Μήπως υπεραναλύεις τα πάντα; Τι να κάνεις για να βγεις από αυτήν τη βασανιστική διαδικασία

Τι είναι η υπερανάλυση και πώς μπορούμε να τη διαχειριστούμε; Τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να σταματήσει αυτό το μαρτύριο του μυαλού όπου μια σκέψη οδηγεί σε μια άλλη, σε μια άλλη, σε μια άλλη; Πώς γίνεται να ξεφύγουμε από τα σενάρια που πλέκει η ασταμάτητη αυτή διαδικασία; Η Μαρούσα Πολυκανδριώτη, Συστημική – Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια, μας βοηθάει να σταματήσουμε την υπερανάλυση.

Η υπερανάλυση χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες σκέψεις και εικόνες γεγονότων που έχουν συμβεί στο παρελθόν και μας δημιούργησαν αρνητικά συναισθήματα (π.χ. άγχος, θλίψη). Επίσης περιλαμβάνει ανησυχίες ή προσπάθειες πρόβλεψης για την εξέλιξη μελλοντικών καταστάσεων. Θα μπορούσαμε να την περιγράψουμε σαν έναν εσωτερικό διάλογο, όπου η μία σκέψη φέρνει την άλλη. Ο άνθρωπος ζει σε αυτό που συμβαίνει στο μυαλό του και όχι σε αυτό που συμβαίνει πραγματικά στη ζωή του. “Τι θα συμβεί εάν…;” είναι το συχνότερο ερώτημα το οποίο απασχολεί τον άνθρωπο που υπεραναλύει.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να διαχειριστούμε τον υπεραναλυτικό τρόπο σκέψης;
-Αυτοπαρατήρηση. Παρατήρησε τον εαυτό σου και αναρωτήσου: Όταν αρχίζω να υπεραναλύω, τι κάνω συνήθως; Πώς λειτουργώ; Μπλέκομαι μέσα σε διαλόγους όπου καταλήγω να με κατηγορώ; Αυτό με βοηθάει; Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω τον εαυτό μου να βγει από αυτόν τον φαύλο κύκλο;

-Απόσπαση προσοχής. Όταν νιώθεις ότι αρχίζεις να κατακλύζεσαι από σκέψεις που σε βασανίζουν, μπορείς να αποσπάσεις την προσοχή σου, να αλλάξεις συχνότητα. Όπως στο ραδιόφωνο αλλάζεις τη συχνότητα του σταθμού για να ακούσεις κάτι άλλο, έτσι και στην καθημερινότητα, μπορείς να αλλάξεις τη συχνότητα στην οποία βρίσκεται κάνοντας κάτι διαφορετικό. Μπορείς, για παράδειγμα, να πας για περπάτημα, να διαβάσεις ένα βιβλίο που σε ευχαριστεί, να δεις μία ταινία, να μιλήσεις με φίλους, να κάνει ένα μπάνιο ή οτιδήποτε άλλο σου δίνει ενδιαφέρον και ευχαρίστηση. Είναι βοηθητικό τη στιγμή που νιώθεις να γεμίζεις από σκέψεις και σενάρια που σε αποδιοργανώνουν να πεις: Διακόπτω τη ροή που καταλαβαίνω ότι δεν με βοηθάει και κάνω κάτι άλλο, ΕΝΕΡΓΩ.

-Ρύθμιση του συναισθήματος. Το να αναγνωρίσουμε και να παραδεχτούμε το πώς νιώθουμε κατευνάζει την ένταση του συναισθήματος, ηρεμεί, ησυχάζει. Δώσε λίγο χρόνο να παραμείνεις με το συναίσθημά σου και να σε ακούσεις. Αυτήν τη στιγμή νιώθω θυμό, αγωνία, φόβο, απογοήτευση κ.λ.π.
Ρώτησε τον εαυτό σου: Εάν είχα έναν άνθρωπο που με αγαπάει πάρα πολύ τι θα μου έλεγε για αυτό που μου συμβαίνει; Πώς θα με καθησύχαζε; Τι θα είχα ανάγκη να ακούσω; Στη συνέχεια, μπορείς να δώσεις την απάντηση δυνατά ή να τη γράψεις σε ένα χαρτί. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνεις να αναπτύσσεις την εσωτερική φωνή της συμπόνιας, της συμπάθειας και του καθησυχασμού.

-Δικαίωμα στο “λάθος”. Έχεις κάθε δικαίωμα να επιλέξεις αυτό που νιώθεις, αυτό που επιθυμεί η ψυχή σου. Δεν πειράζει να κάνεις λάθος. Οι αποφάσεις μας είναι μέρος του μονοπατιού μας. Το λάθος είναι ένα σκαλοπάτι που θα σε οδηγήσει στο στόχο σου από διαφορετικό δρόμο, αρκεί να ακούσεις το μήνυμα που φέρει. Είσαι ελεύθερη να αποφασίζεις για σένα, χωρίς να “χτυπάς” τον εαυτό σου ακόμα κι αν η απόφαση σου δεν αποδειχθεί η πιο ιδανική.