Πώς μπορώ να γίνω καλύτερος ακροατής;

«Νιώθω ότι δεν με ακούει!, …δεν ακούγομαι, δεν καταλαβαίνει τι λέω…, σα να είναι στον κόσμο του!» Μήπως έχετε νιώσει και εσείς έτσι; Μήπως έχετε αισθανθεί ότι μία φίλη, ένας συγγενής, ο σύντροφός σας δεν σας δίνει την κατάλληλη σημασία, ότι είστε αδιάφορη για εκείνους εφόσον δεν ανταποκρίνονται σε αυτά που λέτε; Είναι γεγονός ότι ένα από τα προβλήματα στις σχέσεις όλων των μορφών, δημιουργούνται λόγω του ότι ο ένας «δεν ακούει» τον άλλον, μας πληροφορεί η Ψυχοθεραπεύτρια, Μαρίνα Μόσχα.

Για παράδειγμα, πολλές φορές μπορεί ο ένας να μιλάει «πάνω» στον άλλον, να παίζει με το κινητό του, να αλλάζει ξαφνικά θέμα, να κάνει άσχετες ερωτήσεις, να σας ρωτούν για αυτό το οποίο μόλις είπατε σα να μην το είπατε, κλπ. Άλλες πάλι να βρίσκεστε στη αντίθετη θέση όπου ακούτε: «μα στο είπα, σε ρώτησα και μου απάντησες!» και αναρωτιέστε πότε έγινε αυτό. Όχι, δεν φταίει η μνήμη σας σε αυτές τις περιπτώσεις αλλά μάλλον ότι απλά «δεν ακούτε» τι σας λένε.

Πρώτα από όλα να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι η ακρόαση είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα, που βοηθά στο «χτίσιμο» των σχέσεων με τρόπους που μπορεί να μην έχετε καν συνειδητοποιήσει. Ένας «καλός ακροατής» χαρακτηρίζεται από αυτές τις δεξιότητες που θα δούμε παρακάτω, ώστε να μπείτε στη διαδικασία και εσείς να τις καλλιεργήσετε για να απολαμβάνετε πιο ικανοποιητικές σχέσεις. Φυσικά, δεν φτάνει μόνο ένας για μία πρόσφορη επικοινωνία, εφόσον η επικοινωνία είναι αμφίδρομη, κάτι που αποδέχονται όλοι, αλλά δεν το έχουν όλοι στο μυαλό τους.

Οι ερευνητές της επικοινωνίας έχουν από καιρό τονίσει τη σημασία της καλής ακρόασης. Στο πλαίσιο της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας, η διδασκαλία της ικανότητας ακρόασης αποτελεί βασικό πυλώνα όλων των προγραμμάτων κατάρτισης. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι εκπαίδευσης ώστε να γίνουν ειδικοί ακροατές, καθώς είναι γνωστό ότι χωρίς αυτήν την ικανότητα, είναι σχεδόν αδύνατο να βοηθήσουν τον θεραπευόμενο. Εκτός όμως από την επαγγελματική ανάγκη να είσαι καλός στο να ακούς, η ικανότητα όχι μόνο να «ακούς» αλλά να κατανοείς τι λέει κάποιος άλλος είναι θεμελιώδης για καλές επικοινωνιακά σχέσεις.

Είναι πολύ σημαντικό να είστε σε θέση να καθαρίσετε το μυαλό σας από τα δικά σας συναισθήματα και σκέψεις και να ακούτε τι πραγματικά λέει κάποιος. Πιο απλά, το να είστε «στη στιγμή, στο εδώ και τώρα, στο παρόν», όπως λέει η έκφραση, και να μην αφήνετε τις σκέψεις σας να ξεφεύγουν και να ταξιδεύετε.

Το νούμερο ένα λοιπόν στη λίστα είναι να εκπαιδεύστε τον εαυτό σας να είναι παρόν. Η ενσυνειδητότητα – η επίγνωση της στιγμής, είναι η ικανότητα να είστε πλήρως παρόντες στο εδώ και τώρα, χωρίς να ταξιδεύετε στο παρελθόν ή στο μέλλον. Αποτέλεσμα, να επικεντρωθείτε στο παρόν και να ακούσετε πραγματικά αυτό που λέει ο ομιλητής.

Η προσοχή. Απλώς δώστε προσοχή σε αυτό που εκτυλίσσεται σε μια συνομιλία, διατηρήστε την οπτική επαφή, χρησιμοποιήστε την παράφραση όσων είπε κάποιος. Μην παίζετε με το κινητό σας, μην τσεκάρετε τα email σας, μην σκέφτεστε τι θα πρέπει να πείτε στη συνέχεια. Τέλος, μην διστάζετε να κάνετε διευκρινιστικές ερωτήσεις, ώστε να κατανοήσετε καλύτερα τι σας λέει.

Η ενεργητική ακρόαση μια τεχνική που βοηθά να κατανοήσετε καλύτερα τι εννοεί ο συνομιλητής σας. Περιλαμβάνει την επανάληψη των λέξεων ή των σκέψεων του συνομιλητή, την αντανάκλαση των συναισθημάτων του, και την ερώτηση διευκρινιστικών ερωτήσεων. Βέβαια για να ακούτε με έναν ενεργητικό τρόπο χρειάζεται να αφιερώσετε την πλήρη προσοχή σας, να ισχύουν δηλαδή οι παραπάνω ιδιότητες, ώστε να μην αποσπάτε η προσοχή σας.

Η οπτική του άλλου. Όταν κάποιος σας μιλάει, προσπαθήστε να κατανοήσετε τη δική του οπτική γωνία. Γιατί λέει αυτά που λέει; Τι αισθάνεται; Τι προσπαθεί να πετύχει; Δυστυχώς οι περισσότεροι αποφεύγουμε να ασχοληθούμε με το τι νιώθει, σκέφτεται, βλέπει ο άλλος σα να μην μας ενδιαφέρει. Και όμως παίρνουμε τόσο σημαντικές πληροφορίες, η ενσυναίσθηση που καλλιεργείτε είναι πολύ σημαντική για να κατανοήσετε τον συνομιλητή σας ακόμα και αν διαφωνείτε.

Ο σεβασμός. Πόσο σημαντικό να σέβεστε τον άλλον για να σας σεβαστεί και εκείνος με τη σειρά του. Αν διακόπτετε, επικρίνετε, προσπαθείτε να επιβάλλετε τη δική σας άποψη, αντιλαμβάνεστε ότι δεν υ0άρχει ίχνος σεβασμού προς τον άλλον.

Ο συνδυασμός όλων αυτών των τεχνικών σε συνδυασμό με την συνεχόμενη εξάσκηση θα σας φέρει πραγματικά θετικά αποτελέσματα στην επικοινωνία με τους γύρω σας και θα βοηθήσει στη δημιουργία καλύτερων σχέσεων.