Ανικανότητα ή τεμπελιά; Όταν ο σύντροφός σου «ξεχνά” να βοηθήσει

Δεν είναι πάντα οι καβγάδες που δείχνουν πως μια σχέση φθείρεται. Πολλές φορές, η φθορά έρχεται σιωπηλά. Μέσα από μικρές στιγμές καθημερινής ανισότητας. Όταν ο ένας τρέχει για όλα και ο άλλος… περιμένει οδηγίες. Όταν η “καλή πρόθεση” μοιάζει περισσότερο με απουσία ευθύνης. Και ξαφνικά, βρίσκεσαι να κάνεις τον project manager ενός νοικοκυριού που υποτίθεται πως μοιράζεστε. Η σωματική και ψυχική κούραση γίνεται μόνιμος σύντροφός σου. Και κάπου εκεί, αρχίζεις να αναρωτιέσαι: είναι ανικανότητα ή απλώς τεμπελιά;

Η καθημερινότητα δεν είναι μονόπλευρη υπόθεση

Γυρνάς κουρασμένη από τη δουλειά. Το παιδί θέλει φαγητό, η κατσαρόλα είναι άδεια, το πλυντήριο έχει σταματήσει. Κι εκείνος στον καναπέ, με αθώο ύφος: «Τι να κάνω; Πες μου». Όχι ειρωνικά. Απλώς δε σκέφτηκε να κάνει κάτι. Κάθε φορά, είσαι εσύ αυτή που πρέπει να οργανώσει, να αναθέσει, να εξηγήσει. Κι αυτό είναι διπλό φορτίο, όχι μόνο οι δουλειές, αλλά κι ο σχεδιασμός τους. Αυτό το φαινόμενο έχει όνομα: weaponized incompetence. Όταν κάποιος προσποιείται πως “δε ξέρει” για να αποφύγει το βάρος. Και η αλήθεια είναι πως το να μη συμμετέχεις δεν είναι απλώς αμέλεια, είναι απόφαση. Μπορεί να μην είναι συνειδητή, αλλά είναι βολική. Γιατί πάντα υπάρχει κάποιος άλλος που αναλαμβάνει.

«Δεν ξέρει» – δεν προσπαθεί

Δε μιλάμε για κάποιον που πραγματικά δε γνωρίζει. Μιλάμε για τον άνθρωπο που λέει «δεν ξέρω πώς να καθαρίσω σωστά» αλλά είναι τέλειος στη δουλειά του. Που “ξεχνάει” το ραντεβού του παιδιού, αλλά θυμάται όλα τα ματς της ομάδας του. Που λέει “κάν’ το εσύ, το κάνεις καλύτερα” για τα πάντα, από το μαγείρεμα ως την ψυχολογική υποστήριξη του παιδιού. Αυτή η προσποιητή ανικανότητα γίνεται στρατηγική αποφυγής. Είναι ένα είδος παθητικής αντίστασης. Κι όσο εσύ “τα καταφέρνεις”, τόσο ενισχύεται. Γιατί το σύστημα λειτουργεί. Το παιδί τρώει, το σπίτι καθαρίζεται, όλα κυλούν, απλώς εσύ πληρώνεις το κόστος με την ενέργειά σου, τον χρόνο σου, τη ψυχική σου αντοχή.

Όταν εσύ γίνεσαι η “μαμά” στη σχέση

Με τον καιρό, παγιώνεται ένας ρόλος. Εσύ οργανώνεις, αναλαμβάνεις, φροντίζεις. Εκείνος… “δεν ξέρει”. Όχι επειδή δε μπορεί, αλλά επειδή δε χρειάστηκε ποτέ να μάθει. Κι εσύ σταματάς να ζητάς, γιατί είναι πιο κουραστικό να εξηγείς παρά να το κάνεις μόνη σου. Σου λέει “είσαι πολύ απαιτητική” ή “δεν το κάνω όπως το θες” και σε κάνει να αισθάνεσαι υπερβολική. Έτσι, η σχέση παύει να είναι ισότιμη. Δε μοιράζεστε πια το νοικοκυριό, την ανατροφή, τη ζωή. Εσύ λειτουργείς σαν ο υπεύθυνος ενήλικας και εκείνος σαν φιλοξενούμενος που απλώς… βοηθάει όποτε του ζητηθεί. Όμως δεν ήθελες να μεγαλώνεις άλλο ένα παιδί, ήθελες έναν σύντροφο.

Η αλλαγή ξεκινάει με ξεκάθαρα λόγια (και πράξεις)

Η πρώτη κίνηση είναι να σταματήσεις να το κουβαλάς σιωπηλά. Πες τι χρειάζεσαι. Πες πώς νιώθεις. Όχι με καβγά, αλλά με αλήθεια. “Δε μπορώ να τα κάνω όλα μόνη μου” δεν είναι κατηγορία. Είναι διαπίστωση. Και αν δεις διάθεση, τότε ήρθε η ώρα να θέσετε σαφή όρια: ποιος κάνει τι, πότε και πώς. Όχι ‘’βοήθεια’’ όταν περισσεύει χρόνος. Ευθύνη. Αν δεν ξέρει, μπορεί να μάθει. Αν δε θέλει, εκεί αρχίζει το πρόβλημα. Γιατί η αλλαγή δεν έρχεται με μια συζήτηση, αλλά με συνέπεια. Αν η ίδια συζήτηση γίνεται ξανά και ξανά χωρίς καμία αλλαγή, τότε ίσως το πρόβλημα δεν είναι η επικοινωνία, αλλά η ανοχή.

Δεν είναι δουλειά σου να εκπαιδεύεις τον σύντροφό σου στο αυτονόητο. Δεν είναι υποχρέωσή σου να εξηγείς ξανά και ξανά. Κάποια στιγμή, αυτό που ζεις δεν είναι πια απλώς “ανισότητα”, είναι ψυχική εξάντληση. Και η αγάπη δεν μετριέται από το πόσα αντέχεις. Αν ο άλλος δε βλέπει, δεν αναλαμβάνει, δεν αλλάζει, τότε ίσως πρέπει να δεις εσύ τι αξίζεις. Γιατί καμία γυναίκα δεν πρέπει να νιώθει μόνη μέσα στη σχέση της.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock