Η 26η Σεπτεμβρίου είναι Παγκόσμια μέρα Αντισύλληψης. Μια μέρα αφιερωμένη στο δικαίωμά σου να επιλέξεις τον χρόνο που κρίνεις ιδανικό ώστε να κάνεις παιδί. Πρέπει να γνωρίζεις πως σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ κάθε χρόνο 75 εκατομμύρια κυήσεις θεωρούναι ανεπιθύμητες, εκ των οποίων 45 εκατομμύρια καταλήγουν στην άμβλωση. Μάλιστα 20 εκατομμύρια από αυτές τις αμβλώσεις πραγματοποιούνται κάτω από μη ασφαλείς συνθήκες.
Ενημερώσου για τις επιλογές σου και απόφυγε τα… παρατράγουδα. Ποιες είναι οι μέθοδοι αντισύλληψης και ποια πρέπει να επιλέξεις για εσένα;
Ο μαιευτήρας γυναικολόγος Θάνος Παράσχος σου δίνει όλες τις επιλογές αντισύλληψης και σου εξηγεί πως πρέπει να επιλέξεις.
“Η επιλογή μιας αντισυλληπτικής μεθόδου θα εξαρτηθεί από το αν αυτή θα είναι μόνιμη ή αναστρέψιμη, από τον βαθμό αποτελεσματικότητας της μεθόδου και από την αντικειμενική δυνατότητα να την εφαρμόζει σωστά το ζευγάρι” εξηγεί ο κ.Παράσχος. Θα καταλάβεις τι σημαίνει αυτό αφού δεις τις μεθόδους αντισύλληψης.
Ανάλογα με τον τρόπο που αποτρέπουν τη σύλληψη οι μέθοδοι αντισύλληψης διακρίνονται σε:
Α. ΜΕΘΟΔΟΙ ΦΡΑΓΜΟΥ
Ονομάζονται έτσι πολύ απλά γιατί μπλοκάρουν την είσοδο του σπέρματος στον κόλπο, αποτρέποντας έτσι την γονιμοποίηση. Συνοπτικά αυτές είναι:
1.Το Ανδρικό προφυλακτικό, δηλαδή το κοινό γνωστό σε όλους προφυλακτικό!
Παρουσιάζει 2% αποτυχία στον πρώτο χρόνο και 10% γενική αποτυχία με πολύ καλή εφαρμογή της μεθόδου. Μην ξεχνάς βέβαια πως το πιο μεγάλο του πλεονέκτημα είναι η προφύλαξη και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
2.Το Γυναικείο προφυλακτικό, είναι κάτι αντίστοιχο με το ανδρικό με τη διαφορά πως εφαρμόζεται στα γυναικεία γεννητικά όργανα. Όπως εξηγεί ο μαιευτήρας γυναικολόγος, πολλές γυναίκες αναφέρουν πολύ συχνά πρακτικές δυσκολίες στην εφαρμογή.
Παρουσιάζει 4% αποτυχία για τον πρώτο χρόνο και 19% γενική αποτυχία.
3.Το Διάφραγμα. Αν δεν το έχεις δει, είναι αβαθείς κάψες από πλαστικά με έναν εύκαμπτο δακτύλιο που τοποθετείται στον κόλπο με το πρόσθιο χείλος πίσω από την ηβική σύμφυση και το οπίσθιο στον οπίσθιο κολπικό θόλο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι και μεγέθη διαφραγμάτων. Το κατάλληλο διάφραγμα για κάθε γυναίκα μπορεί να επιλέξει ο γυναικολόγος της, ενώ για την τοποθέτησή του απαιτείται εκπαίδευση. Μπορεί να το διατηρήσεις στη θέση του για τουλάχιστον 6 ώρες μετά την εκσπερμάτωση.
Παρουσιάζει 6% αποτυχία για τον πρώτο χρόνο χρήσης και 15% για γενική χρήση. Σπάνια η χρήση του μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό τοπικά, λόγω της χρήσης σπερματοκτόνου gel, και αύξηση του κινδύνου για ουρολοίμωξη.
4.Οι κολπικοί σπόγγοι είναι μικρά στρογγυλά σφουγγαράκια με σπερματοκτόνο που τοποθετούνται βαθιά στον κόλπο, αφού πρώτα βραχούν με νερό. Μπορεί να παραμείνει στη θέση του για 24 ώρες χωρίς αντικατάσταση. Αν και παρουσιάζουν μικρότερη αντισυλληπτική προστασία από το διάφραγμα, είναι πιο εύκολα στην εφαρμογή, ενώ αν τηρούνται σωστά οι οδηγίες χρήσης οι παρενέργεις τους είναι ελάχιστες.
Παρουσιάζουν 20% αποτυχία σε πολύτοκες και 8% μόνο σε άτοκες.
5.Σπερματοκτόνα κολπικά ενθέματα. Στα φαρμακεία τα βρίσκουμε σε διάφορες μορφές όπως κολπικές κρέμες ή gel και κολπικά υπόθετα ή αφρό. Έχουν γενικά πολύ μεγάλο ποσοστό αποτυχίας σαν μοναδική μέθοδο και συνιστάται να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με μια άλλη μέθοδο φραγμού από αυτές που περιγράφηκαν παραπάνω.
