Τι είναι το gaslighting; Και γιατί δεν είναι καλό να στο κάνει ο σύντροφός σου;

28.06.2018 Μαρινα Μοσχα

Gaslighting. Άλλος ένας όρος έρχεται να προστεθεί στις σύγχρονες σχέσεις. Τι είναι; Πόσο σοβαρό πρόβλημα είναι; Η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα σήμερα γράφει για έναν όρο που κάνει κακό στη σχέση μας…

“Χαλάρωσε, μην γίνεσαι υπερβολική, λάθος κατάλαβες!”
Έχει τύχει να σου λέει ο σύντροφός σου ότι είσαι υπερβολική στις αντιδράσεις σου; Νιώθεις ότι δεν σε καταλαβαίνει ή να μην νοιάζεται για το συναισθηματικό σου κόσμο; Και ποια είναι η αντίδρασή του όταν βλέπει πως εσύ θίγεσαι; Μήπως το παίρνει πίσω, λέγοντάς σου πως έκανε πλάκα και πως και πάλι εσύ τα παίρνεις όλα στα σοβαρά; Και εσύ μένεις να αναρωτιέσαι: «Μα πως είναι δυνατόν να μου φέρεται με αυτόν τον τρόπο και να πιστεύει ότι η δική μου αντίδραση είναι υπερβολική; Εφόσον με θίγει!»

Πρόκειται για μία χειριστική συμπεριφορά που χρησιμοποιεί κάποιος συχνά απέναντί σου. Μπορεί να είναι ο σύντροφός σου, ένας φίλος σου, το αφεντικό σου, ένας άνδρας που νιώθεις ότι με τη συμπεριφορά του αυτή, λίγο θέλει να σε τρελάνει! Μιλάμε για το gaslighting, έναν όρο που αναφέρεται ακριβώς στον παραπάνω τρόπο. Ένας όρος που στη χώρα μας δεν έχει βρει την ακριβή του μετάφραση, εφόσον μπορούμε να τον μεταφράσουμε ελεύθερα ως ψυχολογική χειραγώγηση ή κακοποίηση, σαν να σου κάνει ο άλλος ψυχολογικό πόλεμο ή πλύση εγκεφάλου με το να προσπαθεί να σε βγάλει τρελή. Πιο απλά, ένας όρος που αμφισβητεί την ορθότητα της σκέψης και της λογικής σου.

Ποιος χρησιμοποιεί αυτήν τη συμπεριφορά;
Μα ποιος άλλος από έναν χειριστικό άνθρωπο! Είναι ένα κλασικό παράδειγμα της χειριστικής συμπεριφοράς που από τη μία νιώθεις να σε προσβάλλει και από την άλλη να βγαίνει και από πάνω εφόσον νιώθει πως τον παρεξήγησες και πως απλά υπερβάλλεις ή ότι δεν έχεις την αίσθηση του χιούμορ ή πως το φαντάστηκες όλο αυτό… Ναι, καλά κατάλαβες, η τοξικότητα διαχέεται στην ατμόσφαιρα μέσα από την τακτική του!

Δεν είναι τυχαία τότε και η προέλευση του όρου, εφόσον πηγάζει από τίτλο ταινίας, με πρωταγωνίστρια την Ίνγκριντ Μπέργκμαν, όπου ένας δολοφόνος, προσπαθεί να πείσει τη γυναίκα του και τους γύρω της ότι είναι τρελή. Μάλιστα, ισχυρίζεται πως αρκετές καθημερινές λεπτομέρειες που εκείνη αναφέρει, πως δεν συνέβησαν ποτέ…

Και πως θα το καταλάβεις
Αν πιάσεις τον εαυτό σου να απολογείται ή να αναρωτιέται πότε το είπες αυτό ή πότε έγινε αυτό ή γενικότερα να διαπιστώνεις ότι υπάρχει διαστρέβλωση των γεγονότων από εκείνον, τότε μάλλον μιλάμε για το συγκεκριμένο φαινόμενο.

Τι να κάνω;
Η απάντηση δεν είναι και τόσο εύκολη, εφόσον αν είσαι και λίγο πιο ευαίσθητη ή με όχι και τόσο καλή αυτοεκτίμηση, μπορεί πράγματι να αρχίσεις να αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου και την κρίση σου. Αν νιώθεις ότι η συμπεριφορά αυτή σε θίγει μεν, δεν μπορείς να την αντιμετωπίσεις δε, ίσως τότε καλό είναι να δεις έναν ειδικό, που θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς την κατάσταση και να φύγεις -αν τελικά χρειάζεται- από αυτήν την κακοποιητική σχέση. Άλλωστε, μην περιμένεις να συμφωνήσει μαζί σου στο πως αισθάνεσαι!