Μήπως τα αφήνεις όλα τελευταία στιγμή; Μήπως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά;

Δίαιτα; Από Δευτέρα. Και η συγκεκριμένη Δευτέρα… δεν έρχεται ποτέ. Γυμναστήριο; Από Σεπτέμβρη οπωσδήποτε. Κι αυτός ο Σεπτέμβρης δεν έρχεται ποτέ. Πάντα προσπαθείς λίγο πριν βγεις στην παραλία, να χάσεις τα περιττά κιλά με το άγχος να σε κυριεύει.

Τον λογαριασμό του κινητού τον πλήρωσες; Δώρο γενεθλίων της κολλητής σου πήρες; Μήπως -μεταξύ μας- τα αφήνεις όλα για την τελευταία στιγμή;

“Οι περισσότεροι από εμάς συχνά αναβάλουμε. Η αναβλητικότητα γίνεται αντιληπτή όταν αφήνουμε μέχρι το τελευταίο λεπτό για να κάνουμε κάτι. Υπάρχουν, όμως, και άλλες ενδείξεις τέτοιας συμπεριφοράς που ενδεχομένως δεν τις είχες ποτέ συνδέσει με το αναβλητικό σου κομμάτι” λέει η ψυχολόγος Δήμητρα Ζάφειρα και σε βάζει σε σκέψεις…

-Μήπως είσαι διστακτική στο να πάρεις ένα ρίσκο ή να δοκιμάσεις κάτι καινούριο;

-Μήπως μένεις στο ίδιο σπίτι ή στην ίδια δουλειά για την οποία εκφράζεις βαθιά δυσαρέσκεια;

-Αρρωσταίνεις -πραγματικά και μεταφορικά, όταν έρχεσαι αντιμέτωπη με μια δύσκολη κατάσταση;

-Αποφεύγεις αντιπαραθέσεις ή τη λήψη αποφάσεων;

-Μήπως κατηγορείς άλλους ή τις “καταστάσεις” για τη δική σου δυστυχία ή για το ότι δεν κάνεις αυτά που πρέπει;

-Κάνεις πάντα μεγαλεπίβολα σχέδια αλλά ποτέ δεν τα φέρνεις σε πέρας;

“Αυτή η λίστα συμπτωμάτων υποδηλώνει ότι η αναβλητικότητα, ενώ αρχικά ακούγεται σαν κάτι απλό είναι στην πραγματικότητα μια συμπεριφορά αρκετά περίπλοκη. Συμπεριλαμβάνει συναισθήματα, δεξιότητες, σκέψεις και παράγοντες που δεν έχουμε συνυπολογίσει” υπογραμμίζει η κ.Ζάφειρα.

“Για να μπορέσεις να αλλάξεις κάτι πρέπει πρώτα να καταλάβεις πώς και γιατί συμβαίνει. Και η αναβλητικότητα είναι ένα περίεργο φαινόμενο. Ενώ σκοπός της είναι να κάνει τη ζωή μας πιο ευχάριστη, συνήθως αποτέλεσμά της είναι να προσθέτει στην καθημερινότητά μας περισσότερο στρες από αυτό που προσπαθούμε να αποφύγουμε και φοβερή αποδιοργάνωση”.

1. Το πιο πιθανό συναίσθημα είναι ο φόβος της αποτυχίας ή -μην σου ακούστει παράδοξο, της επιτυχίας!

2. Ο θυμός και η επαναστατικότητα ενάντια στην άσκηση ελέγχου είναι άλλος ένας πιθανός λόγος.

3. Η κατάθλιψη προκαλεί αναβλητικότητα και το αντίστροφο:η αναβλητικότητά μας μπορεί να μας “ρίξει”.

4. H μόνιμη αναζήτηση ευχαρίστησης και η ανικανότητα του ατόμου να ασχοληθεί με έργα που του προκαλούν δυσαρέσκεια.

-Ξεκίνησε με την παραδοχή ότι η αναβλητικότητα δεν είναι το βασικό σου “πρόβλημα”. Επικεντρώσου στο πραγματικό “θέμα”, τους υποκειμενικούς φόβους και τις λανθάνουσες παράλογες ιδέες που κρύβονται πίσω από αυτήν τη συμπεριφορά και… άλλαξέ την!

-Οργάνωσε καλύτερα τον χρόνο σου.

-Κάνε μια λίστα με αυτά που ΠΡΕΠΕΙ να γίνουν.

-Βάλε ρεαλιστικούς στόχους.

-Μάθε να βάζεις προτεραιότητες.

-Κράτησε ένα ημερολόγιο με τις “δουλειές” που αποφεύγεις. Σημείωσε τί δικαιολογίες χρησιμοποίησες, τί σκέψεις και συναισθήματα είχες, τι κάνεις στη θέση αυτού που έπρεπε να γίνει, ποιό ήταν το αποτέλεσμα… και ίσως εκπλαγείς βλέποντας ότι αυτή η συμπεριφορά παρουσιάζει μια εκπληκτική ακολουθία που δεν είχες φανταστεί.

-Να θυμάσαι ότι η προσωπική σου αξία δεν καθορίζεται από έναν βαθμό στις εξετάσεις ή μια εργασία ή ένα project στη δουλειά… Μείωσε το φόβο της αποτυχίας. Εξάλλου, η πραγματική αποτυχία είναι να μην προσπαθεί κανείς.

Όπως κατάλαβες η αναβλητικότητά σου δεν είναι ένα τόσο απλό θέμα. Τα πράγματα που μένουν απραγματοποίητα τελικά κάτι δηλώνουν για σένα. Και φυσικά είναι ένα “πρόβλημα” που λύνεται. Αρκεί να καταλάβεις τους λόγους που σε κάνουν αναβλητική. Το γιατί δηλαδή…

της Ξένιας Ιωάννου

Με την πολύτιμη συνεργασία της ψυχολόγου Δήμητρας Ζάφειρα