Β. ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΠΙΑ
Τα χάπια μπορεί να χορηγούνται θεραπευτικά για τις διαταραχές του κύκλου, του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών και της ενδομητρίωσης, η αρχική τους όμως χρήση είναι για την πρόληψη της κύησης. Πολύ απλά σταματούν την ωορηξία και έτσι δεν μπορεί να υπάρξει σύλληψη. Ο μαιευτήρας γυναικολόγος Θάνος Παράσχος μας δίνει περισσότερες λεπτομέρειες
1. Συνδυασμένα αντισυλληπτικά (Κλασικό χάπι)
Προκαλούν αναστολή της ωορρηξίας και παράλληλα μεταβολές στο ενδομήτριο και κυρίως στην τραχηλική βλέννα που δεν ευνοούν την διέλευση των σπερματοζωαρίων και κατ’ επέκταση την γονιμοποίηση τους. Η σωστή χρήση τους θα μειώσει κάθε παρενέργεια και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάς πως πρέπει να τα χρησιμοποιείς μόνο μετά από συνταγή γιατρού. Επίσης μην ξεχνάς πως αντισυλληπτικά και τσιγάρο δεν πάνε ποτέ μαζί. Αντενδείκνυται σε γυναίκες που είναι ήδη έγκυες, άτομα με υπατική ανεπάρκεια, κάποιες μορφές καρκίνου (μαστού, ήπατος, γεννητικού συστήματος) και πρόσφατο θρομβοεμβολικό επεισόδιο, εγκεφαλικό επεισόδιο, έμφραγμα μυοκαρδίου η στεφανιαία ανεπάρκεια. Τα νέας γεννιάς αντισυλληπτικά έχουν περιορίσει σημαντικά τις παρενέργειες, όπως ναυτία, αδιαθεσία, αύξηση της όρεξης ή αντίθετη ανορεξία και απώλεια βάρους.
Το ποσοστό επιτυχημένης αντισυλληπτικής δράσης είναι πάνω από 98% με σωστή χρήση.
2. Αντισυλληπτικά μόνο με προγεστερόνη
Η δράση τους οφείλεται σε αναστολή της ωοθυλακιορρηξίας όπως και τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά, αλλά και σε ωχρινοποίηση του ενδομητρίου και επίδραση στην τραχηλική βλέννα με αποτέλεσμα να αναστέλλεται η γονιμοποίηση και η εμφύτευση του ωαρίου. Μπορούν να χορηγηθούν σε γυναίκες που δεν μπορούν να πάρουν οιστρογόνα (και άρα απλά αντισυλληπτικά), αλλά και αμέσως μετά τον τοκετό χωρίς καμία παρενέργεια.
Πολλές φορές ο οργανισμός συνεχίζει να έχει κανονικούς ωορρηκτικούς κύκλους παρά την καθημερινή χωρίς διακοπή λήψη του προγεστερονικού σκευάσματος. Παρουσιάζουν παρενέργειες παρόμοιες με τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό.
Το ποσοστό επιτυχημένης αντισυλληπτικής δράσης είναι πολύ μεγάλο, αντίστοιχο με τα κοινά αντισυλληπτικά.
Γ. ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΑ
Σίγουρα θα έχεις ακούσει για αυτό. Είναι το γνωστό σπιράλ που τοποθετείται από το γιατρό σου. Συνήθως τοποθετείται προς το τέλος της εμμηνορρυσίας, όταν το τραχηλικό στόμιο είναι πιο ανοικτό. Η διαδικασία εισαγωγής του σπειράματος στην ενδομήτρια κοιλότητα είναι απλή και δεν απαιτείται νάρκωση. Δίνονται οδηγίες στην γυναίκα για αυτοέλεγχο μετά από κάθε εμμηνορρυσία (ψηλάφηση του νήματος που εξέχει από το τραχηλικό στόμιο) και έλεγχο από τον ιατρό σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ανάλογα με το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το σπιραλ μπορεί να παραμείνει από 2 εως 5 χρόνια. Είναι το πιο κατάλληλο αντισυλληπτικό μέσον για γυναίκες που έχουν γεννήσει και που έχουν σταθερή μονογαμική σχέση.
Όπως και κάθε μέθοδος θα πρέπει να γίνεται με προσοχή και τηρώντας πάντα τις οδηγίες. Σε κάθε περίπτωση ενδέχεται να προκληθεί φλεγμονή η διάτρηση της μήτρας, να αυξηθεί ο κίνδυνος πυελίτιδας σε γυναίκες με ιστορικό η προδιάθεση ή και να αυξησει ελάχιστα τον κίνδυνο για εξωμήτριο κύηση.
Οι όποιες παρενέργειες μπορεί να εμφανιστούν, όπως πόνος στην περίογο ή μικρή αιμόρροια ξεπερνιώνται συνήθως στους πρώτους μήνες. Δυστυχώς δεν ενδείκνυται για γυναίκες που δεν έχουν κάνει παιδιά γιατί υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ενδοπυελικής φλεγμονής. Το σπιράλ σε άτοκες γυναίκες εφαρμόζεται μόνο όταν δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί άλλη αντισυλληπτική μέθοδος.
Είναι πολύ αποτελεσματικό σε ποσοστό που φτάνει μέχρι και το 97%.