 500 θερμίδες την ημέρα.
• Στο μοντέλο 16:8, κάθε μέρα είναι η ίδια: τρώτε κανονικά μέσα σε μία 8ωρη περίοδο, όπως μεταξύ 9 π.μ.- 5 μ.μ. και στη συνέχεια μεσολαβεί νηστεία για 16 ώρες.

Ποια είναι τα οφέλη της;

Τα οφέλη της διαλειμματικής νηστείας φαίνεται να επηρεάζουν πολλές πτυχές της υγείας. Αυτές οι επιδράσεις θα μπορούσαν θεωρητικά να προκύψουν από την αλλαγή ενός μεταβολικού διακόπτη.

Ειδικότερα, η διαλειμματική νηστεία μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης (σάκχαρο αίματος). Έτσι, ο οργανισμός χρησιμοποιεί λίπος αντί για γλυκόζη ως πηγή ενέργειας, αφού μετατρέψει το λίπος σε κετόνες. Αυτή η μετατόπιση από τη γλυκόζη στις κετόνες ως πηγή ενέργειας αλλάζει την βιοχημεία του σώματος και έχει ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία: απώλεια βάρους, χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, μειωμένη αντίσταση στην ινσουλίνη, χαμηλότερα επίπεδα LDL – «κακής» χοληστερόλης, υψηλότερα επίπεδα HDL – «καλής» χοληστερόλης και χαμηλότερο δείκτη φλεγμονής.

Η διαλείπουσα νηστεία σχετίζεται επίσης με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, τουλάχιστον σε ζώα. Αυτό οφείλεται σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Χάρβαρντ δείχνει ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να επιτρέψει στους κινητήρες παραγωγής ενέργειας (μιτοχόνδρια) κάθε κυττάρου να παράγουν ενέργεια πιο αποτελεσματικά και να παραμείνουν σε πιο νεανική κατάσταση.

Ωστόσο, όλα τα παραπάνω αποτελέσματα έχουν προκύψει μόνο από έρευνες σε ζώα και σύμφωνα με τον Dr. William Mair, ερευνητή και αναπληρωτή καθηγητή γενετικής και σύνθετων ασθενειών στο Harvard T.H. Chan School of Public Health, υπάρχουν ακόμη πολλά αναπάντητα ερωτήματα, σχετικά με τις επιδράσεις της διαλειμματικής νηστείας στην ανθρώπινη υγεία.

Ποιοι πιθανοί κίνδυνοι υπάρχουν;

Aρχικά, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η εφαρμογή της έχει υπάρξει ελλιπής, με αποτέλεσμα και τα στοιχεία που έχουν οι ειδικοί να είναι ακόμα λιγότερα.

Συγκεκριμένα, η διαλειμματική νηστεία μπορεί να είναι επικίνδυνη σε ορισμένες περιπτώσεις.

Όσον αφορά στην απώλεια βάρους, η απότομη μείωση κιλών μπορεί να επηρεάσει τα οστά, το συνολικό ανοσοποιητικό σύστημα και τα επίπεδα ενέργειας. Ταυτόχρονα, η στέρηση γλυκόζης, που είναι το βασικό καύσιμο των κυττάρων, λόγω των αυξημένων ωρών νηστείας, πιθανότατα δημιουργεί σωματική και πνευματική κόπωση.

Επιπλέον, οι 16 ώρες νηστείας που προτείνει το συγκεκριμένο διατροφικό σχήμα πιθανότατα να δημιουργήσει προβλήματα σε άτομα με γαστρίτιδα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αυξημένες ώρες που μένει κάποιος νηστικός έχει ως αποτέλεσμα την υψηλή έκκριση γαστρικού υγρού στο στομάχι, το οποίο λόγω της οξύτητας του μπορεί προκαλέσει καούρες, τυμπανισμό και να επηρεάσει αρνητικά τη χλωρίδα του εντέρου, δημιουργώντας πιο έντονα συμπτώματα κολίτιδας.

Επιπρόσθετα, η διαλειμματική νηστεία ενώ υπόσχεται ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου, σε άτομα που λαμβάνουν αντιδιαβητική αγωγή είτε με δισκία είτε με ινσουλίνη, είναι πιθανόν να έχουν περισσότερες κρίσεις υπογλυκαιμίας, λόγω των αυξημένων ωρών νηστείας.

Επιπρόσθετα σύμφωνα με την Dr. Suzanne Salamon, επικεφαλή γεροντολογίας στο Beth Israel Deaconess Medical Center:

«Οι άνθρωποι που πρέπει να παίρνουν τα φάρμακά τους ή συμπληρώματα διατροφής με φαγητό – για να αποφύγουν ναυτία ή ερεθισμό στο στομάχι – χρειάζεται να αποφεύγουν τις τόσες ώρες νηστείας. Επίσης, τα άτομα που λαμβάνουν φάρμακα για την καρδιά ή την αρτηριακή πίεση είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από επικίνδυνες ανισορροπίες στο κάλιο και το νάτριο όταν μένουν πολλές ώρες νηστικοί.»

***Συμπερασματικά, η διαλειμματική νηστεία, όπως κάθε μέθοδος διατροφής έχει τα υπέρ και τα κατά της. Αυτό που πρέπει να κάνεις, πριν πάρεις την απόφαση να τη δοκιμάσεις είναι να επισκεφτείς το διαιτολόγο σου και μαζί να δημιουργήσετε το μενού που θα ακολουθήσεις, για να αποφύγεις τις ακρότητες και τους περιορισμούς.