Μήπως κακοποιείσαι συναισθηματικά; Τσέκαρε τα σημάδια…

Συναισθηματική κακοποίηση. Ψυχολογική βία. Κατάσταση που σε εγκλοβίζει και σου χαλάει τη ζωή. Η ψυχολόγος Δήμητρα Ζάφειρα σκιαγραφεί το προφίλ του θύτη… Αν τον αναγνωρίσεις κάπου στη ζωή σου, τρέξε προς την αντίθετη κατεύθυνση…

Μπορεί οι θύτες να είναι πολλοί και διαφορετικοί. Ωστόσο, εμφανίζουν μια τυπική συμπεριφορά, με σημεία κλειδιά και χαρακτηριστικά που ταιριάζουν στην πλειοψηφία τους.

–Στην αρχή της σχέσης θα σας πει ότι η ζήλια είναι ένδειξη αγάπης. Θα ζηλεύει υπερβολικά και θα είναι ιδιαίτερα κτητικός. Συνήθως, απαιτούν να γνωρίζουν και να ελέγχουν τα πάντα για εσάς: πού βρίσκεστε, με ποιον μιλάτε, πού στέλνετε μηνύματα κτλ. Υπερβαίνουν την φυσιολογική ζήλια αν αντιληφθούν ότι κάποιος άλλος έχει κερδίσει την προσοχή σας και γίνονται ιδιαίτερα εχθρικοί και μόνο στη σκέψη ότι θα χάσουν την “περιουσία” τους.

Θα ζηλεύει ακόμα και το χρόνο που περνάτε με την οικογένεια, τα παιδιά ή τους φίλους σας. Θα σας κατηγορεί ότι συνέχεια φλερτάρετε. Όσο το φαινόμενο κλιμακώνεται ενδέχεται να σας παρακολουθήσει χωρίς να το αντιληφθείτε, θα βάλει φίλους του να το κάνουν αντ’ αυτού, θα τσεκάρει μέχρι και τα χιλιόμετρα στο αυτοκίνητο για να δει πόσο μακριά πήγατε!

Θυμηθείτε: η λέξη κλειδί εδώ είναι ΕΛΕΓΧΟΣ… και ό, τι ξεφεύγει από αυτόν, θα τον οδηγεί σε χειρότερες συμπεριφορές, ίσως και σωματική βία. Κορίτσια, η ζήλια δεν έχει σε τίποτα να κάνει με την αγάπη!

Ο έλεγχος

–Η ελεγκτική συμπεριφορά είναι το πιο χαρακτηριστικό σημάδι. Στην αρχή θα το “περάσει” ότι ενδιαφέρεται για την ασφάλειά σας. Θα θυμώνει αν αργήσετε από τη δουλειά ή από μια προσωπική σας υποχρέωση. Θα σας ανακρίνει για το που πήγατε, τι ώρα, ποιον είδατε, θα εμμένει σε λεπτομέρειες.

Καθώς αυτό συνεχίζεται μπορεί να μην σας αφήνει να παίρνετε προσωπικές αποφάσεις για τη δουλειά, τη ζωή το σπίτι, ακόμα και το ντύσιμό σας.

Η ύψιστη ελεγκτική συμπεριφορά είναι ο οικονομικός αποκλεισμός γιατί αυτό ευνοεί την εξάρτηση από εκείνον.

-Η κτητικότητα και η συναισθηματική εξάρτηση είναι από τα πιο ισχυρά χαρακτηριστικά του θύτη. Απαιτεί την απόλυτη προσοχή και υποστήριξη της φίλης/γυναίκας/συντρόφου του και περιμένει τον ολοκληρωτικό έλεγχο και υποταγή της.

Στην αρχή της σχέσης θα σας πιέσει συναισθηματικά να δεσμευτείτε με το παραπάνω, να εμπλακείτε απόλυτα – γρήγορα – βιαστικά στη σχέση. Θα καλλιεργεί μη ρεαλιστικά σενάρια, θα θέλει να σας παντρευτεί… και ενδεχομένως θα το κάνει. Δεν θα σας αφήσει χρόνο για σκέψη ή δισταγμό, ίσα-ίσα θα προωθεί με τέτοια μαεστρία την εμπλοκή σας στη σχέση που θα αισθάνεστε ένοχη ή χαζή αν θα θέλατε να το πάτε πιο αργά, πιο… στο δικό σας ρυθμό… ή να χωρίσετε. Όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα μικρό καλάθι, λέει ο σοφός λαός! Εγώ θα σου έλεγα: πέτα το καλάθι και φύγε!!!

