Βία Στη Σχέση: Οι πρακτικές για να αποκτήσεις ξανά τον έλεγχο της ζωής σου σύμφωνα με την ψυχολόγο

Η ενδοοικογενειακή βία βρίσκεται στο προσκήνιο τις τελευταίες εβδομάδες, με αφορμή την υπόθεση ξυλοδαρμού της Σοφίας Πολυζωγοπούλου από τον Απόστολο Λύτρα.  Η κλινική ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος, κα Χαρά Νομικού, αναλύει στο TLIFE το ζήτημα της βίας στη σχέση ενός ζευγαριού, τα τραύματα που προκαλούνται και πώς αντιμετωπίζονται.

Η βία στο ζευγάρι είναι ένα πολύπλοκο και πολυδιάστατο ζήτημα που η επικαιρότητα μας καλεί να το προσεγγίσουμε και να αναδείξουμε εκείνα τα κρίσιμα στοιχεία που αφορούν κυρίως στην αποκατάσταση και την προσωπική ανάπτυξη μετά από τραυματικές εμπειρίες. Η βία σε ένα ζευγάρι είτε είναι φυσική, είτε ψυχολογική περιλαμβάνει την συναισθηματική κακοποίηση, την υποτίμηση, τον εκφοβισμό και την απομόνωση και μπορεί να έχει έχει μακροχρόνιες και σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των θυμάτων και απαιτούν αποκατάσταση. Οι αμυντικοί μηχανισμοί που αναπτύσσονται και κυρίως η άρνηση μεταξύ άλλων έχουν σαν σκοπό να προστατέψουν το άτομο από τον πόνο και την αγωνία που προκαλεί το τραύμα.
Παρ’ όλα αυτά το τραύμα ως συνέπεια της βίας προκαλεί έντονα συναισθηματικά φορτία που αν δεν αντιμετωπιστούν επηρεάζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και την συμπεριφορά των θυμάτων.

Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να αντιμετωπιστεί η κατάθλιψη που εμπεριέχει την χαμηλή αυτοεκτίμηση και την απώλεια ενδιαφέροντος εξ αιτίας των υποτιμητικών παρατηρήσεων, την απόρριψη που έχει δεχτεί το θύμα, καθώς και την κοινωνική απομόνωση, το άγχος, τις ψυχοσωματικές διαταραχές καθώς και την δυσκολία να εμπιστευτεί τους άλλους. Για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας, η επαγγελματική υποστήριξη, η θεραπευτική παρέμβαση, ψυχοθεραπεία, γνωσιακή – συμπεριφοριστική θεραπεία, η θεραπεία τραύματος μπορεί να συμβάλλει σε δύο κύριους στόχους:

Α. Στην Αυθεντικότητα και
Β. Στην Ενδυνάμωση δηλαδή την ενίσχυση του ψυχισμού ώστε το άτομο να ανακάμψει και να ξαναχτίσει την ζωή του.

Η Αυθεντικότητα και η Ενδυνάμωση είναι οι πρακτικές που θα βοηθήσουν τις γυναίκες μετά την τραυματική εμπειρία να αποκτήσουν ξανά τον έλεγχο της ζωής τους, την αυτοεκτίμηση τους καθώς και μια ισχυρή ταυτότητα που δεν θα καθορίζεται από το τραύμα. Η όλη διαδικασία απαιτεί χρόνο και υπομονή και επαγγελματική βοήθεια ώστε το άτομο να συμφιλιωθεί με το τραύμα του και να προχωρήσει την ζωή του.

Μέσα από την διαδικασία της θεραπευτικής αποκατάστασης και μέσα στο πλαίσιο της Αυθεντικότητας η γυναίκα ενθαρρύνεται στην αυτογνωσία, στην κατανόηση των συναισθημάτων της, των σκέψεων και των αναγκών της. Η Αυθεντικότητα συμπεριλαμβάνει επίσης την αποδοχή του εαυτού με τα υπέρ και τα κατά ,την έκφραση των συναισθημάτων χωρίς φόβο και ντροπή καθώς επίσης και στην οριοθέτηση υγιών ορίων στις σχέσεις και προστασία του εαυτού από αρνητικές καταστάσεις.

Η αντιμετώπιση μιας γυναίκας που έχει υποστεί βία οποιαδήποτε μορφής από τον σύντροφο της κάποιον άλλον χρειάζεται εξαιρετικά ιδιαίτερη προσοχή, κατανόηση και ευαισθησία από τον ψυχολόγο μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, χωρίς κριτική αλλά αναγνώριση και αποδοχή των συναισθημάτων της. Η τόνωση της αυτοεκτίμησης της και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης της, η ενθάρρυνση να αναγνωρίσει την δύναμη της και να πάρει την ζωή στα χέρια της σημαίνει Ενδυνάμωση.

Ο στόχος της Ενδυνάμωσης περιλαμβάνει την ανάκτηση του ελέγχου της ζωής της και των αποφάσεων, την κοινωνική δικτύωση από φίλους, συναδέλφους και οικογένεια, απόκτηση νέων δεξιοτήτων και γνώσεων που ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και το αίσθημα αυτοδυναμίας. Με την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη η γυναίκα χρειάζεται να αναγνωρίσει την δύναμη της και να εκτιμήσει τα θετικά στοιχεία της ζωής της αναπτύσσοντας μια αισιόδοξη προοπτική, ανακτώντας την αίσθηση του εαυτού και αναπτύσσοντας υγιείς σχέσεις ζώντας μια ολοκληρωμένη και ικανοποιητική ζωή!

Δρ Χαρά Νομικού
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Κλινικός Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Διδάκτωρ Ψυχοπαθολογίας του Παν/μιου Jean Jaurès
Ερευνητικό Κέντρο Cerpp, Toulouse, France
European Certificate in Psychology EuroPsy
Member of the European Federation of Psychologist’s Associations (EFPA)