ΖΗΛΕΥΕΙΣ; Μπορεί αυτό να σε καταστρέψει; Τι μπορείς να κάνεις για την παθολογική ζήλια;

Η ψυχολόγος Ιωάννα Νικολάτου μας παίρνει από το χέρι και μας κάνει μια βόλτα στο δύσκολο μονοπάτι της ζήλιας…

«Η ζήλια είναι ένα τέρας που γεννιέται από τον εαυτό του και τρέφεται από τον εαυτό του» αναφέρει κάπου στον “Οθέλλο” ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ.

Πολλοί πιστεύουν πως αν δεν υπάρχει ζήλια, δεν υπάρχει έρωτας. Άλλοι πιστεύουν πως η ζήλια σκοτώνει τον έρωτα κι άλλοι πως τον κρατάει ζωντανό. Τι είναι μύθος και τι αλήθεια;

ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ;
Tο να εμπιστευόμαστε σημαίνει ότι αφηνόμαστε κατά κάποιον τρόπο στη διάθεση του άλλου. H ικανότητα να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας αναπτύσσεται μέσα από την εμπιστοσύνη στους άλλους. Όταν στην παιδική ηλικία κλονιστεί ή δεν μπορεί να αναπτυχθεί εμπιστοσύνη, τότε πάσχει ιδιαίτερα και η ικανότητά μας να δημιουργούμε και να διατηρούμε σχέσεις. Δημιουργείται σιγά σιγά ανασφάλεια η οποία εγκαθιδρύεται με το πέρασμα των χρόνων.

ΠΩΣ ΕΚΦΡΑΖΕΤΑΙ Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ;
-Με τη συγκρατημένη και «υπολογισμένη» συμπεριφορά, όπως «δεν του δείχνω τώρα τίποτα για να μη νομίζει ότι με ενδιαφέρει και πολύ και ότι τον έχω ανάγκη».

-Με την απαξίωση και την υποτίμηση σχέσεων και δραστηριοτήτων του άλλου στις οποίες δεν παίρνουμε μέρος.

-Με την προσπάθεια να ελέγξουμε και να περιορίσουμε τον προσωπικό χώρο του άλλου.

ΔΕΝ ΖΗΛΕΥΕΙΣ ΚΑΘΟΛΟΥ;
H ζήλια, επειδή στην έντονη μορφή της είναι καταστροφική για τις σχέσεις, είναι ένα συναίσθημα που έχει πολύ κακή φήμη. Επιπλέον, αν και η ήπια ζήλια ένα τόσο συνηθισμένη, τη θεωρούμε ξεπερασμένη και ντρεπόμαστε να παραδεχτούμε ότι ζηλεύουμε. Σε μια εποχή σαν τη σημερινή, όπου η διά βίου δέσμευση δεν θεωρείται πια τόσο απαραίτητη, οι άνθρωποι «δοκιμάζουν» πολλές σχέσεις έως ότου δεσμευτούν. H απαίτηση για προσωπική ανεξαρτησία δεν συμβιβάζεται με ζήλια και κτητικότητα. Όποιος δηλώνει ανεξάρτητος δεν μπορεί παρά να κατακρίνει καθετί που υπονομεύει την αυτονομία του, όπως τη ζήλια. Kι όμως. Πολλές σχέσεις διαλύονται επειδή ο ένας από τους δύο δεν αντέχει την ανεξαρτησία του συντρόφου του, δεν θέλει να τον μοιράζεται με τίποτα και με κανέναν.

«ΜΑ ΕΓΩ ΘΕΛΩ ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ!»
Ένα συνηθισμένο αίτημα ανθρώπων που ζηλεύουν είναι η ειλικρίνεια. «Γιατί δεν μπορεί να μου πει τα πάντα; Tο κυριότερο για μένα είναι να είναι ειλικρινής μαζί μου. Mπορώ να ακούσω και να δείξω κατανόηση για όλα, αρκεί να μη μου λέει ψέματα».

Δυστυχώς, πολύ συχνά αυτό είναι ένα κάθε άλλο παρά ειλικρινές αίτημα. Mόλις ο σύντροφος ομολογήσει την παραμικρή, την πιο αθώα ατασθαλία, αντί για κατανόηση αντιμετωπίζει κατηγορίες, παράπονα, απαιτήσεις, δυσπιστία και καχυποψία. Aναλογιστείτε αν πράγματι θέλετε ειλικρινή και ζωντανό διάλογο με το σύντροφό σας ή αν αυτό που ονομάζετε ειλικρίνεια είναι μόνο η δυνατότητα να τον ελέγχετε και να επιβεβαιώνετε την καχυποψία σας. Aν είναι έτσι, τότε το μόνο πράγμα που δεν θα πετύχετε είναι η ειλικρίνεια του συντρόφου σας.

Η ΖΗΛΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ
Έρευνες έχουν δείξει πως η παράλογη ζήλια μπορεί να καταστρέψει τη ζωή σου. Η ζήλια ως συναίσθημα δικαιολογείται μόνο όταν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Εξαιτίας της, μπορεί να πετύχεις αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκεις. Αν δηλαδή θέλεις να έχεις τον σύντροφο σου κοντά ίσως τελικά καταφέρεις να τον απωθήσεις. Σε κανέναν δεν αρέσει η υποταγή, ο έλεγχος ή μία καθημερινότητα για την οποία πρέπει συνεχώς να δίνει αναφορά. Η ζήλια όχι μόνο υποβιβάζει τον σύντροφο σου αλλά και δείχνει ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τον εαυτό σου. Αρχίζεις σταδιακά να υποκύπτεις στο «νοητικό φίλτρο». Αρχίζεις και παρατηρείς κυρίως τις συμπεριφορές του συντρόφου σου όπου σου «αποδεικνύουν» σύμφωνα με τα λεγόμενά σου την απιστία. Τώρα αν ο σύντροφος έχει κάνει και άλλα δέκα πράγματα που να αποδεικνύουν το αντίθετο εσύ δεν τα προσέχεις ποτέ……

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΑΜΑΣΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΖΗΛΙΑ;
Αν αισθάνεσαι ότι οι αντιδράσεις σου με τον κάθε σύντροφο είναι υπερβολικές λόγω της ζήλιας, είσαι σε καλό δρόμο. Τουλάχιστον έχεις συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να κάνεις κάτι λάθος. Ξεκινώντας από αυτή την παραδοχή, δες λίγο καλύτερα την πραγματικότητα. Βλέποντας τις σχέσεις σου καταλαβαίνεις ότι υπάρχει ένα πρόβλημα. Πως είναι δυνατόν όλοι όσοι πέρασαν από τη ζωή σου να σε κατέκριναν για τη ζήλια σου; Αν παρατηρήσεις λίγο καλύτερα την κατάσταση διαπιστώνεις ότι τελικά πρέπει ΕΣΥ να αλλάξεις τη συμπεριφορά σου.

-Αναγνωρίστε τα σημάδια κάθε φορά που εμφανίζονται και σταμάτησέ τα πριν αρχίσεις να γίνεσαι κουραστική.

-Εμπιστευτείτε τον εαυτό σας και την αγάπη σας και οπλιστείτε με αυτά τα δυνατά όπλα για τον αγώνα κατά της ανασφάλειας.

-Βάλτε τον εαυτό σας στη θέση του συντρόφου και αναρωτηθείτε αν εσείς θα ασφυκτιούσατε με το να ζείτε με έναν άνθρωπο που θέλει να ελέγχει την κάθε σας κίνηση και να δυσπιστεί συνεχώς για ό,τι του λέτε.