–Ο κοινωνικός αποκλεισμός του θύματος είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό. Ο “σύντροφος” του θύματος περιμένει να είναι όλα όσα αυτός χρειάζεται: “Αν με αγαπάς, είμαι ό, τι χρειάζεσαι… και είσαι ό, τι χρειάζομαι!”.

Έχετε υπόψη σας ότι εξάρτηση δεν υπάρχει μόνο από το θύμα προς το θύτη (από φόβο, ανασφάλεια, μαθημένη απελπισία) αλλά και το αντίστροφο. ΚΑΙ Ο ΘΥΤΗΣ έχει ανάγκη το ΘΥΜΑ ΤΟΥ.

Αν είστε κοντά στην οικογένειά σας θα προσπαθήσει να σας απομακρύνει. Αν έχετε άντρες φίλους θα σας κοιτάζει με μισό μάτι. Θα σας αποτρέψει ακόμα κι από σπουδές ή επαγγελματική εξέλιξη. Σας προτιμά αδύναμη, περιορισμένη, ελέγξιμη, χωρίς συμμάχους.

Η άρνηση

-Η άρνηση είναι σε πολλές περιπτώσεις ο τρόπος που ο θύτης αντιδρά στις πράξεις του προκειμένου να δικαιολογήσει τη συμπεριφορά του. Ακόμα κι αν παραδεχτεί την πράξη του θα κατηγορήσει το θύμα του ότι τον εξώθησε σε αυτή και ότι τον προκάλεσε να φερθεί έτσι.

-Γενικά, η άρνηση και η προβολή της ευθύνης στους άλλους είναι συνήθης αντιμετώπιση των συναισθηματικά ανώριμων αυτών ατόμων. Και να έχετε υπόψη σας ότι οι άνθρωποι αυτοί, μολονότι βγαίνουν προς τα έξω ως αλλαζόνες ή υπερσίγουροι, στην ουσία νιώθουν ανεπαρκείς, λίγοι και κρύβουν πίσω από τη συμπεριφορά του “μάγκα” τη βαθιά δυσαρέσκεια για τον εαυτό τους.

-Ο θύτης κάνει συχνά χρήση αλκοόλ ή ουσιών, σαν “διέξοδο”. Το μόνο που πετυχαίνει είναι να κάνει πιο έντονα τα ξεσπάσματά του ή να χρησιμοποιεί τη χρήση ως άλλοθι για τη συμπεριφορά του. Επίσης, μπορεί να δείχνει ένα περίεργο ενδιαφέρον για τα όπλα ή να έχει επιδείξει βίαιη συμπεριφορά σε ζώα ή παιδιά, π.χ μπορεί να πιέσει ένα παιδί να κάνει κάτι που ξεπερνά τις ικανότητές του/που φοβάται, να το κλείσει στο δωμάτιό του επί ώρες ή να το πειράξει τόσο έντονα μέχρι να κλάψει ή να ρεζιλευτεί.

Τα λόγια

Η λεκτική κακοποίηση είναι σύνηθης επίσης. Μονίμως θα σας υποβιβάζει και θα σας υπενθυμίζει πόσο άχρηστη και ανίκανη είστε να λειτουργήσετε χωρίς αυτόν. Θα υπερτονίζει τις αποτυχίες σας, γιατί η ενδυνάμωση του εαυτού σας είναι απειλητική για αυτόν. Δεν σας επιτρέπεται η επιτυχία και είναι πιθανόν αν είστε σε μια τέτοια σχέση, να μην την επιτρέψετε ούτε εσείς σε εσάς.

-Η συναισθηματική – ψυχολογική κακοποίηση είναι πιο συχνή σε άντρες που είναι μορφωμένοι και υψηλού κοινωνικό-οικονομικού status καθότι γνωρίζουν πότε να προσέξουν και να μην ξεπεράσουν το όριο για να μην πιαστούν για τη συμπεριφορά τους ή να διαπράξουν κάτι που είναι ποινικά κολάσιμο. Είναι γοητευτικοί, μορφωμένοι, άνθρωποι που ξέρουν τί πρέπει να γίνει για να εξασφαλιστεί ότι θα έχουν τον έλεγχο, το χειρισμό των καταστάσεων και του εκφοβισμού των θυμάτων τους.