Σε τι διαφέρει η μοναχικότητα από τη μοναξιά;

Μοναχικότητα και μοναξιά! Πολύς κόσμος μπερδεύει αυτές τις δύο έννοιες που ναι μεν φαίνονται σχεδόν ίδιες αλλά δεν είναι. Και ο λόγος που διαφέρουν είναι τα συναισθήματα που προκαλούν. Παρακάτω η Ψυχοθεραπεύτρια, Μαρίνα Μόσχα εξηγεί…

Η μοναχικότητα είναι μία κατάσταση με σημαντικά οφέλη στην προσωπική και επαγγελματική ζωή, στην ψυχική υγεία. Δημιουργεί χώρο για ουσιαστικό προβληματισμό και αναδιάρθρωση των προτεραιοτήτων μας ώστε να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τις αξίες μας. Μας επιτρέπει να πάρουμε το χρόνο μας έτσι ώστε να εστιάσουμε καλύτερα στα θέματά μας και να επαναφορτιστούμε, να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποφεύγουμε τις σχέσεις, αντιθέτως, απολαμβάνουμε να περνάμε χρόνο μόνοι μας για ένα διάστημα-έχει ημερομηνία λήξης δηλαδή, και επανερχόμαστε στις κοινωνικές σχέσεις, στις οποίες επιστρέφουμε όταν επιθυμούμε και πάλι τη σύνδεση.

Εξακολουθούμε να περνάμε χρόνο με άλλους, αλλά αυτές οι αλληλεπιδράσεις εξισορροπούνται με χρονικές περιόδους μοναχικότητας και όχι μοναξιάς. Πιο απλά, η μοναχικότητα έχει θετικά αποτελέσματα, εφόσον ο χρόνος που επιλέγουμε να ξοδέψουμε ενώ είμαστε μόνοι μας μπορεί να προσφέρει ένα πιο καθαρό μυαλό να επανεξετάσουμε ζητήματα που ενδεχομένως μας προβληματίζουν. Είναι μία επιθυμητή κατάσταση όπου κάποιος την αναζητά από επιλογή, την απολαμβάνει σε μέτριες ποσότητες και είναι ισορροπημένη με το να περνάει χρόνο και με άλλους ανθρώπους. Συχνά μάλιστα, η μοναχικότητα συνοδεύεται από κάτι που μας ικανοποιεί βαθιά, όπως το διάβασμα, η άσκηση, η μουσική, η ονειροπόληση ή κάποια άλλη δραστηριότητα που μας ευχαριστεί. Και ενώ μπορεί να είμαστε μόνοι μας ταυτόχρονα μπορεί να νιώθουμε ότι βρισκόμαστε σε σύνδεση με τους άλλους.

Αντίθετα, η μοναξιά, χαρακτηρίζεται από αισθήματα απομόνωσης παρά την επιθυμία κοινωνικών συνδέσεων και που οδηγεί σε συναισθηματική εξάντληση – και όχι μόνο εφόσον μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο και στη σωματική μας υγεία. Διάφορες έρευνες δείχνουν ξεκάθαρα ότι η μοναξιά και η απομόνωση βλάπτουν τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική υγεία. Η μοναξιά είναι ένα συναίσθημα, ένας πόνος, μια πείνα, πείνα για επαφή, για σχέσεις, για το «μαζί», για μοίρασμα. Οι περισσότεροι ορισμοί την περιγράφουν ως «κατάσταση», παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι η μοναξιά στην πραγματικότητα είναι μια κατάσταση του νου. Η μοναξιά μας κάνει να νιώθουμε άδειοι, μόνοι και ανεπιθύμητοι.

Για παράδειγμα, οι μοναχικοί άνθρωποι συχνά λαχταρούν την ανθρώπινη επαφή, παρόλα αυτά όμως, η ψυχική τους κατάσταση κάνει πιο δύσκολη τη δημιουργία δεσμών-επαφής με τους άλλους ανθρώπους. Αποτέλεσμα να νιώθουν απομονωμένοι, ότι δεν ανήκει σε μια κοινωνική ομάδα ή σχέση. Αρκετοί την περιγράφουν ως μια αίσθηση ότι δεν σε βλέπουν ή δεν σε ακούν οι άλλοι γύρω σου. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι μοναξιά μπορεί να νιώθει ένας άνθρωπος ακόμα και αν περιτριγυρίζεται από δεκάδες άτομα, γνωστά ή άγνωστα. Για παράδειγμα, μπορείτε να νιώσετε μοναξιά σε ένα γεμάτο μετρό ή με έναν συναισθηματικά απόμακρο σύντροφο που κάθεται απέναντί ​​σας στο τραπέζι του πρωινού. Αν λοιπόν προσπαθήσουμε να δώσουμε έναν ορισμό για τη μοναξιά, θα λέγαμε ότι είναι ένα παγκόσμιο ανθρώπινο συναίσθημα, το οποίο είναι αρκετά περίπλοκο, όσο όμως και μοναδικό για τον κάθε άνθρωπο.

Μια οδυνηρή συναισθηματική κατάσταση που προκύπτει από την ασυμφωνία ανάμεσα στην αντιληπτή μοναξιά -αυτό που αντιλαμβάνεται το άτομο ως μοναξιά – και που την συναντάμε κυρίως σε άτομα που δεν είναι κοινωνικά απομονωμένα και στα επιθυμητά επίπεδα κοινωνικής σύνδεσης-πώς θα ήθελε δηλαδή το άτομο να συνδέεται με τους άλλους. Ερευνητικά έχει βρεθεί ότι η μοναξιά σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, άνοιας, εγκεφαλικού, κατάθλιψης, άγχους και πρόωρου θανάτου. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μοναξιά εγκυμονεί τον ίδιο κίνδυνο για την υγεία με το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα.